Chociaż do wyborów prezydenckich w 2024 roku zostało ponad 16 miesięcy, a do pierwszych prawyborów grubo ponad 6 miesięcy, to kampania prawyborcza w partii Republikańskiej wre. Najbliższa, pierwsza debata kandydatów już w sierpniu. W tym odcinku opowiemy państwu co dzieje się w wyścigu i przedstawimy kilku najważniejszych pretendentów z ich pomysłami na kampanię. Na razie w wyścigu uczestniczy kilkunastu śmiałków. Ilu dokładnie, trudno powiedzieć, bo niektóre kandydatury trudno oceniać poważnie....
Jul 01, 2023•1 hr 8 min
Relacje Stanów Zjednoczonych z Chinami są złe. Niektórzy twierdzą, że tak złe nie były od czasu oficjalnego nawiązania relacji dyplomatycznych między USA a ChRL w 1979 roku. Z tego powodu niedawna wizyta w Pekinie sekretarza stanu, Antony’ego Blinkena, budziła niemałe zainteresowanie. Tym bardziej, że to pierwsza wizyta szefa amerykańskiej dyplomacji w Chinach od pięciu lat. Blinken miał jechać do Chin już w lutym, ale podróż została w ostatniej chwili odwołana, bowiem nad terytorium Stanów Zjed...
Jun 24, 2023•1 hr 13 min
Niektóre rzeczy są niezmienne: jak choćby to, że co jakiś czas mówimy o Donaldzie Trumpie. Były prezydent skończył kilka dni temu 77 lat, ale nie ma powodów do świętowania: Specjalny prokurator Jack Smith postawił Trumpowi 37 zarzutów federalnych dotyczących nie tylko nielegalnego przetrzymywania ściśle tajnych dokumentów dotyczących bezpieczeństwa państwa, lecz także ukrywania ich, odmowy ich wydania śledczym, a także składania fałszywych zeznań. Akt oskarżenia pełen jest soczystych szczegółów:...
Jun 17, 2023•59 min
Dzisiaj opowiemy o McCarthym. Ale nie o obecnym spikerze Izby, Kevinie, tylko o pierwszym – i znacznie ważniejszym da amerykańskiej historii – Josephie, senatorze z Wisconsin, od którego nazwę "makkartyzm” nosi całe zjawisko ścigania (prawdziwych i wyobrażonych) komunistów. „Polowania na czarownice” w latach 40. i 50. XX wieku to jednak coś więcej, niż historia jednego republikańskiego polityka - ro znacznie szerzej zakrojona – i niestety czasem ponadpartyjna – opowieść o demagogii, cynizmi...
Jun 10, 2023•1 hr 17 min
Senatorka Dianne Feinstein skończy w tym miesiącu 90 lat, reprezentuje Kalifornię od 30 lat i jest najdłuższym stażem senatorem Partii Demokratycznej i najstarszą członkinią Kongresu w ogóle. Od dawna mówi się jednak o jej problemach zdrowotnych – problemach z pamięcią, zagubieniu itd. Teraz, po trzymiesięcznej przerwie spowodowanej chorobą (która uniemożliwiła Demokratom zatwierdzanie sędziów federalnych) wróciła do Waszyngtonu, ale po stronie demokratycznej słychać coraz więcej głosów wzywa ją...
Jun 03, 2023•56 min
Kategoria „powszechnie znani dyplomaci” nie jest zbyt szeroka, a jeszcze rzadziej obejmuje ludzi najbardziej podziwianych, najbardziej znienawidzonych, a do tego bohaterowie popkultury. Ale z pewnością do każdej z tych grup można zakwalifikować Henry’ego Kissingera – który 27 maja kończy 100 lat. Występował w reklamach promujących Nowy Jork, miał epizod w serialu „Dynastia”, gościł w „Simpsonach”, a tygodnik „Newsweek” w numerze z roku 1974 umieścił na okładce jego rysunkowy wizerunek w stroju… ...
