3 marca Donald Trump wygłosił pierwsze w drugiej kadencji orędzie przed połączonymi Izbami Kongresu. Chwalił się swoimi osiągnięciami w walce z lewicowymi odchyleniami spod znaku “woke”; chwalił Elona Muska i działalność jego agencji zmierzającej do ograniczania wydatków federalnych; zapowiadał pozyskanie Kanału Panamskiego i Grenlandii; wprowadzenie potężnych ceł na produkty importowane z rozmaitych krajów świata (które co prawda mogą zaboleć, ale na dłuższą metę doprowadzą do gospodarczego odr...
Mar 08, 2025•1 hr 4 min•Transcript available on Metacast Elon Musk piłą mechaniczną masakruje federalne agencje, Donald Trump i jego ludzie prowadzą rozmowy się z Putinem ignorując protesty sojuszników, a Stany Zjednoczone głosują w ONZ przeciw Europie, a pod rękę z Rosją i Chinami. Na naszych oczach chwieje się transatlantycki system bezpieczeństwa, a amerykański system polityczny po raz kolejny pokazuje swoje ograniczenia i potrzebę reform. Donald Trump wykonuje monarchiczne ruchy… I co? I nic, bo wydaje się, jakby nie było żadnego sprzeciwu. Wesprz...
Mar 01, 2025•1 hr 10 min•Transcript available on Metacast W pierwszej kadencji Donalda Trumpa jego prezydenckim idolem był Andrew Jackson: zamożny plantator, który przedstawiał się jako obrońca zwykłych ludzi przed niegodziwymi elitami. Teraz Trump ma jednak nowego bohatera: jedną z jego pierwszych decyzji było przywrócenie dawnej nazwy najwyższemu szczytowi Stanów Zjednoczonych – górze Denali na Alasce, która wróciła do dawnej nazwy: Mount McKinley. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski McKinleya chwalił ostatnio wielokrotnie –...
Feb 22, 2025•1 hr 15 min•Transcript available on Metacast W administracji federalnej trwa „rewolucja ludowa”, którą najbogatszy człowiek świata, Elon Musk, przeprowadza rękoma swoich „minionków” z DOGE, Departamentu Efektywności Rządowej. Byli stażyści jego firm, dwudziestolatkowie świeżo po studiach, bez certyfikatów bezpieczeństwa, wchodzą do agencji rządowych, gromadzą dane, a w niektórych przypadkach wręcz wstrzymują działalność państwowych instytucji. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski Opowiadamy dziś o tym, jak de facto...
Feb 15, 2025•1 hr 7 min•Transcript available on Metacast 21 lutego nowojorczycy będą świętować 100. urodziny jednej z ikon swojego miasta. Tym razem nie chodzi o żaden ze słynnych wieżowców, mostów czy hoteli, ale o pismo. Tygodnik „Nowojorczyk”, „The New Yorker”, wbrew nazwie od samego początku czytany był przez Amerykanów w całym kraju, a z czasem przez odbiorców na całym świecie. Dziś pismo pierwotnie przeznaczone dla wszystkich tych, którzy chcieli się poczuć nowojorczykami, ma ponad 1,2 miliona egzemplarzy nakładu. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://p...
Feb 08, 2025•1 hr 13 min•Transcript available on Metacast Wracamy do opowieści o Rdzennych Amerykanach: tym razem porozmawiamy o początkach kolonizacji angielskiej, która zaczęła się najpóźniej i z największymi problemami, ale która ostatecznie okazała się dla Indian najbardziej zgubna. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski Dlaczego Anglicy tak późno zaczęli kolonizować Nowy Świat? Czym się kierowali i jak wyobrażali sobie angielską misję po drugiej stronie Atlantyku? Skąd się wzięła nazwa „Wirginia” i co się stało z „zaginioną ...
