Amerika na Ukraine batangiye ibiganiro bigamije kurangiza intambara hagati ya Ukraine n’Uburusiya. Intambara zo mu ntara ya Kivu ya Ruguru muri Kongo zashenye bimwe mu bigo by’amashuri muri grupema ya Rusayo. Uganda yoherejye abasirikare bayo muri Sudani y’Epfo kugarura umutekano.
Urudandazwa hagati y’Uburundi na Kongo, rwarahagaze kubera ikibazo c’umutekano muke. Kongo yipfuza gukorana na Amerika amasezerano mu vy'ubutare n’amabuye y’agaciro, nayo ikayifasha gucungera umutekano. Amerika yafuse burundu ibice 83% vy’imigambi y'iteramabere yakorera mu mahanga.
Papa Fransisiko agiye kumara ukwezi mu bitaro. ONU itabariza impunzi 63000 z’Abanyekongo zahungiye mu Burundi. Perezida Trump w’Amerika yaburiye Uburusiya ko ashobora kubufatira ibihano bishasha.
Mu Burundi izamuka ry’ibiciro by’ubukode bimaze kuviramo benshi kwirukanwa mu mazu. Abaturage bo mu bwoko bw’abanande bemeza ko amarozi bakoresha abafasha mu ntambara barwana mu burasirazuba bwa Kongo. Imwe mu mishinga yita ku buzima yari yahagarikiwe inkunga na Amerika yasubiye gukora.
Perezida Donald Trump yaraye agejeje ijambo ku mitwe yombi y’inteko ishinga amategeko y’Amerika. HCR ivuga ko abantu bagera ku 80000 bahunze intambara mu burasirazuba bwa Kongo kuva mu kwezi kwa mbere ONU ishyigikiye umugambi w’ibihugu by’abarabu wo gusana intara ya Gaza
Perezida w'Amerika arageza ijambo kuri Kongere, agaragaze bimwe mu byaranze ibyumweru bye bya mbere ku buyobozi. Amerika yadugije amatagisi ku bidandazwa vya Kanada na Megezike. Kanada yafatiye u Rwanda ibihano. U Rwanda rusaba Ubwongereza miliyoni zirenga 63 kubera ko bwahagaritse amasezerano.
Abanyamulenege ntibavuga rumwe ku cyemezo cya Twirwaneho cyo kwifatanya na M23. Afurika y’Epfo: PAM yatangaje ko igiye gufunga imiryango kubera ibura ry’amafaranga y’Inkunga Perezida Volodymyr Zelensky wa Ukraine yatangaje ko yumva ashobora guzahura umubano we na Perezida Trump w’Amerika
Perezida Donald Trump w’Amerika araganira na mugenzi we wa Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Ubwongereza buzakoranya inama yo kuganira ku buryo bwo kurengera umwimerere w’Isi. Ubushinwa buvuga ko nabwo buzafata ibyemezo nyuma y’imisoro y’10% Perezida Trump ateganya gushyira ku bicuruzwa Amerika igurayo
Ibisasu vyaturikiye ahariko habera inama y'abanyagihugu n'indongozi za AFC/M23 muri Kongo vyahitanye abantu 11 bikomeretsa 60. Abaministri b’imari muri G20 bananiwe kumvikana ku itangazo risoza inama yabera . Ministri w’Intebe wa Etiyopiya ari muri Somaliya mu rugendo rwo kunagura imigenderanire
Impanuka y'indege muri Sudani yahitanye abantu 46 biganjemo abasirikare n'imiryango yabo. Leta y'u Rwanda iranenga ibyemezo Ubwongereza bwafashe bwo kurufatira ibihano. Inkambi z'impunzi z'abanyekongo zari i Goma zasenywe, impunzi zarimo zitahuka muri teritwari zabo.
Umushinjacyaha mukuru wa CPI, Karim Khan, araburira ko imitwe yitwaje intwaro iteza intambara muri Kongo Indwara itaramenyekana imaze kwica abantu barenga 50 mu majyaruguru ashyira uburengerazuba bwa Kongo Ingabo z’Uburundi zari mu butumwa bwo kubungabunga amahoro muri Somaliya zigiye gutaha zose
Ingabo zababa 200 z’ibihugu vyo muri SADC, M23 yari imaze iminsi yaragoteye i Goma zasubiye mu bihugu vyazo. Umuryango w'Ubulaya urimo kuvugurura amasezerano n’u Rwanda mu vy'ubucuruzi bw’amabuye y’agaciro. Imyaka itatu iruzuye Uburusiya butanguye kugaba ibitero muri Ukraine.
Leta y’u Rwanda yamaganye ibihano Amerika yafatiye umwe mu bayobozi bayo bakuru. Muri Uganda Kizza Besigye utavuga rumwe n’ubutegetsi yashinjwe icyaha cyo kugambanira igihugu. Muri Leta zunze ubumwe z'Amerika Perezida Donald Trump yizihije ukwezi kwahariwe umurage w'Abirabura.
Amerika yafatiye ibihano Jenerali James Kabarebe w'u Rwanda na Kanyuka wa M23. Uburundi buvuga ko intambara itazakemura ibibazo bufitanye n’u Rwanda. Muri Afurika y’Epfo hatangiye inama y’ibihugu 20 bikize kurusha ibindi ku isi. Hamasi yahaye Isirzyeli imirambo y’abantu bane yari yarafashe bunyago.
Umujyi wa Uvira muri Kongo umaze iminsi wumvikanamo amasasu, ku buryo bibangamiye abawutuyemwo. Abagendana virusi itera Sida, muri Kenya bagizweho ingaruka n’ihagarikwa ry'umugambi wa Amerika PEPFAR. Muri Uganda, Kizza Besigye atavuga rumwe n’ubutegetsi yitabye urukiko rwa gisivili.
