Sinds Donald Trump opnieuw aantrad als president van Amerika lijkt de wereld op z’n kop te staan. Veel van wat hij doet, wordt gezien als ondemocratisch. Is dat zo? Is Donald Trump inderdaad bezig de democratie kapot te maken? Zelf claimt hij juist dat hij de ware democratie terugbrengt. Hoe zit het nou? Je hoort het in deze aflevering van cultuurwetenschapper Ico Maly van Tilburg University. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art...
Mar 12, 2025•15 min•Ep 708•Transcript available on Metacast De Rotterdamse haven is een waar smokkelparadijs als het gaat om cocaïne. Door de jaren heen is de beveiliging stricter geworden en dat heeft gevolgen voor smokkelaars én havenmedewerkers. Criminoloog Robby Roks (Erasmus Universiteit Rotterdam) vertelt waarom hulp van binnenuit steeds belangrijker is en hoe 'gewone' mensen betrokken raken bij de smokkel. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Mar 09, 2025•12 min•Ep 707•Transcript available on Metacast Zo’n 10 tot 20% van de mensen die op het randje van de dood hebben gelegen, spreekt over een bijna-doodervaring. Ze treden buiten hun lichaam, zweven door een tunnel met wit licht aan het einde, of spreken met overleden dierbaren. Bestaat dit echt? Is dit een teken dat de geest los kan bestaan van het lichaam? De wetenschap zoekt naar antwoorden. Wij spraken met wetenschapsfilosoof Herman de Regt van Tilburg University, die onderzoek over bijna dood ervaringen kritisch onder de loep neemt. Wil j...
Mar 05, 2025•9 min•Ep 706•Transcript available on Metacast Je vindt ze vast irritant: fruitvliegjes. Op je appels en bananen. Maar die superkleine insectjes hebben meer met je gemeen dan je zou denken. Hun zenuwstelsel lijkt namelijk verbazingwekkend veel op dat van mensen. En dat maakt fruitvliegjes fantastische proefdieren. Neurowetenschapper Marije Been (Radboud Universiteit) zit dagelijks in haar lab tussen een half miljoen van die beestjes. Ze helpen haar bij onderzoek naar ALS. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverkla...
Mar 02, 2025•11 min•Ep 705•Transcript available on Metacast Misschien doe je het wel eens: op je telefoon scrollen op het toilet. Als dat zo is, let dan vooral even op je houding. Want door een verkeerde houding kun je zelfs incontinent worden. Dit gebeurt natuurlijk niet meteen, maar om ervoor te zorgen dat je het meeste uit je toiletbezoek haalt, is het verstandig om er goed voor te gaan zitten. Dus neem vooral lekker de tijd en check de uitleg van Maxime Kummeling (uroloog, LUMC). Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklar...
Feb 26, 2025•9 min•Ep 704•Transcript available on Metacast Een baby ter grootte van je hand, vechtend om te overleven. Voor extreem vroeggeboren kindjes is elke dag in de baarmoeder pure winst. Wat als we die kostbare tijd kunnen verlengen—buiten het lichaam van de moeder? Technisch geneeskundige Myrthe van der Ven en industrial designer Juliette van Haren van de TU Eindhoven slaan de handen in één en werken samen met een team van wetenschappers aan een baanbrekende oplossing: een kunstbaarmoeder die de natuurlijke baarmoeder zo goed mogelijk nabootst. ...
Feb 23, 2025•13 min•Ep 703•Transcript available on Metacast Welke wetenschap zit er achter een goede tongzoen? Behoorlijk wat, zo horen we van microbioloog Remco Kort van de Vrije Universiteit Amsterdam. Ga er maar even goed voor zitten als hij in deze aflevering de vraag beantwoordt: Gaat je speeksel eigenlijk lijken op dat van je partner als jullie vaak tongzoenen? Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Feb 19, 2025•9 min•Ep 702•Transcript available on Metacast Als je in een vreemde stad komt, word je, zonder dat je het door hebt toch automatisch de goede richting opgestuurd. Dat komt omdat over al die bordjes, geluiden en gebouwen in de stad van tevoren door ontwerpers is nagedacht (als het goed is). In deze aflevering gaan we, samen met gedragspsycholoog Fenne Roefs van de Vrije Universiteit Amsterdam de straat op. Naast dat ze wetenschapper is, werkt ze ook bij het ontwerpbureau Mijksenaar, dat bijvoorbeeld verantwoordelijk is voor de wereldberoemde...