Feb 01, 2025•1 hr 4 min•Transcript available on Metacast W amerykańskim ceremoniale politycznym inauguracja nowego prezydenta to uroczystość jednocząca wszystkich obywateli, ponadpartyjne święto demokracji: tym razem jednak zaprzysiężenie wyglądało inaczej. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski Po pierwsze, z powodu mrozu zaprzysiężenie Donalda Trumpa przeniesiono do gmachu Kapitolu i w tej samej rotundzie, do której 6 stycznia cztery lata temu wtargnęli jego zwolennicy, Trump złożył przysięgę prezydencką. Po drugie jednak inau...
Jan 25, 2025•1 hr 27 min•Transcript available on Metacast Trwające od 7 stycznia pożary w Los Angeles zabiły co najmniej 25 osób, strawiły już ponad 12 tysięcy budowli i objęły powierzchnię prawie 160 kilometrów kwadratowych. To więcej niż obszar Paryża czy San Francisco. Oszacowanie strat będzie trudne, ale pierwsze oceny mówią o nawet 45 miliardach w samych nieruchomościach. Szacunki długofalowe, uwzględniające koszty społeczne i zdrowotne są kilkukrotnie większe - nawet ćwierć biliona dolarów! Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastameryk...
Jan 18, 2025•1 hr 6 min•Transcript available on Metacast Chociaż ponowne objęcie stanowiska prezydenta przez Donalda Trumpa ma nastąpić dopiero 20 stycznia, to prezydent-elekt oraz część jego współpracowników żywo angażują się w proces legislacyjny i bieżące spory polityczne, całkowicie przykrywając gasnącą aktywność prezydenta Bidena. To Donald Trump i Elon Musk storpedowali porozumienie w sprawie podniesienia limitu zadłużenia i próbowali wpływać na jej treść, grożąc kongresmanom i senatorom, którzy nie posłuchaliby ich wytycznych. Wyszło im połowic...
Jan 11, 2025•1 hr 15 min•Transcript available on Metacast Amerykanie płacą za opiekę zdrowotną mnóstwo, ale nigdy nie mogą być pewni, czy ich ubezpieczenie pokryje koszty takiej czy innej procedury medycznej. Stany Zjednoczone to jedyny wysoko rozwinięty w kraj w którym nie ma państwowej służby zdrowia – cały system opiera się na prywatnych ubezpieczycielach, których celem jest nie wyleczenie jak największej liczby ludzi, ale wydanie na leczenie jak najmniej, żeby wykazać się przed akcjonariuszami jak największe zyski. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://pat...
Jan 04, 2025•1 hr 5 min•Transcript available on Metacast Od dawna zapowiadaliśmy odcinek o opiece zdrowotnej, aż wreszcie zmusiły nas do tego wydarzenia: 4 grudnia nad ranem Luigi Mangione zastrzelił na Manhattanie Briana Thompsona, szefa UnitedHealthcare, największej firmy ubezpieczeń medycznych w Stanach Zjednoczonych. Sprawca zostawił krótki manifest: zwrócił uwagę na to, że USA wydają na opiekę zdrowotną per capita najwięcej na świecie, a mimo zajmują 42. miejsce pod względem oczekiwanej długości życia. Firmy ubezpieczeniowe nazwał pasożytami, któ...
Dec 28, 2024•1 hr•Transcript available on Metacast Świąteczny odcinek „Podkastu amerykańskiego” nieco odmienny od typowych. Zaczynamy od kilku mniej oczywistych wydarzeń i zjawisk, które szczególnie przykuły naszą uwagę w mijającym roku: od wzrostu majątku i wpływów Elona Muska oraz grupy miliarderów powołanych do gabinetu przyszłego prezydenta, przez propozycje zwołania konwencji konstytucyjnej dla zaradzenia bolączkom amerykańskiego systemu politycznego, po pytania o to jak otoczenie starzejącego się Joego Bidena ograniczało dostęp do prezyden...
