#1745 - Hoe vergaat het... klimaatminister Hermans? - podcast episode cover

#1745 - Hoe vergaat het... klimaatminister Hermans?

Nov 22, 202422 minEp. 1745
--:--
--:--
Listen in podcast apps:

Episode description

Minister van Klimaat en Groene Groei Sophie Hermans stond deze week op het hoofdpodium: ze was op de klimaattop in Bakoe, Azerbeidzjan. Daar praatte ze over wereldwijde klimaatplannen. En in eigen land zal ze komende tijd ook volop moeten praten over klimaatbeleid. Want Nederland koerst af op 49 procent CO2-reductie in 2030, waar het doel 55 procent is. Nieuwe maatregelen zijn dus nodig om dat doel te halen. En de hele coalitie heeft zich achter dat doel geschaard. Hermans is na een lange politieke carrière nu minister en moet dat klimaatbeleid verder gaan invoeren en maken. Hoe kwam ze het ministerie binnen? En hoe gesteund is zij in een coalitie met klimaatsceptische partijen als de PVV en BBB? Politiek verslaggever Ewoud Kieviet vertelt hoe Hermans in dit kabinet zal moeten bewegen om de doelen te halen. Dit voorjaar belooft Hermans met nieuwe plannen te komen. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman

Transcript

Het is mijn plezier te welkomen, Excellency Miss Sofie Hermans. Excellency, u hebt de ploer. Klimaatminister Hermans was afgelopen week op de klimaattop in Baku in Azerbaidsjaan. En ze kwam daar vertellen hoe Nederland de klimaatdoelen wil gaan halen. En dat is ook meteen de belangrijke opdracht die zij heeft. Want zij wil als klimaatminister ervoor zorgen dat Nederland inderdaad in 2030 en 2050 die klimaatdoelen haalt. Terwijl het toch heel ingewikkeld is in de coalitie waar ze in zit.

de punt waar we must seize the opportunity to turn the tides. Thank you. De minister van Klimaat en Groene Groei, Sophie Hermans, moet de uitstoot van Nederland in 2030 terugbrengen met 55 procent. Zoals afgesproken, het hoofdlijnakkoord. Maar met de plannen die er nu liggen, komt ons land 6 procent tekort. Hoe krijgt Hermans de coalitie met PVV en BBB mee in haar klimaatverhaal?

In de podcast zoomen we sporadisch in op ministers die in een moeilijke positie zitten. En vandaag, hoe vergaat het klimaatminister Hermans? Fijn dat je luistert. Mijn naam is Marco Geitenbeek en de dag vrijdag 22 november. De Dag is een podcast van NOS voor NPO Radio 1. Gaat Sophia Hermans haar missie volbrengen? Gaat het goedkomen?

U staat hier tegenover een minister die gemotiveerd is en zich enorm verantwoordelijk voelt om wat we hebben afgesproken voor elkaar te krijgen. Ik heb een geweldige baan. Wat echt gaat over de toekomst van ons land. Het is ook ingewikkeld, omdat we in die uitvoering tegen echt een paar hardnekkige problemen aanlopen. Omdat, en dat merk ik ook hier in Azerbeidjaan, de belangen soms ook uit elkaar lopen. Mijn werk is altijd...

Zoeken naar draagvlak, naar meerderheden. En ook in de coalitie. Maar ik ben daar dus in de kern optimistisch over. Omdat deze vier partijen... Ja, we denken verschillend over heel veel dingen. En ja, de één... We zitten anders in het klimaatbeleid dan de ander. Maar onderliggend delen we die ambitie dat we dit land schoon, sterk en veilig door willen geven. Doe het!

Omdat ik er echt van overtuigd ben dat dit nodig is om dit land schoon, sterk en veilig door te geven. En dat is uiteindelijk waarom ik in de politiek zit. En ik ben optimistisch dat we dat voor elkaar kunnen krijgen. Omdat ik zo breed proef dat die ambitie gedeeld wordt. Dank u wel. Graag gedaan.

