Kamala Harris nie jest debiutantką w wyścigu o prezydenturę. Po raz pierwszy wystartowała w 2019 roku. Zaczęło się dobrze - na inauguracyjny wiec w Oakland przyszło więcej osób niż na inauguracyjny wiec Baracka Obamy. Dla Partii Demokratycznej - pogrążonej w smutku po przegranej z Donaldem Trumpem w 2016 roku - Harris była symbolem nowego pokolenia i nowej nadziei. Nadzieje samej Harris dość szybko się jednak rozwiały. Z kampanii prawyborczej wycofała się już w grudniu 2019 roku, zanim odbyły si...
Sep 07, 2024•1 hr 20 min•Transcript available on Metacast Od lat 80. XX wieku w amerykańskich wyborach występuje tzw. „gender gap”: kobiety chętniej głosują na Demokratów, mężczyźni na Republikanów. Różnice te tylko się pogłębiają – w 2020 roku Bidena poparło aż 57 procent głosujących kobiet, a w tym roku różnica będzie zapewne jeszcze większa: Demokratów reprezentuje kobieta, a jednym z głównych tematów kampanii jest dostęp do aborcji. A co z mężczyznami? Kryzys męskości jest faktem: w szkole chłopcy radzą sobie gorzej, niż dziewczynki; w życiu dorosł...
Aug 31, 2024•1 hr 21 min•Transcript available on Metacast Wracamy po miesięcznej przerwie wakacyjnej, żeby opowiedzieć Wam o tym, co wydarzyło się w kampanii prezydenckiej – zwłaszcza na zakończonej właśnie konwencji Partii Demokratycznej w Chicago, gdzie Kamala Harris i Tim Walz oficjalnie odebrali nominacje swojej partii. Jak pożegnano Joego Bidena? Jakie były główne tematy konwencji? Dlaczego Demokraci wkraczają przy tym na terytorium, które do tej pory zajmowali Republikanie i czy robią to umiejętnie? Kto jest „zwykły”, a kto „dziwny”? Co oznacza „...
Aug 24, 2024•1 hr 18 min•Transcript available on Metacast Nie Josh Shapiro, nie Mark Kelly, ale Tim Walz będzie kandydatem Demokratów na stanowisko wiceprezydenta. Dlaczego Kamala Harris wybrała gubernatora Minnesoty, polityka o którym jeszcze parę tygodni temu mało kto słyszał? I dlaczego w partii wszyscy wydają się tym wyborem zachwyceni?
Aug 06, 2024•15 min•Transcript available on Metacast Przed przerwą wakacyjną dokonujemy dla was podsumowania kolejnego niesamowitego tygodnia - po tym, jak Joe Biden ogłosił, że rezygnuje z walki o drugą kadencję, w Partii Demokratycznej zagościło to, czegośmy dawno tam nie widzieli: entuzjazm, energia, wiara w to, że wygrana w listopadzie jest możliwe. Cała partia natychmiast zjednoczyła się wokół Kamali Harris, która z pierwszej wiceprezydentki w historii Stanów Zjednoczonych ma szansę stać się także pierwszą prezydentką. Wpłaty na kampanię biją...
Jul 27, 2024•1 hr 11 min•Transcript available on Metacast Joe Biden zrezygnował z ubiegania się o reelekcję. Prawie równo miesiąc po katastrofalnym występie w debacie, po tygodniach zakulisowych przekonywań, publicznych apeli, fatalnych sondaży i odpływu darczyńców, Biden wreszcie się ugiął i wydał oświadczenie – nie zostanie partyjnym nominatem na sierpniowej konwencji. Kto go zastąpi? Wszystko wskazuje na to, że będzie to wiceprezydentka Kamala Harris – poparł ją Biden, kolejni politycy partii deklarują swoje wsparcie. Cóż to za kampania wyborcza, ni...