Dec 21, 2024•1 hr 11 min•Transcript available on Metacast Proszę sobie wyobrazić, że setki tysięcy mieszkańców Polski, Niemiec, Francji czy Wielkiej Brytanii tracą nagle prawo do głosowania w wyborach parlamentarnych. Trudno byłoby to uznać za demokratyczne rozwiązanie. A tymczasem w Stanach Zjednoczonych – kolebce nowoczesnej demokracji – mieszkańcy stolicy są właśnie w takiej sytuacji. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski Dopiero od 60 lat mają wpływ na wybór prezydenta i to na mocy specjalnej poprawki do konstytucji. Dopiero...
Dec 14, 2024•1 hr 14 min•Transcript available on Metacast Niecałe dwa miesiące przed odejściem ze stanowiska Joe Biden ogłosił, że ułaskawia swojego syna, Huntera Bidena „za naruszenia prawa które popełnił lub które mógł popełnić w okresie 1 stycznia 2014 do 1 grudnia 2024”. Wcześniej wielokrotnie zapewniał, że tego nie zrobi, ba, że nawet tego nie rozważa. Zastanawiamy się nie nad tym, dlaczego Biden to zrobił – bo to oczywiste – ale co to ułaskawienie oznacza: dla wiary Amerykanów w ich system sprawiedliwości; dla Partii Demokratycznej i dla Donalda ...
Dec 07, 2024•1 hr 4 min•Transcript available on Metacast Nie ma miasta Waszyngton – istniało, ale już go nie ma. Jest Dystrykt Kolumbii, który był kwadratem o boku 10 mil, ale już nim nie jest. Chwali się dziś słynnym planem urbanistycznym Pierre’a L’Enfanta, ale on sam nazywał Waszyngton „żałosną wioską” w której kongresmeni, wracający z pracy nocą, taplali się we wszechobecnym błocie. Dziś opowiemy Państwu o tym, jak Amerykanie budowali swoją stolicę. Dlaczego w ogóle powstał osobny dystrykt federalny? Dlaczego stolica nie mogła pozostać w Filadelfi...
Nov 30, 2024•1 hr 18 min•Ep 211•Transcript available on Metacast Pierwsze nominacje były zaskakujące – zaskakujące swoją normalnością: szefowa kampanii Susie Wiles na szefową gabinetu Białego Domu, senator Marco Rubio na sekretarza stanu itp. A potem się zaczęło: Pete Hesgeth, prowadzący program śniadaniowy w Fox News na szefa Departamentu Obrony; Tulsi Gabbard, była Demokratka, znana z szerzenia prorosyjskiej propagandy, na szefową wywiadu; Robert F. Kennedy Junior, czołowy antyszczepionkowiec Ameryki na sekretarza zdrowia; Elon Musk i Vivek Ramaswamy na sze...
Nov 23, 2024•1 hr 27 min•Transcript available on Metacast Kontynuujemy opowieść o Hooverze i jego długiej, długiej, długiej karierze na stanowisku dyrektora FBI. Opowiemy o tym, jak z pogromcy rabusiów bankowych Hoover zmienił się w tropiciela faszystów i w jaki sposób FBI schwytało siatką nazistowskich sabotażystów; jaką rolę odegrał Hoover w polowaniu na komunistów i czemu nienawidził Martina Luthera Kinga. Dowiecie się czym było COINTELPRO i w jaki sposób grupka wykładowców uniwersyteckich ujawniła jeden z największych sekretów FBI. Opowiemy w jaki ...
Nov 16, 2024•1 hr 19 min•Transcript available on Metacast Wiemy, że macie dość kampanii wyborczej, wszyscy już mają, ale to jasne, że nie możemy zignorować tego, co się wydarzyło we wtorek. Tylko co się właściwie wydarzyło? Czy Donald Trump odniósł przytłaczające zwycięstwo, powiększył swoje poparcie we wszystkich segmentach elektoratu, stworzył nową, republikańską koalicję i zapoczątkował zwrot w prawo na długie lata, jak wygrana Reagana w roku 1980? A może to Kamala Harris i Demokraci odnieśli klęskę, nie byli w stanie zmobilizować swojego elektoratu...