Politiek verslaggever Ewout Kivit. Vandaag de laatste dag van de klimaattop is de verwachting. Waar dus klimaatminister Sofie Hermans ook bij is. Ik vind ook dat ik hier moet zijn en hier mijn energie nu in moet steken... om voor Nederland de goede dingen voor elkaar te krijgen. Het was bijna een solotripje voor Hermans, want premier Schoof en staatssecretaris Janssen gingen niet mee. Wat zegt dat over hoe stevig Hermans eigenlijk staat op klimaatgebied in deze coalitie?

Het laat vooral zien dat het voor dit kabinet geen prioriteit is. Want inderdaad Schoof liet het schieten vanwege de redding Amsterdam. Janssen omdat hij ziek is geweest. Volgens mij de enige die met haar meeging was staatssecretaris Karremans van preventie en jeugd. Ook wel een VVD'er die klimaatbelangrijk vindt. Maar het laat inderdaad zien.

Dat zij toch een beetje alleen staat op dit onderwerp. En hoe wordt er internationaal naar haar gekeken? Want onder het vorige kabinet wilde ons land heel veel klimaatplannen doorvoeren. Onder Rob Jetten. Nu horen we het kabinet vooral over die migratie terugdringen. Het asielprobleem aanpakken.

Hoe kijkt men internationaal naar Hermansen en het klimaatbeleid van ons land? Ik vind het ingewikkeld om die vraag te beantwoorden. Om te weten wat ze internationaal precies van Nederland vinden. Wat wel opvalt is dat onder Jetten er echt een sprong gemaakt is. Nederland voorop wilde lopen als het gaat om klimaatbeleid. En nu toch vooral dingen worden teruggedraaid. Dus Nederland wat meer achterop raakt. En probeert de ambities wel te halen. Maar dan net aan. En niet per se voorop te lopen.

Hoe zit dat bij u met klimaat? Is dat een onderwerp wat u eerder aan het hart ging of bent u daarin gegroeid? Nee, het ging me zeker aan het hart. En ik heb de afgelopen jaren, toen ik nog fractievoorzitter was van de VVD, heb ik ook vaak tegenaan bemoeid. Sophie Hermans is inmiddels een bekend VVD-gezicht in Den Haag. Ze groeide op in een echte politieke familie. Oud-onderwijsminister Loek Hermans is haar vader.

Ik ben toen wel politicologie gaan studeren, dus misschien dat ik het ergens wel van binnen al wist. Hermans begon na een baan bij een adviesbureau achter de schermen in Politiek Den Haag. Ze was assistent van minister Stef Blok en van premier Mark Rutte. Net als haar zus, die hard nodig was tijdens een debat.

In 2017 komt Sophie Hermans in de Tweede Kamer. Ja, ik ben nu kamerlid. Van mij wordt nu gevraagd om uit te zoeken hoe dit zit. En nog een vraag te stellen. En nog een vraag. En vijf jaar later wordt zij de fractievoorzitter van de Liberalen. Waar ze wederom nauw samenwerkt met Mark Rutte. Ze onderhandelt ook mee aan het laatste kabinet Rutte.

Het vertrek van Mark Rutte viel haar dan ook zwaar. Dus je kent elkaar goed. En als iemand dan zegt, ik besluit na zoveel jaar leider van de VVD... zoveel jaar minister-president om straks uit de politiek te stappen... Ja, sorry, ik ben een mens. Dat raakt me gewoon. De minister van Klimaat en Groene Groei, tevens vice-minister-president mevrouw Hermans. Dat zijn klaar en beloof ik.

Sophie Hermans is een politiek dier, kunnen we volgens mij wel zeggen. Wilde Hermans eigenlijk altijd al minister worden? Is dit een droom die uitkomt? Ik heb haar dat nooit horen zeggen, maar ze is wel ontzettend ambitieus. Ja, die gewoon ver wil komen in de politiek, die echt voor de politiek leeft.