May 27, 2023•1 hr 18 min
Sto lat temu deweloperzy odsłonili napis „Hollywoodland”, który ćwierć wieku później stracił końcówkę „land” i zmienił się w doskonale znany symbol „fabryki snów”. Dziś opowiemy wam o początkach amerykańskiego przemysłu filmowego. Dowiecie się czym były mutoskop, witaskop, bioskop i projektoskop i co z początkami kina ma wspólnego ma TikTok. Dlaczego przemysł filmowy, rozwijający się dynamicznie w New Jersey, Nowym Jorku, Pittsburghu i Filadelfii, przeniósł się na Zachodnie Wybrzeże? I dlaczego ...
May 20, 2023•1 hr 4 min
Chłopak idzie odebrać braci od znajomych, ale myli dom – zostaje postrzelony w głowę. Grupa znajomych zjeżdża na niewłaściwy podjazd – z domu wychodzi człowiek ze strzelbą i zabija jedną z siedzących w aucie dziewczyn. Dwie nastolatki wsiadają do złego auta: zostają postrzelone. Piłka dziecka wpada do cudzego ogródka: w odpowiedzi sąsiad zaczyna strzelać. To wszystko przypadki tylko z jednego kwietniowego tygodnia. Dlaczego zwykłe sytuacje, jakie zdarzają się każdemu – zapukanie do niewłaściwych...
May 13, 2023•53 min
W poniedziałek 24 kwietnia największa gwiazda Fox News, sprowadzająca co wieczór przed telewizory 3 miliony widzów, nagle straciła pracę. Dlaczego Rupert Murdoch, właściciel Fox News, pozbył się Tuckera Carlsona, kury znoszącej złote jajka? Przyglądamy się teoriom na temat zwolnienia Tuckera: czy poszło o kłamstwa na temat wyborów prezydenckich i pozew Dominion Voting Systems, który kosztował Foxa prawie 800 milionów dolarów? A może pojawiające się doniesienia, że program Carlsona był toksycznym...
May 06, 2023•1 hr 7 min
We wtorek prezydent Joe Biden ogłosił, że – zgodnie z przewidywaniami – będzie ubiegał się o reelekcję. Jak rozumieć tę decyzję, skoro badania opinii publicznej jednoznacznie wskazują, że większość Amerykanów – w tym połowa Demokratów – nie chce, żeby Biden startował na drugą kadencję? Sondaże pokazują też, że więcej obywateli ocenia jego działalność jako prezydenta negatywnie, niż pozytywnie. Czy zatem Biden rzeczywiście ma nominację w kieszeni i nikt po stronie demokratycznej nie może mu zaszk...
Apr 29, 2023•1 hr 4 min
19 kwietnia 1993 roku zakończyło się trwające blisko dwa miesiące oblężenie rancza Mount Carmel w pobliżu teksańskiego miasta Waco. W trakcie szturmu na siedzibę Gałęzi Dawidowej, grupy religijnej przewodzonej przez samozwańczego proroka Davida Koresha, zginęło 76 osób, w tym 28 dzieci. Z okazji 30. rocznicy opowiadamy wam o tamtych wydarzeniach. Dowiecie się skąd wzięła się Gałąź Dawidowa i w jaki sposób Koresh został jej liderem; dlaczego ranczem pod Waco zainteresowała się ATF, agencja zajmuj...
Apr 22, 2023•55 min
O Sądzie Najwyższym, jego roli ustrojowej, spadającym prestiżu i zarzutach o upolitycznienie już Państwu opowiadaliśmy. Najnowsze doniesienia mediów z pewnością nie pomogą w odbudowie prestiżu tej marki. Jak bowiem donosi serwis śledczy ProPublica sędzia Clarence Thomas od 20 lat przyjmował drogie i bardzo drogie prezenty od miliardera Harlana Crowa. Ojciec pochodzącego z Teksasu Crowa zbił majątek w branży deweloperskiej, a syn przeznacza pieniądze m.in. na dość specyficzne hobby (o którym więc...