Jul 21, 2024•28 min•Transcript available on Metacast Cóż to był za tydzień w amerykańskiej polityce. W sobotę na wiecu w Pensylwanii zamachowiec postrzelił Donalda Trumpa, który, ranny, uniósł w górę zakrwawioną pięść - tak powstało zdjęcie, które już przeszło do historii. Jak obie strony partie - Demokraci i Republikanie - zareagowali na wezwania do „obniżenia temperatury” sporu politycznego? W poniedziałek mianowana przez Trumpa sędzia nieoczekiwanie oddaliła w całości sprawę o ukrywanie przez niego ściśle tajnych dokumentów, dając mu fantastycz...
Jul 20, 2024•1 hr 19 min•Transcript available on Metacast Dobiegł końca szczyt NATO w Waszyngtonie. Zamiast jednak świętować 75 lat Sojuszu, wszyscy skupiali się na nadchodzących wyborach prezydenckich w USA. Z jednej strony osłabiony Joe Biden, który musi na każdym kroku udowadniać, że będzie zdolny kierować Ameryką - i amerykańską polityką zagraniczną - przez następne cztery lata. Opowiadamy o tym, jak wypadła kluczowa konferencja prasowa Bidena w której miał odpowiadać na pytania dotyczące NATO, ale musiał mierzyć się z pytaniami o swój wiek, sprawn...
Jul 13, 2024•1 hr 9 min•Ep 194•Transcript available on Metacast Minął tydzień od pierwszej debaty prezydenckiej i nie milkną spekulacje na temat tego, jakie konsekwencje dla Joego Bidena będzie miał ten katastrofalny występ. Wyniki sondaży są jednoznaczne: większość Demokratów chce, żeby się wycofał. Póki co jednak tylko garstka polityków Partii Demokratycznej otwarcie wzywa prezydenta do wycofania się z wyścigu. Politycy wagi ciężkiej wysyłają nieco subtelniejsze sygnały. Media donoszą jednak, że zniecierpliwienie narasta między innymi wśród dużych darczyńc...
Jul 06, 2024•1 hr 21 min•Transcript available on Metacast Wbrew temu, co może się wydawać, debaty prezydenckie nie są aż tak starą i uświęconą tradycją. Nie one też decydowały o tym, który kandydat ostatecznie zasiadł w Białym Domu. Ani podkrążone oczy Nixona w słynnej debacie z Kennedym w roku 1960, ani riposty Reagana, ani spoglądanie na zegarek przez Busha seniora, ani głośne wzdychanie Ala Gore’a – żadna z tych rzeczy nie była kluczowa dla ostatecznego rezultatu głosowania. Tym razem jednak mieliśmy chyba do czynienia z debatą, która wywrze kolosal...
Jun 28, 2024•1 hr 1 min•Transcript available on Metacast W dzisiejszym odcinku kończymy temat ruchu na rzecz praw obywatelskich Afroamerykanów. Opowiemy co się wydarzyło po tym, jak w 1964 roku Lyndon Johnson podpisał przełomową ustawę, która zdelegalizowała segregację - dlaczego napięcia społeczne się nie zmniejszyły, a Afroamerykanie wciąż protestowali. Dowiecie się dlaczego to właśnie w Selmie, w Alabamie, odbyły się trzy pokojowe marsze? Co się wydarzyło w „krwawą niedzielę”, a co w „zawrotny wtorek”? Co takiego powiedział w swoim orędziu Johnson ...
Jun 22, 2024•1 hr 23 min•Ep 191•Transcript available on Metacast W tym roku mija 70 lat od przełomowego wyroku Sądu Najwyższego, zakazującego segregacji w szkołach publicznych. Co stało się potem? 2 lipca będziemy obchodzili kolejną ważną rocznicę w historii walki o prawa obywatelskie - minie 60 lat od kiedy prezydent Lyndon Johnson podpisał Ustawę o Prawach Obywatelskich - Civil Rights Act. Co zawierała? Między innymi zakazywała segregacji i dyskryminacji w prywatnych przedsiębiorstwach - hotelach, restauracjach, barach, kinach czy teatrach - ale także w mie...
