Kıraathane

Turhan Günay, Turgay Fişekçi, Mesut Varlık - Cevat Çapan Şiiri

Değerli şair, çevirmen, akademisyen, yayıncı Cevat Çapan'ın hayatını ve eserini kutladığımız, kendisine 89'uncu doğum gününde, sürpriz yaptığımız bir akşam! Üç ayrı kuşaktan yazar ve yayıncı dostlarından ustaya bir armağan. Cumhuriyet Kitap yıllarından Turhan Günay, Adam ve Sözcükler yayınlarından Turgay Fişekçi ve ONS dergisinden Mesut Varlık, bir masada buluşup “Cevat Hoca”nın çok yönlü kültürel kişiliği etrafında sohbet ediyorlar. İyi dinlemeler!

Cem Alpan, Mesut Varlık - Shuggie Bain

1976'da Glasgow'da doğan, 24 yaşındayken New York'a yerleşen İskoç kökenli Britanya ve ABD yurttaşı yazar Douglas Stuart ilk romanı Shuggie Bain ile 2020'de Booker Ödülü kazandığında, çok dikkatli The New Yorker ve LitHub okurları haricinde edebiyat dünyasında onu pek tanıyan yoktu. Douglas Stuart yakın çevresinde dahi daha ziyade önemli markalar için çalışan bir moda tasarımcısı olarak biliniyordu. Ve Shuggie Bain ABD'de tam 32 yayınevi tarafından geri çevrilmişti.Bu hacimli ve okunması duygusa...

Levent Kavas - ‘Yok’u Yoklamak: Hegel Yanılabilir Miydi?

Levent Kavas'ın 'Yok'u yoklayan beşinci ve son konuşması. Yine kendisinden gelen benzersiz notla sunuyoruz: 'Levinas 27 Şubat 1976 Cuma günü 'Sanki Hegel herhangi bir konuda tongaya düşermiş gibi!' diye bağırır: 'Yok, Hegel için, düşünülecektir.' Düşünsün de görelim."

Hayat Seni Çok Seviyorum: İlhan Sami Çomak Şiiri 2021

İlhan Sami Çomak cezaevinden yeni şiirleriyle, bitmeyen umutlarla aramızda. Şairler ve oyuncular Çomak'ın hücresinden dışarıya sızan yeni şiirlerini okuyor. Şairin özgürlüğü adına dizelerinin onun yerine hayata karıştığı bir şiir dinletisine davetlisiniz. İlhan Sami Çomak pandemi döneminin ardından ilk açık görüşünde haber aldığı bu şiir gecesine bir de mesaj gönderdi. Şairle dayanışmaya şiirlerini sokaklarda dolaştırmaya bir çağrı.

Ümit Kurt, Mert Kayhan - Karanlık Bir Tarihin Tanıklığı: Nerses Babayan ve Günlüğü

Nerses Babayan 1915 Ermeni Soykırımı’ndan sağ kurtulan Antepli bir din adamıydı. 1915’te tehcir ile başlayıp 1922’de Fransızların Antep’i tamamen boşaltması ve şehrin kontrolünün Kemalist güçlerin eline geçmesiyle sonlanan bu yedi yıllık dönem içerisinde yaşadıklarını günü gününe kaydetti.Ümit Kurt ve Mert Kayhan, "Tarih-i Ahval / Ahval-i Tarih" serisi kapsamındaki bu konuşmada, tehcir ve soykırım sürecini bizzat yaşamış, bu iki ağır olaya maruz kalmış ve felaketten sağ kalarak kurtulmayı başara...

Şahika Tekand, Yiğit Özşener, Ayşen Güven - Aşınma: Korku Üzerine Bir Manifesto

Bugün dünyaya egemen olan sistemin getirdiği korku, her birimizi yavaş yavaş korktuğumuz canlıya dönüştürürken, bu cendereden çıkmak için “ne lazım” sorusunu da sorduruyor bizlere. Aşınma da bu soruyu soran, sorduran bir oyun. Göz yumarak ya da sırtımızı dönerek hayatı yaşarken, omurgamızdan ruhumuza erişen “aşınma” üzerine derin bir düşünme vesilesi.Yirmi yedi yıldır birlikte çalışan Şahika Tekand ve Yiğit Özşener yepyeni bir teatral manifesto sunuyorlar bu oyunda. Otuz üçüncü yılını kutlayan S...