Wat je ook vaak over haar hoort is dat ze een prettig persoon is in de omgang. Ze is sympathiek, ze kan samenwerken met iedereen. En dat heeft ze bijvoorbeeld ook in de vorige periode gedaan toen ze fractievoorzitter van de VVD was. Moest ze dus in de coalitie dealtjes maken. Dat kan ze erg.

goed oplossingen vinden. En dat is misschien ook wel een handige politieke eigenschap die ze heeft opgestoken bij Mark Rutte, waar ze ook voor gewerkt heeft. En nu is ze dus minister van Klimaat en Groene Groei. Waarom kwamen ze bij haar uit? Waarom is zij juist minister? geworden? Omdat het voor de VVD een heel belangrijk onderwerp is geworden, klimaat. Dat is wel iets veranderd. Een paar jaar geleden was de VVD daar nog niet zo prominent op, maar eigenlijk sinds een jaar of vier, vijf

Hebben ze daar gezegd wij moeten klimaatbeleid gaan voeren. Wij moeten de doelen halen. En het vooral ook zien als kans voor bedrijven. Vandaar ook die naam klimaat en groene groei. Die het ministerie nu gekregen heeft. En Hermans is wel daar een product van. Zij heeft altijd al gezegd ik vind klimaat belangrijk en ik wil daarvoor staan. En daarom heeft de VVD die post in ieder geval naar zich toe getrokken. Ook omdat ze weten dat die post misschien niet veilig was bij de PVV of bij BBB.

Ja, dus daarom wilde de VVD die echt hebben. Ja, naast financiën was dat wel een van de posten waarvan we zeker wisten... die gaat naar de VVD omdat zij dit een belangrijk onderwerp vinden. Nou zei je al, vorige keer hadden we klimaat- en energieminister daarvoor. Bankminister van Economische Zaken en Klimaat. Nu dus klimaat en groene groei.

In die naam zegt al wat het doel is. We moeten groen groeien dus. Ja, klopt. En Herman zegt er ook over. Ze willen het positiever hebben. Als we de kansen die in dat klimaatbeleid zitten. Dan worden we als land ook sterker en welvarender van. Het maalbeleid gaat toch wel vaak over. Je mag dingen niet. Je mag niet meer een benzineauto rijden. Of geen houtkachel stoken. Of niet meer op gas koken. En Hermans willen dus positiever benaderen. En dus heel erg VVD als groei kan zien.

Groeikans voor bedrijven door te investeren in groen beleid. En Hermans zegt dat dit kabinet de doelen om uitstoot terug te dringen die eerder zijn afgesproken wil halen. Hoe begon Hermans aan deze post? Met welke ambities begon ze eraan?

niet blijken is dat, nou ze vindt dus dat de doelen gehaald moeten worden, maar de focus voor haar is nu echt de uitvoering. Ik vind dat we afspraken die we gemaakt hebben, moeten we nu ook echt gaan uitvoeren. Dus er is de afgelopen jaren heel veel klimaatbeleid gemaakt. Dat is goed. Daarmee laten we zien dat we echt die ambitie hebben op weg naar dat doel van 2030.

Maar nu moet het ook gaan gebeuren. Nu moeten we het ook gaan doen. Je kent misschien ook wel de verhalen over... dat er op bepaalde plekken geen plek meer is op het stroomnet. Dat is nu echt iets waar het tegen aangelopen wordt... omdat er dus veel meer op elektriciteit moet.

Dat is er nu gewoon te weinig. Dus zij maakt van haar belangrijkste speerpunt eigenlijk het inzetten op meer stroom. Dat de windmolens op zee meer gaan draaien. Dat er meer van die transformatorhuisjes komen. Dat er nu echt... Daar een slag gemaakt wordt. Dat het klimaatbeleid. Wat in het vorige kabinet door Jetten. Al grotendeels is neergezet. Nu echt uitgevoerd kan worden. Ze kwam dus niet met een hele wensenlijst aan. Maar het is meer een pragmatische kijk. Op eerder gemaakte afspraak.

