Nadajemy prosto z Las Vegas. Dlaczego akurat stąd? Wszystko z powodu kalendarza wyborczego. Chociaż prawybory w Partii Republikańskiej dopiero się rozpoczęły, wiele wskazuje na to, że szybko zmierzają ku końcowi. Nikki Haley wciąż walczy przeciwko Donaldowi Trumpowi i to wbrew naciskom ze strony partii. Ale po porażce w Iowa i (nieco mniejszej) w New Hampshire doznała kolejnej – dość upokarzającej – klęski. W prawyborach w Nevadzie, w których była jedyną kandydatką, zajęła… drugie miejsce. Wszys...
Feb 10, 2024•58 min•Ep 171•Transcript available on Metacast Od początku prezydentury Bidena rośnie liczba osób próbujących przekroczyć południową granicę Stanów Zjednoczonych. W zeszłym roku na granicy zatrzymano 2,4 mln migrantów, a do tego dochodzi jakieś 1,5 mln, którzy się „prześlizgnęli”. Tylko w listopadzie 2023 r. na granicy zatrzymano 250 tysięcy osób. Ostatnio liczba ta sięga 10 tysięcy osób dziennie. Rekordowo dużo osób traci życie podczas próby przekroczenia granicy – ostatnio matka z dwójką dzieci utonęli w Rio Grande, kiedy ustawione przez w...
Feb 03, 2024•1 hr 24 min•Transcript available on Metacast Donald Trump został pierwszym od półwiecza kandydatem Republikanów, który wygrał w prawyborach i w Iowa, i w New Hampshire. Ale – parafrazując Nikki Haley – skoro jest tak dobrze, to czemu Trump jest tak wściekły? I dlaczego republikańskie elity tak zaciekle namawiają Haley do tego, żeby zrezygnowała z ubiegania się o partyjną nominację? I w co tak naprawdę gra Haley? Przyglądamy się też Demokratom, którzy także mieli swoje prawybory w New Hampshire – i wygrał w nich Joe Biden, który w nich ofic...
Jan 27, 2024•1 hr 11 min•Transcript available on Metacast Sondaże się nie pomyliły: Donald Trump ogromną przewagą wygrał konwentykiel w Iowa. Ale czy 51% oddanych na niego głosów, coś, co byłoby doskonałym wynikiem dla aspirującego kandydata, to naprawdę taki świetny rezultat dla kogoś, kto z punktu widzenia większości republikańskich wyborców ubiega się o reelekcję? Przyglądamy się wynikom w Iowa i zastanawiamy się, czy mówią nam coś użytecznego, także na temat listopadowych wyborów. Przede wszystkim jednak zastanawiamy się co teraz: czy Ron DeSantis ...
Jan 20, 2024•1 hr 7 min•Transcript available on Metacast W tym roku, jak co cztery lata, czeka nas wyścig o Biały Dom. Zanim jednak naprzeciwko siebie stanie dwóch kandydatów reprezentujących dwie największe partie, trzeba ich najpierw znaleźć. W Polsce sprawa jest oczywista: wskazuje ich kierownictwo ugrupowania albo nawet osobiście szef partii. A w Stanach? Skąd bierze się w USA kandydat na prezydenta? Wybiera się go w trakcie rozłożonej na kilka miesięcy serii prawyborów, które obie partie organizują we wszystkich stanach i terytoriach. Dlaczego za...
Jan 13, 2024•1 hr 10 min•Transcript available on Metacast Dziś podsumowujemy miniony rok i próbujemy przewidzieć o czym będziemy mówić w tym roku, który się właśnie zaczął. Amerykanów czekają w listopadzie wybory gubernatorskie, senackie i te najważniejsze, prezydenckie, więc nic dziwnego, że będziemy im poświęcać wiele uwagi. Czy Demokraci utrzymają Izbę Reprezentantów i utrzymają kontrolę nad Senatem? Co czeka Joego Manchina i Kyrsten Sinemę? Tego, kto wygra wybory prezydenckie, oczywiście wam nie powiemy, bo tego nikt nie wie (a jeśli ktoś mówi, że ...