Pınar Kür Kıraathane'de

21 Ekim 2021 akşamı 45. sanat yılını kutlayan Pınar Kür'ü evimizde ağırladık. Burada bu özel akşamdan, yazar Müge İplikçi'nin moderatörlüğünde gerçekleşen sohbetten bölümler dinleyebilirsiniz.

Hilmi Tezgör, Seval Şahin - Oğuz Atay'ın Öyküleri: Korkuyu Beklerken

Oğuz Atay, okuruna geç kavuşmuş, geç sevilmiş, geç anlaşılmış bir yazar. Yaşarken, tüm bunlardan yoksun kalmış olması ona üzüntü vermiş, yazdıklarından bu anlaşılıyor. Bu bakımdan şanssız. Bugün okunuyor, seviliyor ve hatta "çok satıyor" olsa da kuşkusuz, tüm bunları yaşarken görebilmeyi isterdi.Onun tek öykü kitabı olan Korkuyu Beklerken’in 1975’te yayımlanışının üzerinden 45 yıldan fazla geçti ve bugün Oğuz Atay’ı “işte benim yazarım” diye sevenlerin sayısı çok fazla. Onunla okurları arasında ...

Levent Kavas - ‘Yok’u Yoklamak: Kant’ın Denizliği

Levent Kavas'ın 'yok'u yokladığı konuşma serisinde dördüncü bölüm: "Kant eşiklerde eşinmeyi severdi. Salt Usun Eleştirisi’nin en derin yerine, 'çözümleme'yle 'eytişim'i ayıran iç eşiğe en sert kemiği gömmüştü: yok çizelgesini. Peki doğaötesinin Francisco Suarez’den Alexander Baumgarten’a dek gözü gibi baktığı bir kavramı neden okurun gözünden sakınmış, yine de 'dizgenin bütünlüğü' bakımından gözardı edememişti?"

Mim Sertaç Tümtaş, Mesut Varlık - Nöbetleşe Dışlanma

İstanbul Edebiyat Evi ekibi olarak içimizde kökeni kuşak kuşak İstanbullu olanlarımız da dahil olmak üzere hepimiz göçmen olduğumuzun bilincindeyiz. Milliyetçi, ırkçı nefretin hedefindeki göçmenlerin meselelerini, bu meselelerin merkezindeki yoksulluğu ve yurtsuzluğu, hepsini içeren ve hepsini katmerleyen dışlayıcı yaklaşımları dert etmenin, bunlara karşı çıkmanın yakıcı bir sorumluluk olduğuna inanıyoruz.Nöbetleşe Dışlanma: Göç ve Sosyal Dışlanma Döngüsü adlı çalışması İletişim Yayınları tarafı...

Ümit Kurt, Mert Kayhan - Kaymakam Necmeddin Bey’in Tuhaf Dayak Hikâyesi

Tuba Bozkurt, Ömer Erdem - Dünden Bugüne İlk Kitap: Gülten Akın

Şiir yeni şairler ve yeni şiir kitaplarıyla yaşamaya devam eder. Her ilk kitap, şair için bir temel taşı sayılır. Şiiri, şairleri odağına alan "Şiir Gecesi" serimizde, bu kez şair Ömer Erdem'in moderatörlüğünde dünden bugüne ilk kitaplara bakacağımız bir dizi konuşma planladık. Bu ilk bölümde, Tuba Bozkurt ilk kitabı Kontrollü Patlama'yı ve modern şiirimizin başat şairlerinden Gülten Akın'ın ilk kitabı Rüzgar Saati'ni konuşmak üzere konuğumuz oldu.

Rober Koptaş, Behçet Çelik, Mesut Varlık - Biberyan Bu Dünyadan Geçerken

Bu topraklarda yetişmiş en önemli edebiyatçılardan Zaven Biberyan’ın “tamamlanamamış” otobiyografisi Mahkûmların Şafağı nihayet Türkçede Aras Yayınları tarafından yayımlandı. Kitabı yayına hazırlayan Rober Koptaş ve yazar, denemeci Behçet Çelik ile Biberyan’ın dünyasına hem otobiyografisi hem külliyatı açısından yaklaşmaya ve çözümlemeye, Türkçe edebiyatla alışverişine yakından bakmaya çalıştığımız bu sohbetin moderatörlüğünü Mesut Varlık üstlendi.