Nov 09, 2024•2 hr 37 min•Transcript available on Metacast Choć mówiliśmy, że możliwa jest wygrana każdego z dwojga kandydatów, wszystko wskazywało na to, że będzie to wynik bardzo wyrównany – tymczasem niespodzianka: sondaże znowu nie wychwyciły czegoś związanego z Trumpem i niedoszacowały skali jego poparcia. W kluczowych stanach były prezydent pokonał wiceprezydentkę Kamalę Harris. Republikanie odbili też Senat i są na dobrej drodze do utrzymania większości w Izbie Reprezentantów. Zastanawiamy się, co się wydarzyło, kto jest winien – i szykujemy się ...
Nov 06, 2024•11 min•Transcript available on Metacast Za chwilę dzień wyborów, ale 5 listopada zaczyna się też we Wrocławiu American Film Festival z którym od paru lat współpracujemy. Będziecie mogli się tam z nami spotkać przy następujących okazjach: 7.11, czwartek, godz. 19:30, Klub Proza Czytanie Ameryki: spotkanie z Piotrem na temat książki Willa Sommera “Uwierz w plan”. 9.11, sobota, godz. 15:00, KNH2 Fakty czy akty? Spotkanie z Łukaszem i Piotrem na temat kina politycznego w USA 9.11, sobota, godz. 19:00, Klub Proza Czytanie Ameryki: spotkani...
Nov 04, 2024•20 min•Transcript available on Metacast Wybory prezydenckie już 5 listopada. A właściwie ostatni dzień wyborów, bo Amerykanie mogą oddawać głosy – pocztą i osobiście – już od kilku tygodni. Kto wygra? Tego Państwu nie powiemy, bo ani sondaże stanowe, ani tym bardziej ogólnokrajowe, ani nawet wymyślne modele statystyczne nie są nam w stanie tego powiedzieć. Ostatni model opublikowany przez „The Economist” ocenia szanse obu stron równo na 50 procent. Być może pracownie sondażowe popełniają błąd i w rzeczywistości Kamala Harris lub Donal...
Nov 02, 2024•1 hr 23 min•Transcript available on Metacast W tym roku mija sto lat, odkąd 29-letni J. Edgar Hoover stanął na czele instytucji, która dekadę później miała zyskać nazwę FBI, Federalne Biuro Śledcze. Jak to się stało, że ktoś tak młody otrzymał tak ważne stanowisko? Jak to się stało, że utrzymał się na nim przez prawie pięćdziesiąt lat, przetrwał siedmiu prezydentów i zmarł za kadencji ósmego? W tym odcinku opowiemy wam o początkach FBI, kiedy jeszcze nazywało się inaczej i mieściło się na poddaszu Departamentu Sprawiedliwości. Opowiemy jak...
Oct 26, 2024•1 hr 16 min•Transcript available on Metacast Od miesięcy opowiadamy wam o wyborach prezydenckich, starciu Donalda Trumpa z Joem Bidenem, a potem z Kamalą Harris, ale czas przyjrzeć się wyborom, które odbywają się równolegle – całej Izby Reprezentantów i jednej trzeciej składu Senatu. Dziś Demokraci mają w Senacie przewagę 51 do 49. W Izbie większość mają Republikanie: 216 do 213 miejsc. Tak, jak w wyborach prezydenckich, rywalizacja jest wyrównana, obie partie mają szanse na zdobycie przewagi, ale znów w grze jest tak naprawdę tylko kilka ...
Oct 19, 2024•1 hr 14 min•Transcript available on Metacast To już druga kampania prezydencka w USA, którą śledzi „Podkast amerykański”. Podobnie jak cztery lata temu - i podobnie jak w latach przed powstaniem „Podkastu” - kiedy wyścig wychodzi na ostatnią prostą, amerykańskie media rozpoczynają poszukiwania „październikowej niespodzianki”. Co to takiego? To zaskakujące wydarzenie, które tuż przed dniem wyborów może pogrzebać szanse lub, odwrotnie, wywindować kandydata w sondażach. Czy już ją znalazły? I to niejedną! Październikową niespodzianką może być...