Jan 06, 2024•1 hr 8 min•Transcript available on Metacast Wesołe bagnisko, pełne aligatorów, emerytów, handlarzy narkotyków i dziwaków, którzy codziennie urządzają jakieś absurdalne hece? A może bastion wolności do którego masowo migrują ludzie z innych stanów spragnieni słońca, swobody i nieograniczonych możliwości? Dziś opowiemy wam o Florydzie. Jak to się stało, że niezamieszkałe mokradło stało się trzecim najludniejszym stanem w kraju? W jaki sposób stan rządzony niepodzielnie przez Demokratów zamienił się we wzorcowy stan Republikanów? W jaki spos...
Dec 30, 2023•1 hr 15 min•Transcript available on Metacast 25 sierpnia kończącego się właśnie roku minęło pięć lat od śmierci senatora Johna S. McCaina, a w listopadzie 15 lat od słynnej kampanii prezydenckiej, kiedy przegrał wyścig o prezydenturę z Barackiem Obamą. W tym odcinku przybliżamy Państwu postać znanego senatora, który w izbie wyższej amerykańskiego Kongresu spędził ponad trzy dekady. Potomek znakomitej rodziny wojskowej, wnuk i syn admirałów, stał się bodaj najbardziej znanym jeńcem pojmanym w trakcie wojny w Wietnamie. Zestrzelony nad Hanoi...
Dec 23, 2023•1 hr 12 min•Transcript available on Metacast 16 grudnia 1773 roku na pokład trzech statków, stojących w bostońskim porcie, wdarła się grupa przebranych za Irokezów mężczyzn i w ciągu trzech godzin wyrzuciła do zatoki ponad trzysta skrzyń z herbatą. Dziś, w 250 rocznicę tamtych wydarzeń, próbujemy wytłumaczyć dlaczego doszło do tzw. „bostońskiej herbatki”. Kim byli sprawcy? Dlaczego przebrali się za Irokezów? Czy ich czyn spotkał się z pochwałą, czy z potępieniem mieszkańców Trzynastu Kolonii? Jak na to zareagowała Wielka Brytania? Opowiada...
Dec 16, 2023•1 hr 1 min•Transcript available on Metacast George Santos został właśnie szóstym kongresmenem usuniętym z Izby Reprezentantów, zaledwie trzecim od czasu wojny secesyjnej. Kiedy komisja etyki opublikowała miażdżący raport na temat jego nielegalnych i nieuczciwych poczynań, prawie wszyscy Demokraci i większość Republikanów zagłosowała za wyrzuceniem go z Kongresu. Czy naprawdę należało usuwać Santosa? Dlaczego było to wygodne i dla jednej, i dla drugiej partii? Kontrapunktem do opowieści o Santosie jest historia Boba Menendeza, urzędującego...
Dec 09, 2023•1 hr 1 min•Transcript available on Metacast W zeszłym tygodniu opowiadaliśmy o tym jak miłujący wolność Amerykanie, po dekadach kampanii rozmaitych organizacji na rzecz wstrzemięźliwości entuzjastycznie poparli ograniczenie wolności i wpisali do Konstytucji zakaz importu, eksportu, sprzedaży, transportu i produkcji alkoholu na cele spożywcze. Dziś opowiadamy co stało się potem. Mówimy jakie luki i wyjątki – wynikające z niestaranności, a może celowe – znalazły się w przepisach, jakie przyjął Kongres. Opowiemy o tym, czy prohibicja faktycz...
Dec 02, 2023•55 min•Transcript available on Metacast Prohibicja kojarzy się nam z szalonymi latami dwudziestymi, tajnymi spelunami na zapleczach i gangami przemytników alkoholu. Ale jak doszło do tego, że w 1920 roku wprowadzono obowiązujący w całym kraju zakaz produkcji, importu i sprzedaży alkoholu? W pierwszym z dwóch odcinków poświęconych prohibicji mówimy o tym, co działo się wcześniej, w wieku XIX. Dowiecie się ile alkoholu pił przeciętny Amerykanin, skąd wziął się ruch na rzecz wstrzemięźliwości i kto do niego należał. Dlaczego z „trunkami”...