Ilya Kaminsky, Selahattin Özpalabıyıklar, Yasemin Çongar - Sağır Cumhuriyet

İstanbul Edebiyat Evi'nde 2021 yılında gerçekleştirdiğimiz bu çevrimiçi buluşmada Ilya Kaminsky'yi, Yasemin Çongar'ın moderatörlüğünde, Selahattin Özpalabıyıklar'ın eşliğinde konuk etmiştik. Zoom üzerinden gerçekleştirdiğimiz canlı yayına Atlanta'dan katılan Kaminsky, Türkçede Selahattin Özpalabıyıklar’ın çevirisiyle, Harfa Kitap etiketiyle yayımlanan Sağır Cumhuriyet kitabından yola çıkan bir sohbette hem okurlarının sorularını yanıtladı hem de Özpalabıyıklar'la karşılıklı şiirlerini okudu. Ily...

Leylâ Safiye, Abdullah Keskin - Dansın Kürt Prensesi Leïla Bederkhan

Mezopotamya ve Mısır dans stillerinden esinlenerek oluşturduğu modern dans programı ile Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gösteriler yapan Leïla Bederkhan, ilkleri gerçekleştirmiş bir dansçı: İlk Kürt kadın modern dansçı. Kürt kültürünü dünyaya tanıtan ilk Kürt kadın dansçı. Mısır’da Sfenks önünde dans eden ilk modern kadın ve Atlantik’in her iki tarafında da alkışlanan ilk Kürt kadın dansçı. İlk Kürt-Yahudi dansçı. La Scala'da 23 Ocak 1932 tarihinde prömiyeri yapılan ve koreografisi Léo...

Pelin Özer, Betül Dünder - Şairin Kolektivizmi Üzerine: Sadece Yazmak Değil Birlikte Eylemek

Şiir Gecesi'nde Betül Dünder'in Mor Pasaj konuşmalar serisinin bu bölümünde, Dünder, Türkçe şiirin yeni yüzyılında şairin kimliği ve neliği üzerine, yazınsal sürecin farklı aşamalarında hem kendi hem de diğerleri adına var olmanın ve kolektif üretimin deneyimlerini şair-yazar Pelin Özer'le söyleşiyor.

Deniz Gündoğan İbrişim - Dünya Edebiyatının Dünyaları, Toplumsal Cinsiyet ve Feminist Bilinçle Örülen Metinler

Deniz Gündoğan İbrişim'in "Antroposen Çağı'nda Tanıklık ve Toplumsal Cinsiyet: Temsiller, İmkânlar, Dönüşümler" iki başlıklı konuşma serisinin ikinci konuşması. Bu konuşma, İzlanda’da yeryüzünden tamamen yok alan bir buzul kütlesi için düzenlenen uluslararası bir cenaze töreni ve kadınlar tarafından yakılan ağıt ile açılıyor, dünya edebiyatından Antroposen ve iklim anlatıları temsilleri, dönüşen, dönüştüren edebiyat tartışmalarıyla devam ediyor.Seride konuşulacak yazarların arasında Yaşar Kemal,...

Levent Kavas - ‘Yok’u Yoklamak: Niye Var Var da Yok Yok?

Levent Kavas'ın 'yok'u yokladığı konuşma serisinde üçüncü bölüm: "Leibniz gelmiş geçmiş felsefecilerin en iyimseriydi belki de: Olanaklı dünyaların en iyisinde yaşadığımızı düşünürdü; dünya varsa bir nedeni vardı, biz varsak varolmamız gerektiğinden vardık. İlkin 'daha çok … değil' ilkesini evirip çevirip yeter neden ilkesini türeten bu uyanığın dile getirdiği, Heidegger’in de 'doğaötesinin temel sorusu' dediği 'Niye var var da yok yok?' sorusunu sormaya ne gerek vardı?"

Erdoğan Çeşmeli, Mustafa Arslantunalı - Gizemsiz Yapay Zekâ

Yapay mı, yazılım mı, yoksa Yalan Zekâ mı demeliyiz? Şu an etrafımızı her gün daha sıkı ağlarla sarmaya devam eden bu algoritma kodları, istesek de istemesek de bir süreliğine –ve büyük bir ihtimalle de bundan böyle her zaman– bizimle beraber olacak. Peki nedir? Daha da önemlisi ne değildir? YZ sayesinde artık 100’den fazla dilin birbirine tercümesini her gün 500 milyon kişi kullanıyor. Sadece yazı mi? Tabii ki değil, emojilerimiz de YZ tarafından anlama “çevriliyor”. YZ Wall Street’te para kaza...