Apr 15, 2023•1 hr 5 min
Praca nieletnich w Stanach Zjednoczonych kojarzy się z nastolatkami, którzy rozwożą gazety, koszą trawniki sąsiadom, wyprowadzają psy, a latem pracują jako ratownicy na lokalnym basenie, żeby dorobić do kieszonkowego. Ma to uczyć odpowiedzialności, dawać niezależność finansową, pozwala docenić wartość pieniądza. Problem w tym, że liczba pracujących nieletnich dramatycznie rośnie, a charakter ich pracy odbiega od wyobrażeń: dzieci pracują w pełnym wymiarze godzin, na stanowiskach, na których abso...
Apr 08, 2023•56 min
Choć tak się składa, że ten odcinek publikujemy 1 kwietnia, nie jest to żart: odcinek nagraliśmy w czwartek w południe, po czym wieczorem gruchnęła wieść, że nowojorska prokuratura postawiła Donaldowi Trumpowi zarzuty karne. Siłą rzeczy nasz odcinek od razu się nieco zdezaktualizował, ale – na szczęście – tylko trochę. Zastanawiamy się w nim bowiem nie tylko „czy Trump usłyszy zarzuty” (już wiemy, że tak), ale nad tym, co wtedy nastąpi. Czy zostanie zakuty w kajdanki i trafi do celi? (nie, nie z...
Apr 01, 2023•56 min
19 marca minęła 20. rocznica wojny w Iraku rozpoczętej pod hasłem „Iracka wolność”. Operacja, łącznie z okupacją miała potrwać od kilku miesięcy do maksymalnie dwóch lat. Jej koszty szacowano na 50-60 miliardów dolarów, co miało się jednak zwrócić, m.in. z zysków ze sprzedaży ropy. Miała też oddalić zagrożenie terroryzmem, a z Iraku uczynić wzór demokracji dla całego Bliskiego Wschodu. Irakijscy dysydenci przekonywali, że lokalna ludność powita Amerykanów „kwiatami i słodyczami”, a wyzwolenie Ba...
Mar 25, 2023•1 hr 8 min
Dzięki pozwowi o zniesławienie, jaki firma Dominion Voting Systems złożyła przeciw telewizji Fox News, ujawniona została wewnętrzna komunikacja szefostwa stacji – w tym samego Ruperta Murdocha – oraz jej największych gwiazd: Laury Ingraham, Seana Hannity'ego i Tuckera Carlsona. Okazało się, ze Fox News świadomie i z premedytacją okłamywało swoich widzów. Kierownictwo stacji doskonale wiedziało, że wybory prezydenckie w 2020 roku nie zostały sfałszowane, a maszyny do głosowania nie „podmienia...
Mar 18, 2023•56 min
Ponad miesiąc temu, 3 lutego, w godzinach wieczornych, życie mieszkańców małego miasteczka East Palestine we wschodnim Ohio zmieniło się na zawsze. Wykoleił się jeden z pociągów towarowych przejeżdżających codziennie przez miejscowość. W dwukilometrowym, liczącym prawie 150 wagonów składzie znalazły się też takie przewożące niebezpieczne substancje chemiczne – chlorek winylu. Firma zarządzająca linią kolejową – Norfolk Southern – uznała, że najlepszym rozwiązaniem będzie przedziurawienie tych wa...
Mar 11, 2023•59 min
Wracamy do opowieści o amerykańskim systemie penitencjarnym. Dwa tygodnie temu mówiliśmy o jego głównych patologiach: koszmarnych warunkach w jakich siedzą osadzeni, prywatyzacji więzień i usług więziennych, najmowaniu więźniów do półniewolniczej pracy, nadużyciach systemu probacji oraz zwolnień warunkowych i wielu innych. Dziś spróbujemy odpowiedzieć na pytanie jak do tego doszło, że w więzieniach siedzą blisko 2 miliony Amerykanów, a kolejne 3 miliony objęte są jakimś systemem nadzoru. Dlaczeg...