Het is inderdaad heel pragmatisch. We moeten nu gaan uitvoeren wat we allemaal bedacht hebben. En op zich is dat ook niet zo heel gek. Want in het voorjaar van 2023 kwam minister Jette met een heel groot pakket klimaatmaatregelen. Die allemaal nog uitgevoerd moeten gaan worden. En dat is nu eigenlijk de taak die zij heeft.

En tegelijkertijd heeft ze ook andere grote dossiers naar ze toe getrokken, waaronder de maatwerkafspraken met grote bedrijven, het vergroenen van de grote industrie. Nou, daar moet nog heel veel gebeuren, want die afspraken zijn eigenlijk nog helemaal niet gemaakt. De afspraak staat, die gaan we nakomen door het ingezette beleid voor te zetten. En als blijkt onderweg dat we dat niet gaan halen, dan gaan we kijken op wat voor manier we alternatief beleid kunnen maken.

Mevrouw de voorzitter, we hebben in Nederland geen CO2-probleem, maar een VVD-probleem. Het klimaatakkoord van Parijs had voor mij helemaal niet gehoeven. En die hele Green Deal, die vind ik gewoon echt verstrekt grote nonsens. Het was de VVD die met trots tekende voor het regeerakkoord dat premier Rutte het groenste kabinet ooit noemde. CO2 reductie, klimaatbeleid, het stond er allemaal gewoon in. Ik vind dat je gewoon moet kijken naar wat is een efficiënte oplossing, ook op lange termijn.

En niet speciaal om 2030 te halen of 2029 of 2031. De VVD wilde meer, meer en nog eens meer klimaatwaanzin. Van de PVV hoeven allemaal die rare klimaatmaatregelen niet. Dan wat meer over de verhoudingen binnen dit kabinet. Want we kunnen rustig zeggen dat de coalitiepartijen het niet unaniem eens zijn over klimaatbeleid. Het PVV noemde het eerder klimaathobby. De plannen voor klimaat mochten in de shredder.

Wat betekent dat voor haar post in deze coalitie, in het kabinet? Dat ze echt moet vechten voor elke maatregel die ze wil invoeren. PVV, maar in mindere mate ook wel BBB, hebben er inderdaad helemaal niks mee. PVV-woordvoerder van klimaat is eigenlijk gewoon, die gelooft eigenlijk gewoon. niet in dat er een klimaatprobleem is en

Bij BBB zijn ze misschien geen ontkenner, maar geloven ze er ook niet heel erg in. Henk Vermeer, de woordvoerder daar, die zegt meer van ja, we moeten de dijken maar gaan ophogen. Dat is eigenlijk een discussie van tien jaar geleden die daar opnieuw gevoerd wordt. Dus Hermans moet echt...

Ja, ervoor strijden om dingen voor elkaar te krijgen. En ze heeft dus wel die zin in het hoofdlijnakkoord gekregen dat ze de doelen moeten gaan halen. En als die uit beeld raken, dat ze met extra beleid komt. Maar ja, tegen heel veel beleid zullen...

PVV en BBB denk ik toch nee gaan zeggen. En daar moeten ze dus echt voor vechten. Om dat voor elkaar te krijgen. Dan weten we iets over het contact. Tussen ministers onderling en Hermans. Gaat dat soepel als ze moet vechten. Zoals je zegt. Wat ze gewoon goed kan is.

Naar mensen luisteren. Snappen wat iemand nodig heeft. Van een andere partij. En daar een oplossing voor bedenken. Dus dat is wel haar kracht. Dat horen we ook wel terug. Dat zij samen met een andere vicepremier. In dit kabinet van BBB. Mona Keijs. Dat die twee vaak de oplossingen bedenken in het kabinet. Dus ja, zij kan dat wel goed. Zij is daar wel goed in. Tegelijkertijd moet ze bijvoorbeeld van de minister van Landbouw, Wiersma, moet ze gewoon...