Ümit Kurt, Mert Kayhan - Kürt Schindler: Cemil Bahri Könne

1915 Ermeni Tehciri ve soykırımı sırasında Ermenileri koruyan, kollayan ve evlerinde neredeyse tehcir bitene kadar hayatını tehlikeye atarak saklayan müslüman Kürtler, Araplar ve Türkler oldu. Bu kişiler İttihat ve Terakki idaresinin “evlerinde Ermeni saklayan tespit edilirse idam cezasıyla hüküm giyeceklerdir” emrini hiçe sayarak, kendi yaşamları pahasına Ermenileri saklamaya devam ettiler. Bu aslında bir anlamda Müslümanların, İttihat ve Terakki’nin aldığı kararlara ve imha politikasına göster...

Gülşah Şenkol, Merve Emre - "Açıklamalı" Mrs. Dalloway

Bir akademisyen, yazar ve edebiyat eleştirmeni olarak Merve Emre'nin bu farklı kimliklerinin süzgecinden geçerek derinlik kazanan "notlarının" eşlik ettiği The Annotated Mrs. Dalloway nihayet okuyucuyla buluştu. Virginia Woolf'un ünlü romanını bu akşam kendi yazarının elinden çıkmış ana motifleri üzerinden hem de Emre'nin büyük bir ustalıkla ilmek ilmek ördüğü kenar oyalarından işledik. Sizleri de bu keyifli sohbeti dinlemeye davet ediyoruz.Podcast dili İngilizcedir, buluşmanın Türkçe altyazılı ...

Janet Barış, Emine Yıldırım, Ramin Matin, Kıvanç Sezer, Ayşen Güven - Yeni Türkiye Sinemasında Sınıfsal Görünümler

Sinema yazarı ve akademisyen Janet Barış, "Yeni Türkiye Sinemasından Sınıfsal Görünümler" adlı kitabında 2010’ların Türkiye sinemasına bakıyor ve bu dönemde üretilen filmleri, odakları başka başka görünse de işçi ve emekçilere yaklaşımları, onları resmetmesi üzerinden inceliyor. Kitap yaklaşık yirmi filmin felsefecilerden, sosyologlara kadar geniş bir referans ailesiyle analizini ortaya koyduktan sonra son bölümünde sinemacılarla bu konuyu yazarın tartışma açtığı bir söyleşiye yer veriyor. Biz d...

Levent Kavas - ‘Yok’u Yoklamak: Ou Mallon ya da Atayı Öldürmek

Levent Kavas, Felsefe Konuşmaları serimizde 'yok'u yoklamayı sürdürüyor. Serinin ikinci konuşmasında Antik Yunan'da bir geziye çıkıyoruz: “Platon’un Bilgiç’inde Elealı Yabancı Theaitetos’a ’Yalnız atakıyıcı falan saymayasın beni’ der, ’Parmenides atanın savını sınayıp ’olmayan bir bakıma var, olan da bir bakıma yok’ diye tutturasıyım.’ O sıralarda Abderalı bir yabancı, Demokritos da ’Olan olmayandan daha çok var değil’ deyip gezmektedir Atina dolaylarında. Bir yandan ou mallon, ’daha çok … değil...

Cana Bostan, Selim Karlıtekin - Şiddetin Yüzyılından Sonra: Sorel'in Düşünsel Mirası

Sorel'in Şiddet Üzerine Düşünceler'i 1908 yılında yayımlanalı beri Avrupa siyaset düşüncesinin en radikal, en gizemli, en tartışmalı metinlerinden biri. Walter Benjamin, Mussolini, Lenin gibi isimleri etkilemiş yüzyıl sonu kuramcısı Sorel'in düşünsel mirası üzerine konuşacağız. Emekli bir mühendisin nasıl olup da ilerlemenin Avrupa’da ebedî barışı getirdiğine ittifak etmiş fin-de-siècle'nin konsensusunu darmadağın ettiği sorusuyla başlıyoruz. Sorelcilik soldan faşistlik, sağdan jakobenizmin en a...

Bülent Somay, Mustafa Arslantunalı - Dijital Dünyada Entelektüel Mülkiyet

Bülent Somay, Teknoloji Konuşmaları'nda Mustafa Arslantunalı'nın konuğu. Kamusal bir alanda kamusal erişim ile malumatın ve bilginin özel mülkiyeti arasında ciddi bir gerilim olduğu -bu ikisinin birbirleriyle çatıştığı- göz önüne alındığında İnternet, hepimize açık, serbest bir buluşma, etkileşim ve paylaşma alanı, bir agora mıdır; yoksa esasen malların alınıp satıldığı, bu arada da insanların birbiriyle ilişkiye girdiği, kılık değiştirmiş, yüceltilmiş ve sayısallaştırılmış bir pazar yeri midir?...