Mar 04, 2023•1 hr 18 min
Wizycie Joe Bidena w polskich mediach poświęcono wiele uwagi, ale nie zawsze z właściwych powodów. Dowiadywaliśmy się, że prezydent wstał, zjadł śniadanie, a wagon, którym jechał do Kijowa wyprodukowały polskie zakłady z Bydgoszczy. Wiele było analiz tego komu i z jakim entuzjazmem uścisnął dłoń, wreszcie czy jego przemówienie było historyczne czy też historycznym rozczarowaniem. Jako „Podkast amerykański” próbujemy opowiedzieć o wizycie prezydenta nie z perspektywy polskiej, ale właśnie ameryka...
Feb 25, 2023•56 min
Na USA przypada 4 procent ludności świata, ale aż 16 procent wszystkich więźniów. Choć to i tak lepiej, niż paręnaście lat temu - kiedy za kratami siedział nawet 1 procent dorosłych Amerykanów– wskaźnik inkarceracji w Stanach Zjednoczonych wciąż jest jednym z najwyższych na świecie. W różnego typu więzieniach przebywają dziś w USA 2 miliony osób, a do tego dochodzą ponad 3 miliony osób objętych jakąś formą nadzoru penitencjarnego – czy to w formie zwolnienia warunkowego czy probacji. Szacuje się...
Feb 18, 2023•1 hr 10 min
We wtorek, przed połączonymi izbami Kongresu, Joe Biden wygłosił doroczne orędzie o „stanie unii”. Opowiadamy wam o dramaturgii całego przedsięwzięcia: o ustalonych rytuałach, przerysowanych reakcjach, całej jego teatralności i powtarzalności, która jednak co roku ekscytuje Amerykanów ze szczególnym uwzględnieniem mediów. Dowiecie się o czym mówił prezydent: jak chwalił się swoimi osiągnięciami, stanem gospodarki, niskim bezrobociem; jak łajał firmy naftowe i farmaceutyczne, które odnotowują rek...
Feb 11, 2023•1 hr
7 stycznia po godzinie 20. czarny mężczyzna zostaje zatrzymany przez policję w Memphis. Powodem jest rzekomo niebezpieczna jazda ( reckless driving ). Policjanci z elitarnej jednostki SCORPION są wulgarni i agresywni, próbują obezwładnić zatrzymanego. Podejrzewają, że może być pod wpływem narkotyków, co później okaże się nieprawdą. Tyre Nichols – wysoki, chudy 29-latek – wyrywa się im i ucieka, ale zostaje złapany dosłownie kilkadziesiąt metrów dalej i brutalnie pobity. Dwóch policjantów przytrz...
Feb 04, 2023•1 hr•Ep. 123
Cóż to jest za zdolny człowiek! Urodził się w biedzie (lub bogactwie); zdobywał osiągnięcia sportowe (w szkołach do których nigdy nie chodził); przeżył szereg osobistych tragedii, w tym śmierć w World Trade Center matki (której nie było wtedy w Stanach Zjednoczonych), prowadził działalność charytatywną na rzecz chorych zwierząt (pieniądze wziął do kieszeni), jest Brazylijczykiem, Angolczykiem, Żydem, gejem (albo i nie), występował jako drag queen (albo i nie), jest milionerem (albo i nie), nazyw...
Jan 28, 2023•1 hr 7 min
W garażu przy ukochanym Chevrolecie Corvette z 1967 roku – tam prawnicy Joego Bidena znaleźli tajne dokumenty pochodzące jeszcze z czasów jego wiceprezydentury. Nie było to pierwsze takie odkrycie – wcześniej dokumenty znaleziono w siedzibie jego think tanku w Waszyngtonie oraz innych częściach prezydenckiego domu w Wilmington, w stanie Delaware. Jak się tam znalazły? Co w nich jest? Póki co mamy jedynie szczątkowe informacje, ale wiemy jednak, że pierwszą transzę znaleziono już 2 listopada, a z...