Enorme maatregelen. Voor elkaar krijgen op landbouw. Het gaat om 4 megaton wat daar gehaald moet worden. Waar natuurlijk BBB. Absoluut geen zin in heeft. Dus. Hoe goed ze er ook in is, het wordt alsnog ontzettend lastig om echt ergens te komen. En op persoonlijk vlak, je zou ook nog wel kunnen denken dat er nog oud zeer zit tussen haar en de PVV.

Noemde haar in een vorige functie ooit de tassendrager van Rutte. Voorzitter, ik zou via u aan mevrouw Helmans willen vragen hoe lang zij nog de ambitie heeft om de assistent tassendrager van de heer Rutte te blijven.

Hoe liggen de verhoudingen persoonlijk? Is dat opgelost of ligt Hermans moeilijk in de groep? Nee, Hermans ligt niet moeilijk in de groep. Ik denk dat zij geen vriend is van Wilders, maar dat zij daar ook heel pragmatisch mee om kan gaan. Dus dat zij dan denkt, dat is gebeurd, we moeten nu verder, we moeten dingen bereiken. En dat zij daar niet te lang bij stilstaat. Er moet een tandje bij met de klimaatmaatregelen.

Dat zegt het planbureau voor de leefomgeving. Ja, dan moet het kabinet heel erg zijn best gaan doen... met grote pakketten aan nieuwe maatregelen gaan komen... die ook best ingrijpend zullen zijn. Zonder extra beleid gaat de aarde richting een opwarming van 3,1 graden. in 2030 die uitstoot niet behoorlijk hebben teruggebracht.

Dan gaan we de anderhalve graad niet meer halen. We liggen niet op koers. Dat is niet goed. Dat baart me ook zorgen. Dus we zullen extra maatregelen moeten nemen. Daar gaan we nu de komende periode mee aan de slag. Dit kabinet moet dus nog een tandje bijzetten om in 2030... 55% CO2-uitstoot te verminderen. Maar zoals gezegd in deze coalitie is het een lastige boodschap. BBB pleitte na dit nieuws voor een pas op de plaats. De rode lampjes op het dashboard van ons klimaatbeleid branden fel.

En als er rode lampjes branden op je dashboard, is het tijd voor een pitstop in plaats van extra gas geven. Nieuwe maatregelen zien ze niet zitten, aldus Henk Vermeer. Vleestak zou 2,7 megaton. Ja, no way. 3,2 tot 4,6 megaton zou dat bleven. Dat is ook ingewikkeld denk ik. Veestapel halveren 4,9 megaton. Vergeet dat helemaal.

Vorige maand zei het Planbureau voor de Leefomgeving... ...ja, ons land gaat de klimaatdoelen niet halen. Dat is altijd al spannend, of dat dat gehaald wordt. Dit moet toch niet echt als een verrassing zijn gekomen zonder... Nieuwe plannen en wel plannen voor die hogere maximumsnelheid op de snelweg. Rode diesel weer subsidiëren. Was dit een verrassing binnen het kabinet, dit bericht? Nee, dat was het inderdaad niet. Ze hadden er wel rekening mee gehouden dat PBL negatief zou zijn.

Over de klimaatambities van dit kabinet. En dat die inderdaad uit beeld raken. Ze zeggen het is heel erg onwaarschijnlijk dat we die nog gaan halen. Het betekent wel dat zij echt aan de bak moet en met nieuwe plannen moet gaan komen. Wat is de reactie tot nu toe geweest van het kabinet op dit bericht? Ze zeggen dat ze de doelen nog steeds willen gaan halen. En ze baalt ervan, zei ze. Dat was de uitspraak van Hermans. Dat bericht.