Jun 15, 2024•1 hr 22 min•Ep 190•Transcript available on Metacast Donald Trump jest jak Iga Świątek - też przekracza kolejne granice i ustanawia nowe rekordy, choć w odmiennej dyscyplinie. Najnowszym bezprecedensowym wydarzeniem z jego udziałem jest oczywiście werdykt nowojorskiej ławy przysięgłych, uznający Trumpa winnym wszystkich 34 zarzucanych mu przestępstw kryminalnych. Nigdy wcześniej żaden prezydent w historii USA nie był oskarżony o takie przestępstwa - siłą rzeczy Donald Trump jest też pierwszym uznanym za winnego. Wyrok usłyszy 11 lipca. Cztery dni ...
Jun 08, 2024•1 hr 9 min•Ep 189•Transcript available on Metacast 400 lat temu powstał Nowy Jork. Ale czy rzeczywiście wtedy? I czy rzeczywiście Nowy Jork? Ile jest prawdy w opowieści, że Peter Minuit zrobił najlepszy w historii interes na rynku nieruchomości i kupił od Lenapów całą wyspę za jedyne 24 dolary? Czy Indianie faktycznie przehandlowali Manhattan za jakieś bezwartościowe paciorki? Zapraszamy na odcinek o samych początkach nowojorskiej metropolii: o wielokulturowym i wieloreligijnym mieście kupców i piratów, rządzonym dyktatorsko przez jednonogiego m...
Jun 01, 2024•1 hr 10 min•Ep 188•Transcript available on Metacast 17 maja 1954 roku Sąd Najwyższy jednomyślnie orzekł, że zasada „oddzielni, ale równi” w edukacji publicznej jest niezgodna z Konstytucją. Cofnął tym samym jeden z najbardziej niesławnych wyroków w historii amerykańskiego orzecznictwa, wcześniejszy o pół wieku Plessy v. Ferguson, który otworzył tamę do wprowadzenia na rasistowskich praw Jima Crowa. Amerykańskie Południe było krainą apartheidu – czarni i biali nie jeździli tymi samymi wagonami, gdzie indziej siadali w kinie, nie mogli korzystać z ...
May 25, 2024•1 hr 18 min•Ep 187•Transcript available on Metacast Od zawsze powtarzamy, że w USA kampania wyborcza trwa nieustannie, ale przychodzą takie momenty, kiedy ten pędzący pociąg przyspiesza do naprawdę zawrotnej prędkości. W tym odcinku podsumowujemy najważniejsze i najbardziej kontrowersyjne wydarzenia ostatnich tygodni. Zebrało się ich sporo. „New York Times” opublikował ciekawy sondaż badający poparcie dla dwóch głównych kandydatów w najważniejszych stanach. Nie wygląda on różowo dla urzędującego prezydenta, ale przestrzegamy przed słuchaniem tych...
May 18, 2024•1 hr 1 min•Ep 186•Transcript available on Metacast Nie da się w jednym odcinku opowiedzieć o całej mozaice rdzennych narodów i kultur Ameryki Północnej, dlatego zaczynamy nieregularną serię odcinków o Rdzennych Amerykanach w których opowiemy o ich historii i relacjach z kolonistami, a potem ze Stanami Zjednoczonymi. W pierwszym z odcinków dowiecie się, jak wyglądało życie Indian przed nadejściem Europejczyków. Dlaczego w ogóle mówimy o „Indianach” i czy to na pewno poprawne określenie? Ile jest prawdy w pojawiającej się niekiedy narracji, że rdz...
May 11, 2024•1 hr 5 min•Transcript available on Metacast 18 kwietnia, na prośbę rektorki nowojorskiego Uniwersytetu Columbia, policja usunęła miasteczko namiotowe, które w imię solidarności z Palestyńczykami wnieśli na kampusie uczelni jej studenci. Efekt był dokładnie taki, jak można się spodziewać – miasteczko na Columbii natychmiast wyrosło ponownie, a na uczelniach w całym kraju studenci zaczęli protestować w imię solidarności z kolegami i koleżankami z Nowego Jorku. Opowiemy Wam dziś o tych protestach, ale też o wcześniejszych – w latach 60., prz...