Feb 16, 2025•11 min•Ep 701•Transcript available on Metacast Als steeds meer vrienden en vriendinnen om je heen een gezinnetje gaan stichten voel je de druk toenemen: wanneer begin jíj nou eens aan kinderen? Typisch zo’n vraag waar je ‘s nachts wakker van kunt liggen. Levenslooppsycholoog Simone Verhagen (Open Universiteit) helpt je in deze podcast door dat gepieker heen: nee, kinderen krijgen móet niet, maar het mág wel. En je hoeft in ieder geval niet bang te zijn dat je het niet kunt. Wil je meer weten over het onderzoek van Simone, klik dan hier. Zie ...
Feb 12, 2025•10 min•Ep 700•Transcript available on Metacast De mysteries uit je darmen probeert Jurriaan Mes (Wageningen Universiteit) te ontrafelen door een nagebouwde darm; een orgaan van 7 meter lang. Zijn maag-darmsysteem kan mogelijk antwoord geven op vragen waar we nu mee zitten als; hebben probiotica-drankjes zin? Wat moet je eten voor een gezonde darmflora? En hoe kunnen onze darmen depressies veroorzaken? Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Feb 09, 2025•12 min•Ep 699•Transcript available on Metacast "We leven toch niet in de middeleeuwen?!" is een uitspraak die vaak wordt gebruikt om aan te geven dat iets achterhaald is. Maar volgens literatuurhistoricus Cécile de Morrée (Radboud Universiteit) kunnen we nog wat leren van die jonkvrouwen en jonkers—vooral over consent. Want wat blijkt? Onze voorouders hadden het wiel allang uitgevonden. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Feb 05, 2025•11 min•Ep 698•Transcript available on Metacast Het is een van de grote mysteries in de natuurkunde: de binnenkant van een zwart gat. We kunnen berekenen wat erin zit, maar zeker weten doen we het niet. Misschien is zo'n zwart gat wel heel iets anders: een wormhole naar een ander universum, of de plaats waar al je verloren sokken belanden. Natuurkundige Gideon Koekoek (Universiteit Maastricht) werkt aan de grootste telescoop ooit, die hier antwoord op kan geven. En die telescoop komt misschien wel in ons eigen kikkerlandje. Zie het privacybel...
Feb 02, 2025•12 min•Ep 697•Transcript available on Metacast In een wereld vol lawaai verlangen we steeds meer naar rust. Noise-cancelling koptelefoons lijken de perfecte oplossing: met één druk op de knop verdwijnt alle omgevingsgeluid. Maar hoe werkt deze magie eigenlijk, en is het wel gezond om jezelf constant af te sluiten van de wereld? Silvin Willemsen, geluidsnatuurkundige aan de TU/Eindhoven legt in deze aflevering uit hoe al dat lawaai wordt gecanceld en wat de invloed van langdurig gebruik op je brein is. Zie het privacybeleid op https://art19.c...
Jan 29, 2025•9 min•Ep 696•Transcript available on Metacast Wat als je je leven tijdelijk kon pauzeren? Waarbij je tijdens die pauze geen minuut ouder wordt, maanden in bed kan liggen zonder een grammetje spier te verliezen en bovendien beschermd bent tegen gevaarlijke straling en enge virussen. Klinkt onwerkelijk? Toch is dat precies wat er gebeurt bij dieren tijdens een winterslaap. Winterslapende dieren kunnen zichzelf afkoelen tot bijna het vriespunt en hun hartslag vrijwel stilzetten, zonder schade en met verbluffende voordelen. Hoe deze dieren dit ...
Jan 26, 2025•12 min•Ep 695•Transcript available on Metacast Een belangrijke deadline, een presentatie, of die eerste date. Allemaal stressvolle situaties en dan: buikpijn. Hoe kan dat toch, dat die twee zo aan elkaar gelinkt zijn? Maag-lever-darmarts Zlatan Mujagic (Maastricht University) legt uit waarom stress zo vaak zorgt voor buikpijn of andere buikklachten. Wil je meer weten over stress, luister hier onze aflevering 'Altijd stress? Heel normaal. Dit is waarom'. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië...