Nov 25, 2023•1 hr 5 min•Transcript available on Metacast Raz na jakiś czas – bez większej przyjemności – musimy Wam opowiedzieć, co się dzieje u Donalda Trumpa. Zaczynamy od przeglądu rozlicznych procesów byłego prezydenta, cywilnych i karnych, opowiadamy o zeznaniach jego dzieci (które niestety nic nie wiedzą) i jego samych. I o tym, czy atakowanie sędziego, który cię sądzi, to najlepsza strategia obrony. Mówimy też o kampanii prezydenckiej, która toczy się u Republikanów. Czwórka kandydatów w teorii ubiega się o nominację swojej partii, ale tak napr...
Nov 18, 2023•1 hr 8 min•Transcript available on Metacast Atak Hamasu na Izrael, a następnie działania armii izraelskiej w Strefie Gazy przyciągają uwagę całego świata. W Stanach Zjednoczonych wydarzenia te mają poważne konsekwencje dla wielu aktorów sceny politycznej z prezydentem na czele. Joe Biden z jednej strony opowiada się za prawem Izraela do obrony, udziela pomocy militarnej i zapowiada dalszą dalsze wsparcie. Z drugiej ostrzega, aby Izrael nie popełnił tych samych błędów, co Amerykanie po atakach z 11 września, kiedy rozpoczynano wojny bez ja...
Nov 11, 2023•57 min•Transcript available on Metacast Podkast amerykański po raz kolejny znalazł się wśród patronów medialnych American Film Festival, którego 14. edycja odbędzie się od 7 do 12 listopada we Wrocławiu. Z tej okazji rozmawiamy o kilku filmach, jakie możecie obejrzeć na festiwalu – głównie dokumentalnych, ale nie tylko. Opowiadamy o zgubnych skutkach rolnictwa przemysłowego i o tym, czy rolnictwo regeneracyjne może być dla niego alternatywą ("Common Ground", reż. Rebecca Harrell Tickell i Josh Tickell oraz "Valley Pride...
Nov 04, 2023•1 hr 3 min•Transcript available on Metacast Słyszeliście kiedyś o Kevinie Phillipsie? Pewnie nie, a był to jeden z ludzi odpowiedzialnych za dzisiejszy kształt Partii Republikańskiej, twórca tzw. strategii południowej”, tzn. planu przeciągnięcia na stronę GOP konserwatywnych Południowców, którzy z dziada pradziada głosowali na Partię Demokratyczną. Dlaczego co najmniej trzy razy mówiono Phillipsowi, że się pomylił i skompromitował, ale ostatecznie okazało się, że to on miał rację? Mówimy o konkurencyjnych wizjach w łonie Republikanów, o t...
Oct 28, 2023•1 hr 1 min•Transcript available on Metacast I oto o urząd prezydenta ubiega się kolejny przedstawiciel rodziny Kennedych – tym razem Robert F. Kennedy Junior, syn zamordowanego senatora, bratanek zamordowanego prezydenta oraz jeszcze innego senatora, krewny wielu innych wpływowych ludzi w amerykańskiej polityce. Kennedy początkowo starał się o nominację Partii Demokratycznej, chciał rzucić w prawyborach wyzwanie prezydentowi Bidenowi, ale 9 października w Filadelfii ogłosił swoją „deklarację niepodległości” i stwierdził, że będzie jednak ...
Oct 21, 2023•1 hr 10 min•Transcript available on Metacast Kevin McCarthy stracił stanowisko spikera Izby Reprezentantów, kiedy jego radykalni koledzy postanowili go ukarać za dogadanie się z Demokratami. Teraz Izba jest sparaliżowana, bo żeby cokolwiek przegłosować, trzeba najpierw wybrać spikera – a Republikanie nie są w stanie dojść do porozumienia sami ze sobą. Do walki zgłosiło się dwóch kandydatów: Steve Scalise z Luizjany, obecnie numer dwa w klubie, i Jim Jordan z Ohio, szef komisji sprawiedliwości. Czy faktycznie jeden z nich jest przedstawicie...