En dus de aankondiging dat ze komend voorjaar met extra maatregelen gaat komen. En dat blijft gewoon heel ingewikkeld. Want we horen eigenlijk helemaal niet waar ze aan denkt. Ook omdat het in de coalitie gewoon echt een heel moeilijke zoektocht gaat worden. Waar zit dan de pijn in de coalitie? PVV en BBB willen eigenlijk zo min mogelijk klimabeleid. Zeker geen klimabeleid dat pijn doet. BBB wil dat bijvoorbeeld niet op de landbouw. De PVV wil niet...

Dat mensen bijvoorbeeld verplicht een elektrische auto moeten. Dus die twee partijen die gaan echt gewoon met de hak in het zand. Daar moet zij dus iets voor gaan vinden wat voor iedereen acceptabel is. En ze kan wel zeggen, ja, we hebben dit afgesproken, dat we dit gaan doen. Dus dat zal haar stok achter de deur zijn. Maar tegelijkertijd, er zijn niet zoveel maatregelen meer die leuk zijn voor iedereen.

Ze zegt zelf tegelijkertijd ook, al het laaghangend fruit is wel geplukt inmiddels. In het klimaatbeleid, al het laaghangend fruit is wel geplukt. Dus we komen nu gewoon voor een paar ingewikkelde keuzes te staan. Aan wat voor extra plannen denkt zij nu die ze kan maken? echt nog niet in de kaart te kijken. Het is echt wel ingewikkeld. Er is weinig geld. Dus dan zou je bijvoorbeeld kunnen denken, je gaat weer dingen normeren, verplichten. Bijvoorbeeld die warmtepomp die eerst genormeerd was.

Maar dan moet ze echt terug. Dan gaat ze echt beleid wat ze eerder van hebben gezegd. Dat willen we niet meer. Gaat ze weer herinvoeren. Dat ligt wel echt ingewikkeld. Hoorden we ook laatst haar in een debat zeggen. Waar je dan wel aan kan denken is bijvoorbeeld elektrische auto's verplichten voor bedrijven, meer groen gas. Dat zijn ook dingen die het bedrijfsleven niet leuk vindt en dus ook de VVD-achterban niet leuk vindt.

Er is ook wel in de coalitie snel gedoe als het gaat over de agrarische sector waar veel moet gebeuren. Vindt BBB niet leuk. Dus er zijn eigenlijk geen heel makkelijke oplossingen. Dus je zou kunnen denken, ze gaat heel erg met rekentrucs kijken of ze toch met een paar kleinere maatregelen ergens onderaan de bandbreedte van de klimaatdoelen uit kunnen komen. Of ze gaat heel rigoureuze dingen doen. Zoals bijvoorbeeld bedrijven sluiten. Gaat ook wel heel erg ver. Dus het is gewoon...

Er is niet heel veel keuze. Het is heel ingewikkeld. Dus het wordt echt heel spannend dit voorjaar. En je noemde net ook nog grote bedrijven waar een slag te slaan is. Denkt Hermans daar ook aan om daar meer maatregelen te nemen? Ja, zeker.

dus afspraken maken met alle grote bedrijven in Nederland over hoe zij klimaatneutraal worden. Dan heb je het dus echt over Tata Steel, over Dow Chemical, over de Rotterdamse haven, Shell die daar zit. Grote uitstoters. De echt grote uitstoters, zodat als die...

klimaatneutraal worden, dan heb je zo'n grote klap CO2-uitstoot te pakken, waardoor je dus die doelen ook meteen veel eerder in beeld hebt. Daar is het vorige kabinet mee begonnen en dat loopt eigenlijk niet goed. Er is maar met één bedrijf een afspraak Terwijl uiteindelijk de bedoeling is dat er met 12, 13 bedrijven dit soort afspraken komen. En daar moet Hermans echt nog een stevige stap zetten om dat dichterbij te brengen.