Jan 22, 2025•9 min•Ep 694•Transcript available on Metacast Het klinkt allemaal als verre toekomstmuziek, misschien zelfs onmogelijk, maar het is een stuk dichterbij dan je denkt. Scheikundige Tess van Eeden (TU/ Eindhoven & DIFFER) maakt in haar lab bouwstenen voor brandstof en plastics, uit de lucht. Gewoon de lucht die we dagelijks inademen. Waarom Tess dit doet? Zodat we in de toekomst helemaal geen aardolie of aardgas meer nodig voor onze vluchten, kunstmest en plastics en dag kunnen zeggen tegen een groot deel van het CO2 probleem! Benieuwd of ...
Jan 19, 2025•9 min•Ep 693•Transcript available on Metacast Wat hebben Marco Borsato, Matthijs van Nieuwkerk en P. Diddy met elkaar gemeen? Ze zijn alle drie gecanceld. De één net een tikkeltje heftiger dan de ander. Cancelcultuur is al lang niet meer nieuw, sterker nog sommige gecancelde zijn bezig aan een comeback. Hoe doe je dat? Wat is het geheime recept tegen cancelcultuur? Mediawetenschapper Simone Driessen (Erasmus Universiteit Rotterdam) vertelt welke slimme tactieken artiesten en bekende figuren inzetten om terug te komen na een cancelstor...
Jan 15, 2025•12 min•Ep 692•Transcript available on Metacast Sta je op het punt te beginnen met hardlopen? Of ben je fanatiek renner? Grote kans dat je te maken krijgt met blessures - vervelend! Gelukkig heeft de wetenschap tips om blessures te voorkomen. Sportwetenschapper Bas van Hooren (Universiteit Maastricht) vertelt je wat je wel en niet moet doen, en of je echt speciale schoenen nodig hebt. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Jan 12, 2025•12 min•Ep 691•Transcript available on Metacast Marcel Zeelenberg (Tilburg University) vertelt in deze podcastaflevering waarom spijt zo'n pijnlijke emotie is, maar vooral ook wat we eraan hebben. En dat is meer dan je misschien zou denken. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Jan 08, 2025•11 min•Ep 690•Transcript available on Metacast Tijd verspillen? Even helemaal nietsdoen? Dat lijkt misschien zonde, zeker met die lange to-do lijst die maar blijft groeien. Maar volgens Erik Scherder (Open Universiteit, Vrije Universiteit Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen) zijn die momenten van totale rust juist goud waard. En nee, TikTok-video's kijken of scrollen op instagram telt niet. We hebben het echt over momenten waar je he aandacht volledig loslaat. Wanneer je even helemaal niets doet, activeer je je "default network" en komen ...
Jan 05, 2025•8 min•Ep 689•Transcript available on Metacast Stel dat we écht voor eeuwig zouden doorleven. Als al die dingen die we doen om het einde uit te stellen écht zouden werken: zou het leven zelf dan nog wel leuk zijn? Blijft iets leuk als je het altijd weer opnieuw kunt doen? Psychiater Damiaan Denys (Universiteit van Amsterdam) vindt van niet. Want zonder eindigheid verliest alles z’n waarde, vertelt hij in deze vierde podcast van onze jublieumshow in Theater Carré. Je kunt maar beter blij zijn dat Groundhog Day een film is, en niet écht. Zie h...
Jan 04, 2025•14 min•Ep 688•Transcript available on Metacast Hoe vaak check jij hoe laat het is? Misschien wel vaker dan je lief is. Want zouden we niet veel beter af zijn als we alles in ons eigen tempo zouden doen? Susanna Bloem (Universiteit Utrecht) vertelt je in deze podcast - live opgenomen tijdens ons tienjarige jubileum in Carré! - hoe zwaar sommige mensen het hebben met die kunstmatige ‘kloktijd’ die ons leven beheerst. En hoe je met muziek daar misschien wel uit kunt komen. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklari...
Jan 03, 2025•12 min•Ep 687•Transcript available on Metacast Om tweehonderdste van een seconde miste de Nederlandse estafetteploeg op de 4x400 meter het wereldrecord tijdens de Olympische Spelen van Parijs. In deze aflevering onderzoeken we met biomechanisch ingenieur Eline van de Kruk van de TU Delft wat we nog kunnen verbeteren aan de techniek van de hardlopers om volgende keer bovenop het goud dat ze wonnen ook de tijd te verslaan en een nieuw wereldrecord te vestigen. Deze aflevering is opgenomen in Carré Amsterdam tijdens de tiende verjaardag v...