Oct 14, 2023•1 hr•Transcript available on Metacast W drugim odcinku poświęconym kryzysowi opioidowemu w Stanach, skupiamy się na fazie drugiej, heroinowej, i trzeciej, fentanylowej, które nastały po tym, jak ograniczono sprzedaż oxycontinu i innych opioidów na receptę. Oczywiście nie jest tak, że heroina stała się problemem dopiero wtedy: opowiadamy o historii heroiny w USA, o „cudownym leku” producentów aspiryny, jego delegalizacji, „francuskim łączniku” oraz wojnie w Wietnamie, która łączy się z „wojną z narkotykami” bardziej bezpośrednio, niż...
Oct 07, 2023•1 hr 5 min•Transcript available on Metacast Zabieramy się wreszcie za temat, o który prosiliście od dawna: kryzys opioidowy. Z powodu przedawkowania opioidów – oksykodonu, heroiny czy fentanylu – co roku umiera w Stanach więcej ludzi, niż ginie od broni palnej albo w wypadkach samochodowych. Szacuje się, że w ciągu dwóch ostatnich dekad umarły z tego powodu setki tysięcy Amerykanów – znacznie więcej, niż straciło życie w czasie wojny w Wietnamie. W pierwszym z dwóch odcinków opowiemy wam o początku i pierwszej fali epidemii, tzn. upowszec...
Sep 30, 2023•1 hr 12 min•Transcript available on Metacast Pilna wiadomość! Joe Biden jest stary, a będzie jeszcze starszy. Niby wszyscy o tym wiedzą i wiedzieli już trzy lata temu, kiedy zostawał najstarszym w historii prezydentem, a mimo to kwestia wieku głowy amerykańskiego państwa raz po raz powraca w sondażach i mediach. Większość Amerykanów, w tym wielu Demokratów nie chce, aby ubiegał się o reelekcję. Czy powinien zrezygnować? Co by się stało, gdyby kandydat na jakimś etapie nie był w stanie prowadzić kampanii? Kto mógłby go zastąpić? Odpowiadamy...
Sep 23, 2023•1 hr 7 min•Transcript available on Metacast 11 września 1973 roku chilijskie siły zbrojne pod wodzą generała Augusto Pinocheta obaliły socjalistycznego prezydenta Salvadora Allende. Chile, „spokojny, demokratyczny kraj o silnych instytucjach” (cytując raport amerykańskiej ambasady), na 17 lat przeszło pod brutalne rządy wojskowej junty. Zamordowano (lub „zniknięto”) co najmniej 3 tysiące ludzi, torturowano kilkadziesiąt tysięcy, jeszcze więcej wyjechało lub zostało do wyjazdu zmuszonych. „Mówisz o zbrodniach i torturach reżimu Pinocheta –...
Sep 16, 2023•1 hr 11 min•Transcript available on Metacast Podkast amerykański wraca po wakacjach! Na początek: w telegraficznym skrócie garść wiadomości o tym, co się wydarzyło w Stanach w ostatnim miesiącu. Problemy Mitcha McConnella i Huntera Bidena, wyroki skazujące na Proud Boysów i katastrofy naturalne: pożary na Hawajach i huragan na Florydzie. Przede wszystkim jednak opowiemy Wam o zarzutach, jakie prokuratura w Georgii postawiła Donaldowi Trumpowi i jego totumfackim. Dowiecie się czym jest „racketeering” i dlaczego próba podważenia wyniku wybor...
Sep 09, 2023•1 hr 15 min•Transcript available on Metacast #płatnawspółpraca z Wydawnictwem Czarne Kolejny sezon „Podkastu amerykańskiego” dobiega końca i w ostatnim przedwakacyjnym odcinku tradycyjnie już opowiemy o tym, co ostatnio czytaliśmy i zasugerujemy jakie książki Państwo mogą zabrać ze sobą na wakacje. Tym razem łącznie aż sześć propozycji, z których jedne podobały nam się bardzo, a inne troszkę mniej. Do tej pierwszej kategorii zalicza się z pewnością „Imperium bólu. Baronowie przemysłu farmaceutycznego” – obszerny reportaż na temat rodziny S...