Jan 21, 2023•1 hr 8 min
17 stycznia mija równo 130 lat od chwili, gdy zorganizowany z pomocą Amerykanów zamach stanu obalił królową Liliuokalani i położył kres istnienia niezależnego Królestwa Hawajów: uznawanego na scenie międzynarodowej państwa z własną historią, językiem, konstytucją, parlamentem oraz monarchami, których podejmowano z honorami na europejskich dworach i w Białym Domu. W dzisiejszym odcinku opowiemy wam o relacjach między Hawajami a Stanami Zjednoczonymi: o cukrowych oligarchach, traktacie o „wzajemno...
Jan 14, 2023•59 min
Piętnaście głosowań – tyle potrzeba było, żeby Izba Reprezentantów w końcu zdecydowała o wyborze spikera. Ten wybór to pierwsze i najważniejsze zadanie nowej Izby. Zwykle dokonuje się już w pierwszym głosowaniu, ale nie tym razem. Dlaczego to tak ważne? Bez spikera Izba Reprezentantów nie funkcjonuje: kongresmeni nie mogą zostać zaprzysiężeni, nie można przyjąć regulaminu, obsadzić komisji, przyjmować ustaw itd. Tymczasem Partia Republikańska, choć wygrała wybory i ma większość mandatów w Izbie,...
Jan 07, 2023•1 hr 10 min
1 stycznia mija 160 lat odkąd weszła w życie Proklamacja Emancypacji, słynny dokument stawiany czasem w jednym szeregu z Deklaracją Niepodległości czy Konstytucją Stanów Zjednoczonych. Czy 1 stycznia 1862 roku prezydent Abraham Lincoln rzeczywiście wyzwolił niewolników? Ile jest prawdy w wizerunku „wielkiego wyzwoliciela”? Czy Lincoln był abolicjonistą, który wierzył w równość ludzi białych i czarnych, czy rasistą, który chciał pozbyć się czarnych z Ameryki i wysłać ich do Afryki albo Ameryki Śr...
Dec 31, 2022•1 hr 2 min
Dziś odcinek albo bożonarodzeniowy, albo świąteczny, jak kto woli. Na początek będzie trochę pastusiakowania, ciekawostek na temat Bożego Narodzenia w Białym Domu: dowiecie się który prezydent jako pierwszy wstawił choinkę, a który domek z piernika; jakie są motywy dekoracji świątecznych i skąd bierze się choinkę, która staje w Pokoju Niebieskim Białego Domu. A potem przejdziemy do poważniejszego tematu: „wojny z Bożym Narodzeniem”, którą podobno prowadzi bezbożna lewica. Czy wiecie, że za czasó...
Dec 24, 2022•52 min
Po dwudziestu latach w Partii Demokratycznej doszło do prawdziwej rewolucji pokoleniowej: 82-letnia Nancy Pelosi odchodzi na emeryturę, w roli lidera partii w Izbie Reprezentantów zastąpi ją 52 letni Hakeem Jeffries. Całe trzyosobowe kierownictwo klubu, złożone dotychczas z polityków 80+, zastąpią politycy młodsi o średnio 30 lat. Średni wiek Amerykanina to 38 lat, ale tylko 5 procent kongresmenów ma tyle lub mniej. Przed czterdziestką jest tylko jeden senator, a rekordziści dobiegają dziewięćdz...
Dec 17, 2022•1 hr
Urzędujący senator Demokatów, Raphael Warnock, pokonał kandydata Republikanów, Herschela Walkera. Dlaczego na ten wyścig senacki obie partie wydały w sumie ponad 420 milionów dolarów? Jakim kandydatem był Walker, jakim Warnock i co jego wygrana oznacza dla Demokratów? Czy Joe Manchin przestanie być wreszcie panem i władcą Senatu? Opowiemy wam o tym jak doszło do tego, że bezpiecznie republikańska Georgia ma teraz dwóch demokratycznych senatorów i zastanowimy się nad tym, jakie znaczenie będzie m...
Dec 10, 2022•1 hr 5 min