Jan 02, 2025•10 min•Ep 686•Transcript available on Metacast Je zit om 7 uur aan tafel bij vrienden. Het is gezellig, er wordt gelachen, en voordat je het weet is het 1 uur 's nachts. Die uren zijn voorbij gevlogen! Maar waarom lijkt de tijd op een saaie werkdag soms juist eindeloos te duren? In deze eerste aflevering van onze podcastserie over tijd duiken we in onze interne klok. Psycholoog Hedderik van Rijn van de Rijksuniversiteit Groningen legt uit waarom onze beleving van tijd zo flexibel is. Ontdek hoe onze hersenen met tijd spelen en hoe je die tij...
Jan 01, 2025•10 min•Ep 685•Transcript available on Metacast 1 op de 10 vrouwen heeft PCOS, en waarschijnlijk ligt dat cijfer nog wel wat hoger. Daarmee is dit het meest voorkomende hormoonprobleem bij vrouwen. Hoe kan het dan toch dat bijna niemand hiervan op de hoogte is? Geranne Jiskoot, psycholoog en PCOS-onderzoeker van het Erasmus MC, maakt zich hard voor meer bewustzijn. In deze aflevering legt ze uit waarom PCOS zo vaak onopgemerkt blijft en welke impact het heeft: van onregelmatige menstruaties en overgewicht tot mentale struggles. Tijd om dit be...
Dec 29, 2024•14 min•Ep 684•Transcript available on Metacast Kritiek krijgen is vaak lastig. Maar wanneer het verpakt is als grap, lijkt er opeens veel meer ruimte te zijn om harde waarheden te verkondigen, mensen te bekritiseren, of zelfs volledig af te branden. Hoe kan dat? In deze aflevering duiken we in de wereld van humor en satire met communicatiewetenschapper Britta Brugman van de Universiteit van Amsterdam. Ze doet onderzoek naar satire, een humoristische kunstvorm waarmee vaak kritiek wordt geleverd op de samenleving, machthebbers en andere gevoe...
Dec 25, 2024•15 min•Ep 683•Transcript available on Metacast Met kleding drukken we uit wie we zijn en hoe we ons voelen. Maar hoe bepalen we wat we dragen? En wat zegt dit over onze identiteit? Met filosoof Tom Giesbers (Open Universiteit) kijken we door de ogen van verlichtingsfilosoof Immanuel Kant naar onze kledingkast waar volgens hem verschillende versies van onszelf hangen. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Dec 22, 2024•9 min•Ep 682•Transcript available on Metacast Sardinië, Okinawa, Ikaria, Loma Linda en Nicoya: deze ‘blue zones’ zijn plekken waar mensen veel vaker 100 jaar of ouder worden, en dat in goede gezondheid. Wat maakt deze gebieden zo bijzonder? In deze serie maak je kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In de laatste aflevering vertelt Masi Mohammadi (Eindhoven University of Technology) hoe onze huizen en wijken onze gezondheid bepalen—en hoe ze die inzichten gebruikt om slimme woningen te ontwe...
Dec 18, 2024•14 min•Transcript available on Metacast 1 op de 7 jongeren wordt 100 jaar of ouder. Hoe kan de wetenschap hen helpen zo fit mogelijk oud te worden? In deze serie maak je kennis met onderzoekers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. Kirsten Verkooijen (Wageningen University & Research) richt zich op jongeren die die steun het hardst nodig hebben. Met slimme technologieën helpt ze hen gezondere keuzes te maken en een stevige basis te leggen voor een lang en vitaal leven. Deze serie is gemaakt door de Universi...
Dec 17, 2024•13 min•Transcript available on Metacast In Nederland heeft 60% van de mensen een chronische aandoening, en 1 op de 2 Nederlanders krijgt ooit in zijn of haar leven te maken met kanker. Kan de wetenschap ons helpen dat aantal te verminderen? In deze serie maak je kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering vertelt Ellen Kampman (Wageningen University & Research) hoe voeding invloed heeft op je gezondheid, vooral bij kanker. De juiste voeding kan niet alleen de kans op k...
Dec 16, 2024•13 min•Transcript available on Metacast 