May 04, 2024•1 hr 9 min•Transcript available on Metacast Po wielu miesiącach zwłoki Izba Reprezentantów w końcu przegłosowała wart 60 miliardów dolarów pakiet pomocowy dla Ukrainy. A dokładniej pozwolił na to spiker Mike Johnson, który indywidualnie decydował, czy ustawa w ogóle trafi pod głosowanie. Johnson spikerem jest od kilku miesięcy, a kongresmanem też od niedawna, bo pierwszą kadencję rozpoczął w styczniu 2017 roku. Kiedy po usunięciu poprzedniego spikera i wielotygodniowych przepychankach trafił na to stanowisko nawet wielu jego kolegów i wie...
Apr 27, 2024•1 hr•Ep 183•Transcript available on Metacast 10 kwietnia zmarł O.J. Simpson - niegdyś wielka gwiazda futbolu amerykańskiego, potem komentator sportowy i aktor, znany również polskim widzom przede wszystkim z serii „Naga broń”. Ale O.J. do historii przeszedł nie jako sportowiec, lecz bohater najgłośniejszego procesu lat 90., który przyciągał przed telewizory miliony Amerykanów i ujawnił potężne podziały w amerykańskim społeczeństwie. Sprawa dotyczyła brutalnego zabójstwa byłej żony Simpsona - Nicole Brown i jej znajomego Rona Goldmana. Prok...
Apr 20, 2024•1 hr 26 min•Ep 182•Transcript available on Metacast „Niebieski mur” Demokratów padł w roku 2016 roku – w Michigan Donald Trump o 11 tysięcy głosów pokonał Hillary Clinton, jako pierwszy republikański kandydat na prezydenta od trzech dekad, który wygrał w tym stanie. Cztery lata później Joe Biden odbił Michigan. W tym roku Michigan znów jest stanem, który może zdecydować o wyniku wyborów prezydenckich – nic zatem dziwnego, że obaj kandydaci często odwiedzają okolice Detroit, największego miasta stanu. Dlaczego właśnie Michigan stało się jednym z k...
Apr 13, 2024•1 hr 16 min•Transcript available on Metacast Most imienia Francisa Scotta Keya w Baltimore oddano do użytku w 1977 roku. Codziennie przejeżdżało przez niego ponad 30 tysięcy aut. Po tym jak w środku nocy w jeden z filarów uderzył ogromny kontenerowiec zawalił się w ciągu kilku sekund. Inżynierowie przekonywali, że most był w dobrym stanie technicznym, a po takiego wypadku nie miał szans przetrwać. Mimo to, do mediów wróciła dyskusja o stanie amerykańskiej infrastruktury. Prawdę mówiąc, wraca regularnie. Po każdej większej katastrofie powra...
Apr 06, 2024•1 hr 20 min•Ep 180•Transcript available on Metacast Takie rzeczy nie zdarzają się często. 352 – tylu kongresmenów obu partii poparło jedną ustawę. Przeciw zagłosowało jedynie 65. W obozie zwolenników znalazły się tak różne postacie jak Jim Jordan i Nancy Pelosi, Mike Johnson i Hakeem Jeffries. Skąd takie porozumienie ponad partyjnymi podziałami? Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na: ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski TikTok - a dokładniej chęć ograniczenia działalności aplikacji w jej obecnej formie. Proponowana ustawa nakazuje właśc...
Mar 30, 2024•1 hr 9 min•Transcript available on Metacast W naszym przeglądzie niedoszłych republikańskich prezydentów: Mitt Romney, który dwanaście lat temu przegrał z ubiegającym się o reelekcję Barackiem Obamą. Wydawało się, że po 2012 roku jego kariera dobiegła końca i zapisze się w historii tylko jako pierwszy w historii mormoński kandydat na prezydenta. Zwycięstwo Donalda Trumpa w 2016 roku sprawiło jednak, że postanowił wrócić do polityki – tym razem jako senator zkonserwatywnego i mormońskiego stanu Utah; jako Republikanin próbujący obronić swo...