Als we dingen uit dit kabinet horen. Dan gaat het heel veel over migratie. Woningen bouwen. Koopkracht wordt genoemd. Maar klimaat wordt niet genoemd. Heeft Hermans daar last van? Dat zij eigenlijk niet het belangrijkste beleid voor dit kabinet. Het meest zichtbare beleid voor dit kabinet. heb je niet het maakt.

Ik denk het niet eigenlijk. Ik denk dat zij het niet erg vindt om in de luwte te opereren. Het kan ook een voordeel zijn dat je niet elke week journalisten op de stoep hebt van hoe staat het er nu mee. Maar terwijl dus de discussie over asiel gaat, kan zij achter de schermen met de ambten een lijst met maatregelen bedenken die de klimaatdoelen in beeld brengen. Kan ze in gesprek gaan met de coalitiegenoten over wat is voor jullie acceptabel.

Dus ik denk dat zij er eigenlijk geen last van heeft. Maar misschien wel voordeel bij heeft. Dat ze nu in de luwte opereert. En dan over een paar maanden met iets kan komen. Ja, en hoe landt haar optreden bij de achterban? Weten we dat? Zien die graag een Hermans met nieuwe klimaatplannen? Ja, je ziet toch ook wel onder VVD-kiezers dat klimaat belangrijk wordt gevonden. Verschillende onderzoeken van E&O Research bijvoorbeeld laten zien...

dat er tussen de 60 en 75 procent van die achterban dat belangrijk vindt. En dat is ook wel toegenomen de afgelopen jaren. Je ziet de echt... klimaatsceptische kiezer toch meer aan de nog meer rechterkant zitten bij BBB en JA21 en PVV. Terwijl bij VVD en ook CDA steeds meer de zorgen hierover zijn. En ook de kansen. Ondernemers, bedrijven zeggen ook overheid doen nu iets zodat wij kunnen investeren.

Dus dat onderwerp wordt zeker belangrijk gevonden bij haar achterban. Wat nou als onder haar leiding ons land de doelen niet haalt? Wat betekent dat eigenlijk? Nou ja, kijk, 2030 is natuurlijk nog wel vijf jaar weg. Dus dat zal pas bij een volgend kabinet duidelijk worden. Nu koersen we af op 49% reductie en we moeten naar 55. En die laatste 6% is gewoon heel ingewikkeld.

Ja, het betekent in principe op korte termijn niks. Alleen het is wel iets wat we internationaal hebben afgesproken, waar we ook een klimaatwet over hebben aangenomen. Dus waar je eigenlijk wel een verplichting toe hebt. Maar dat gaat dus pas na haar periode duidelijk worden of dat gehaald gaat worden. Eerst hebben we komend voorjaar dus waarin zij zegt ik kom met plannen. Waar ga jij op letten bij Sophie Hermans de komende tijd?

Hoe ze dat gaat aanpakken. Hoe ze ook gaat proberen PVV en BBB binnenboord te krijgen. Want ze gaat echt tegen grenzen aanlopen binnen die coalitie. Dus dat wordt echt de vuurproef voor haar hoe ze dat gaat doen. Ze opereert nu nog in de luwte, maar dit voorjaar niet meer. En dan moet ze echt duidelijk maken hoe zij ervoor gaat zorgen dat dit kabinet ook de klimaatdoelen haalt. Dankjewel, politiek verslaggever Ewout Kiviet. Het is niet een getal in de wet dat mij motiveert.

Dat dit kabinet motiveert om hiermee aan de slag te zijn. Ik wil dit land beter doorgeven aan de volgende generatie. Zijn we er? Nee. Ben ik al van overtuigd dat we het kunnen halen? Ja. En tot zover de podcast voor vandaag. Maandag, dan is Elisabeth er weer met een nieuwe. Voor nu, dank voor het luisteren en een goed weekend.

This transcript was generated by Metacast using AI and may contain inaccuracies. Learn more about transcripts.