Oct 12, 2024•1 hr 16 min•Transcript available on Metacast 1 października James Earl Carter junior skończył sto lat. Z tej okazji opowiemy wam o życiu i karierze człowieka który dość powszechnie uważany jest za najbardziej nieudanego powojennego prezydenta – a zarazem za najlepszego byłego prezydenta, jakiego miały Stany Zjednoczone. W jaki sposób głęboko religijny farmer orzeszków ziemnych, inżynier jądrowy, pływający na atomowych łodziach podwodnych marynarz, trafił do polityki? Opowiemy o jego karierze w Georgii, sfałszowanych wyborach i ukrywanych p...
Oct 05, 2024•2 hr 33 min•Transcript available on Metacast Powiedzmy sobie szczerze: debaty kandydatów na wiceprezydenta nie mają znaczenia dla wyniku wyborów. Stanowią pewne urozmaicenie kampanii, ale zazwyczaj nic ponadto. Czy w tym roku, kiedy rywalizacja jest tak wyrównana, może być inaczej? Posłuchajcie naszych refleksji tuż po starciu J. D. Vance’a i Tima Walza, którzy wprawdzie nie odpowiadali na zadane pytania, ale za to w zaskakująco uprzejmej atmosferze. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na: ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski...
Oct 02, 2024•18 min•Transcript available on Metacast W „Podkaście amerykańskim” wybuchł spór o temperaturze, jakiej dawno nie było. A wszystko to z powodu… fikcyjnego prezydenta i jego ekipy. 22 września minęło ćwierć wieku od premiery jednego z najważniejszych seriali o amerykańskiej polityce, a z pewnością najszczodrzej nagradzanego. „The West Wing” (na polski tłumaczony niestety jako „Prezydencki poker”) po każdym z siedmiu sezonów był nominowany do nagród Emmy, a po sześciu te nagrody zdobywał. Łącznie był nagradzany 26 razy – więcej statuetek...
Sep 28, 2024•1 hr 9 min•Transcript available on Metacast W dzisiejszym odcinku mamy dla Państwa update z kampanii wyborczej - ze szczególnym uwzględnieniem fake newsów, które niosą się w sieci, jak pożar na prerii. Wyjaśnimy skąd wzięły się opowieści Trumpa i J. D. Vance’a o haitańskich imigrantach, którzy mają zjadać psy i koty (a także gęsi), opowiemy też o realnych skutkach, jakie przynoszą te plotki, dla mieszkańców Springfield w Ohio: alarmach bombowych, zamkniętych szkołach i szpitalach, groźbach przemocy ze strony neonazistów. Opowiemy o drugie...
Sep 21, 2024•1 hr 7 min•Transcript available on Metacast W dzisiejszym odcinku, z okazji okrągłego jubileuszu, odcinka numer 200, postanowiliśmy zrobić coś innego - zamiast opowiadać o tegorocznej kampanii wyborczej, zmieniających się sondażach i tym wszystkim, co nawet nas już trochę męczy, przygotowaliśmy coś rozrywkowego: teleturniej. Cztery kategorie - prezydenci, wybory, stany i popkultura; po sześć pytań w każdej; Łukasz przepytuje Piotra, Piotr - Łukasza. Zaskakujące pytania, nieoczywiste odpowiedzi, dużo pastusiakowania i bezużytecznych inform...
Sep 14, 2024•1 hr 16 min•Transcript available on Metacast I już jesteśmy po debacie Harris-Trump. Dodajmy, że prawdopodobnie po ostatniej debacie tych kandydatów w kampanii. Jak nam się podobało? Zapraszamy do posłuchania nowego Tętna Pulsu Podkastu Amerykańskiego! Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na: ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski
Sep 11, 2024•16 min•Transcript available on Metacast