Mar 23, 2024•2 hr 31 min•Ep 178•Transcript available on Metacast Pierwszy raz od 70 lat – a dokładniej od roku 1956 – o prezydenturę będą ubiegać się ci sami kandydaci, co cztery lata wcześniej. Wówczas byli do Dwight Eisenhower i Adlai Stevenson, teraz Joe Biden i Donald Trump. Pierwszy raz od 1892 roku będziemy też mieli do czynienia z wyścigiem, w którym były prezydent próbuje po przerwie wrócić do Białego Domu. Trudno wskazać na początek kampanii, bo toczy się ona właściwie nieprzerwanie, ale State of the Union, czyli orędzie o stanie państwa to z pewnośc...
Mar 16, 2024•1 hr 3 min•Transcript available on Metacast Skąd na środku pustyni Mojave, nie tak daleko od Doliny Śmierci, najgorętszego miejsca na ziemi, wzięło się miasto? Dlaczego skromna mieścina zmieniła się w światową stolicę hazardu? Komu Vegas zawdzięcza swój rozwój? Mafii? Rządowi federalnemu? Wojsku? W dzisiejszym odcinku o ciekawej historia Las Vegas, jednego z najdziwniejszych miast Stanów Zjednoczonych, które przez całą swoją historię próbowało wymyślać się na nowo. Od mormońskiej misji, przez stację postojową kolei, amerykańską stolicę ro...
Mar 09, 2024•1 hr 18 min•Transcript available on Metacast Wiele się wydarzyło w amerykańskiej polityce w mijającym tygodniu. Za nami prawybory w Karolinie Południowej i w Michigan. Czy zwycięstwa Joego Bidena i Donalda Trumpa są dowodem na to, że kandydaci rosną w siłę, czy przeciwnie, tym dobitniej odsłaniają ich słabości? Nikki Haley nie ma szans na zdobycie nominacji, ale czy Trump powinien się przejmować jej wynikami? Czy Biden zauważy sygnał ostrzegawczy wysłany mu w Michigan przez przeciwników jego bliskowschodniej polityki? Donald Trump przejmuj...
Mar 02, 2024•1 hr 1 min•Transcript available on Metacast Europą wstrząsnęły ostatnio deklaracje Donalda Trumpa, że jeśli Rosja zaatakuje kraje NATO, Ameryka nie przyjdzie im z pomocą, o ile wcześniej nie „zapłacą” tego, co rzekomo są Stanom „winni”. Byli współpracownicy Trumpa potwierdzają, że jako prezydent chciał wystąpić z NATO, tylko został od tego odwiedziony. Politycy Republikanów przekonują, że to tylko taka retoryka i kolokwialny język, ale jeśli tak, to dlaczego w grudniu zagłosowali za ustawą, która uniemożliwia prezydentowi prawo wyjścia z ...
Feb 24, 2024•1 hr 9 min•Transcript available on Metacast Kolorado wylewała z zaskoczenia, niszcząc domy, uprawy i ludzkie życie. Nad uregulowaniem tej piątej co do wielkości rzeki w USA, liczącej 2300 kilometrów, debatowano od dawna. Budowano kanały mające nawodnić pustynne tereny Arizony, Kalifornii czy Nevady i dzięki temu ściągnąć na te tereny nowych osadników. Ale kanały nie były w stanie zatrzymać powodzi. Rozwiązaniem miała być zapora wodna. Nie tylko stworzyłaby ogromny rezerwuar wody, ale też ujarzmiła rzekę i jeszcze pozwoliła na produkcję pr...
Feb 17, 2024•1 hr 7 min•Ep 173•Transcript available on Metacast Mamy dla Państwa odcinek specjalny, relację z naszej podróży wzdłuż południowej granicy Stanów Zjednoczonych: z przejścia w arizońskiej mieścinie Lukeville; przez Yumę, na granicy Arizony i Kalifornii; po kalifornijskie Jacumba Hot Springs, które jeszcze w grudniu były epicentrum amerykańskiego kryzysu granicznego. Opowiemy wam o tym, jak wygląda słynny „mur Trumpa”, co mówią pogranicznicy, a co mieszkańcy przygranicznych miejscowości, a także jak wygląda zatrzymanie migrantów przekraczających g...
Feb 12, 2024•55 min•Ep 172•Transcript available on Metacast