Süreyyya Evren, Mesut Varlık - Yokuşta Hurralanmak!

Mesut Varlık'ın moderatörlüğündeki bu kitap sohbetinde, Süreyyya Evren stüdyo konuğumuz.Süreyyya Evren'in yeni romanı, Hurra Aşağılara, Yokuş Aşağılara! hem bir sınıf romanı, hem bir İstanbul romanı, hem İstanbul'un ve toplumun katmanları arasındaki hurralaşmanın romanı. Küratör, şair, edebiyatçı Süreyyya Evren ile yarattığı "Hurra!" evren üzerine konuşuyoruz. Bir yokuşun ağzında oturup aşağı ve yukarı gidip geleceğiz, belki yere öyle bir tutunacağız ki yokuşumuz ters dönecek...

Ümit Kurt, Mert Kayhan - Yirminci Yüzyıl Başlarında Osmanlı Toplumunda Bir Pogrom Girişimi: Adapazarı Adana Olmasın

"Tarih-i Ahval & Ahval-i Tarih" serisinde Ümit Kurt ve Mert Kayhan sohbetlerine yerel ölçekli konularla ve hikâyelerle, kendi ifadeleriyle “tarihin tozuyla” ilgilenmeye devam ediyor. Bu programda konumuz, 20. yüzyıl başlarında Adapazarı'nda yaşanan pogrom girişimi.5 Şubat 1911’de Adapazarı kazasında ilginç bir olay vuku bulur. Kazada ikâmet eden üç Ermeni ve iki Rum erkek, fahişelik yaparak hayatını kazanan Boşnak bir Müslüman kadınla bir Ermeni’ye ait hamamda toplu zina yaparken yakalanıp, derd...

Seval Şahin, Didem Ardalı Büyükarman - İstanbul’un Altı Bin Bir Dünya

Millî Cinâyât Koleksiyonu, İstanbul’un altındaki dehlizlerde yaşayan ve peri-cadı masallarının ardına saklanıp yukarıda kanlı cinayetler işleyen bir çete ile onları yakalamayı azmetmiş iki polis memuru Siyah Pençe Hüseyin Bey ve yardımcısı Abdal Ahmed’in maceralarından oluşuyor. 1914 senesinde, seri polisiye roman iddiası ile Moralızade Vassâf Kadri ve Süleyman Sûdî tarafından yayımlanan Millî Cinâyât Koleksiyonu, gotik bir İstanbul hikâyesi anlatıyor.Edebiyat Tarihi Konuşmaları serimizde bu kez...

Tunç Kurt, C. Hakkı Zeriç - Kurgudan Hayata

"Bay Prada Nasıl Öldü?" "Herkesin İçinde Hiç Olmak" öykü kitaplarının yanı sıra çocuklar için yazdığı Annemin Kuşları kitabıyla tanıdığımız Tunç Kurt’un yeni öykü kitabı Hayatlarınızdan Alacaklıyım, Manos Kitap etiketiyle okurlarıyla buluştu. Üçüncü yılındaki şenliğimize ilk kez katılan yayınevlerinden biri olan Manos'un düzenlediği bu etkinliğinin konuğu Tunç Kurt, Gıda İş Sendikası ve Manos Kitap tarafından yürütülmekte olan Sennur Sezer Emek ve Direniş Şiir ve Öykü Ödülleri’nde de ödül kazand...

Levent Kavas - ‘Yok’u Yoklamak: Keşişle İmparatorun Yoklaması

'Yok'u yoklamak... Felsefe Konuşmaları serimizde yaptığı konuşmalarla çok özel bir arşiv oluşturan Levent Kavas, bu sezon beş ayrı konuşmada 'Yok'u yoklayacak. Keşişle imparatorun yoklamasına odaklanacak ilk konuşmaya ilişkin Levent Kavas'ın özeti şu şekilde: "İmparatorların da işi zor: Charlemagne Kutsal Roma İmparatorluğu tacını giyip konağına döner dönmez 'gelen evrak' arasında Fridugis derler Tourslu bir keşişin 'Yok ile Karaltılar Üzerine Mektup'unu koyarlar önüne. Keşişin 'Yok vardır, kara...