Ibikorwa by’icyambu cya Goma ku kiyaga cya Kivu byasubukuye kuri uyu wa kabiri. Mu Burundi, Muganga Christophe Sahabo wayoboraga ibitaro Kira yakatiwe gufungwa imyaka 20. Leta zunze ubumwe z’Amerika n’Uburusiya batangiye ku mugaragaro imishyikirano ku ntambara yo muri Ukraine.
Uburundi buravuga ko bumaze kwakira impunzi zirenga ibihumbi 10 ziva muri Kongo. Muri Uganda umunyapolitike Kizza Besigye utavuga rumwe n’ubutegetsi ararembye. Umushumba wa Kiliziya gatulika Papa Fransisiko ari mu bitaro. Amerika n’Arabiya Sawudite biraganira ku ntambara y’ Uburusiya na Ukraine
Abarwanya ubutegetsi bwa Kongo bo mu murwi M23, bigaruriye ikibuga c'indege ca Kavumu kiri kuri Km35 uvuye mu gisagara ca Bukavu. Prezida Donald Trump w'Amerika ejo yabonanye n'umushikiranganji wa mbere w'ubuhinde Narendra Modi. Muri Uganda, umunyapolitike Kizza Besigye yitabye urukiko rwa gisivili.
Isi yahimbaje umunsi wa Radiyo mu Burundi hakiri ibice bitandukanye bitumvikanamo amaradiyo avugira mu gihugu. Ibihugu by’Afurika birashaka kwaka indishyi ababikolonije. Umunyapolitiki Kiiza Besigye utavuga rumwe na Leta arwariye muri gereza
Itsinda ry'abepiskopi Katorika n'abayobozi b'amadini y'abaprotestanti bo muri Kongo bakoranye ibiganiro n'abayobozi ba M23. Umukuru wa Reta ya Kiyisilamu yaguye mu bitero vy'indege z'Intambara za Amerika muri Somaliya. Siriya iri mu myiteguro yo gushirao reta nshasha mu kwezi kwa gatatu.
Igitero c'abarwanyi ba CODECO bo muri Kongo cahitanye abasivile barenga 35. Abanyagihugu bo mu ntara ya Makamba mu Burundi bahangayikishijwe n'ikiza ca Marbourg. Abanyekongo bahungiye mu Rwanda bababajwe n'ingingo ya prezida wa Amerika Donald Trump, yabaye ihagaritse ibyo kwimukira muri Amerika.
Ubuyobozi bwa Uvira muri Kongo bwategetse ko kuva saa tatu z’ijoro kugeza saa kumi n'imwe za mu gitondo abantu baba mu ngo zabo kubera umutekano. Libiya yavumbuye imva rusange irimo imirambo 28 y’abimukira. Ikipe ya Philadelphia Eagles yatwaye igikombe cya Super Bowl itseinze Kansas City Chiefs.
Amerika ishobora gufatira ibihano abategetsi bo mu Rwanda no muri Kongo. Burundi: Abaganga batanu bafashwe n’inzego z’iperereza nyuma yo gusaba kongezwa umushahara. Umunyamabanga mukuru wa ONU, Antonio Guterres, arasaba amahanga gufasha mu guhagarika intambara ibera muri Kongo
RDC: Umutwe wa M23 washyizeho ubuyobozi bushya buzayobora ibice wigaruriye. Mu Rwanda Boniface Nzabandora yatanze ubuhamya bushinja abayoboke b’ishyaka Dalfa Umulinzi gushaka guhirika ubutegetsi. Ihagarikwa ry’imfashanyo Amerika yahaga Afurika rishobora guteza ibibibazo by’ubuzima kuri benshi
Rwanda: Sylvain Sibomana ubushinjacyaha burega gushaka guhirika ubutegetsi buriho yahakanye ibyo aregwa. Perezida w’Arijantine yavuze ko ateganya gukura igihugu cye muri OMS Bamwe mu bayobozi b’ibihugu by’Abarabu baramagana umugambi wa Perezida w’Amerika Trump wo kwigarurira intara ya Gaza.
Uburundi burahakana ibitangazwa n’u Rwanda ko ingabo zabwo ziri muri Kongo zifatanya na FDLR mu gukora ihonyabwoko. Uganda yarungitse muri Kongo abandi basirikare bari hagati y’I 1000 n’i 2000. Ubushinwa bwafashe ingingo yo gutangisha amatagisi ku bidandazwa bituruka muri Amerika.
Reta y'u Rwanda ivuga ko itifuza intambara yatwika akarere k’Ibiyaga Bigali. Ubutegetsi bwa Prezida Trump bwabaye bufunze ikigo USAID gishinzwe iterambere mpuzamahanga. Amerika iri mu biganiro na Kanada na Megisike ku bireba imisoro ku bicuruzwa.
Kongo ntivuga ko ari umutwe wa M23 ufite umujyi wa Goma. Ivuga ko Goma yigaruriwe n’abanyamahanga. Muri Kongo, M23 yatangiye gusubiza iwabo impunzi zari zicumbitse mu nkambi z’i Goma. Muri Kenya, urugomo n’ubwicanyi bikorerwa abali n’abategarugoli ruhora rwiyongera.
Amakuru yo kuri uno mugoroba, aza gushimikira ku kibazo c'umutekano wa Kongo. Umurwi wa M23 uvuga ko inyuma yo gufata igisagara ca Goma, uzofata n'ibindi bice birimwo Kinshasa. Indongozi zawo zabivugiye mu kiganiro zahaye abamenyeshhamakuru. Uburundi nabwo buvuga ko buzobandanya gufasha Kongo.
Amakuru y'uno mugoroba aza gushimikira ku kibazo c'umutekano wa Kongo.