Jul 29, 2023•59 min•Transcript available on Metacast Mija 55 lat od jednych z najciekawszych wyborów prezydenckich w historii Stanów Zjednoczonych – w dodatku wieńczących rok, który pod względem intensywności nie miał sobie równych: wojna w Wietnamie, ogromne protesty i zamieszki, a do tego zabójstwa polityczne pastora Martina Luthera Kinga i senatora Roberta Kennedy'ego. Wydawało się, że w 1968 roku Ameryka znalazła się na krawędzi. Opowiadamy o partyjnych prawyborach w których jedna niespodzianka goniła drugą; o tragicznych wydarzeniach w ho...
Jul 22, 2023•1 hr 23 min•Transcript available on Metacast Aż dwóch na trzech dorosłych Amerykanów ma dziś nadwagę, a otyłych jest ponad 40 procent – szacuje się, że tylko do końca dekady odsetek ten dojdzie do 50 procent, zaś jedna czwarta będzie dotknięta najpoważniejszą otyłością, trzeciego stopnia, przyczyną wielu chorób układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego, cukrzycy itd. Problemy z cukrzycą czy sercem miewają już nastolatkowie. Nie jest to rozłożone równomierne i dysproporcje są ogromne: najlepiej jest na Hawajach, najgorzej na Południu. Zamożn...
Jul 15, 2023•1 hr 5 min•Transcript available on Metacast W czerwcu, po ledwie 13 miesiącach, został zwolniony nowy szef CNN, Chris Licht, który miał wyprowadzić na prostą kulejącą stację telewizyjną. Utrata szefa to bowiem najmniejszy problem z jakim boryka się dziś CNN, która traci widzów i w rankingach oglądalności plasuje się niżej, niż jej tradycyjni konkurenci – MSNBC i Fox News – ale też niektóre niszowe stacje informacyjne. Opowiadamy o tym, skąd wzięła się pierwsza stacja newsowa w Stanach Zjednoczonych, która przełamała panującą od dekad domi...
Jul 08, 2023•1 hr 8 min•Transcript available on Metacast Chociaż do wyborów prezydenckich w 2024 roku zostało ponad 16 miesięcy, a do pierwszych prawyborów grubo ponad 6 miesięcy, to kampania prawyborcza w partii Republikańskiej wre. Najbliższa, pierwsza debata kandydatów już w sierpniu. W tym odcinku opowiemy państwu co dzieje się w wyścigu i przedstawimy kilku najważniejszych pretendentów z ich pomysłami na kampanię. Na razie w wyścigu uczestniczy kilkunastu śmiałków. Ilu dokładnie, trudno powiedzieć, bo niektóre kandydatury trudno oceniać poważnie....
Jul 01, 2023•1 hr 8 min•Transcript available on Metacast Relacje Stanów Zjednoczonych z Chinami są złe. Niektórzy twierdzą, że tak złe nie były od czasu oficjalnego nawiązania relacji dyplomatycznych między USA a ChRL w 1979 roku. Z tego powodu niedawna wizyta w Pekinie sekretarza stanu, Antony’ego Blinkena, budziła niemałe zainteresowanie. Tym bardziej, że to pierwsza wizyta szefa amerykańskiej dyplomacji w Chinach od pięciu lat. Blinken miał jechać do Chin już w lutym, ale podróż została w ostatniej chwili odwołana, bowiem nad terytorium Stanów Zjed...
Jun 24, 2023•1 hr 13 min•Transcript available on Metacast Niektóre rzeczy są niezmienne: jak choćby to, że co jakiś czas mówimy o Donaldzie Trumpie. Były prezydent skończył kilka dni temu 77 lat, ale nie ma powodów do świętowania: Specjalny prokurator Jack Smith postawił Trumpowi 37 zarzutów federalnych dotyczących nie tylko nielegalnego przetrzymywania ściśle tajnych dokumentów dotyczących bezpieczeństwa państwa, lecz także ukrywania ich, odmowy ich wydania śledczym, a także składania fałszywych zeznań. Akt oskarżenia pełen jest soczystych szczegółów:...
Jun 17, 2023•59 min•Transcript available on Metacast