Alan Turing serimize kısa bir ara vererek, Cuma günü hayata veda eden aktör Leonard Nimoy anısına, çocukluk kahramanlarımızdan, Uzay Yolu'nun bilim subayı, bilimsel düşünce ve mantıksal akıl yürütmenin temsilcisi Mr. Spock hakkında konuşacağız. Konuğumuz, Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'nden, Mr. Spock uzmanı, Prof. Dr. Cem Say.
Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Cem Say konuğumuz. Alan Turing dizimizin 2. programında Turing'in hesaplama kuramlarını ve "Turing Makinası" modelini anlatıyor. Alman matematikçi David Hilbert, matematik için tutarlı ve noksansız bir aksiyomlar kümesi olduğunu düşünüyordu. Avusturya'lı mantıkçı Kurt Gödel bunun mümkün olamayacağını göstererek matematik dünyasını temellerinden sarstı. Hilbert'ten Gödel'e oradan da Turing'e uzanan bir eksende 20. YY matematik ve mantık dünyasını sarsan sonuçl...
"The Imitation Game" filminde hayatı konu edilen İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Mathison Turing'den (1912-1954) söz ediyoruz.
Uyudukları odada ışık açık bırakılan çocuklarda niye daha sıklıkla miyop görülüyor? Gece ışığı miyopa neden olur mu? İki olay arasındaki bir ilişkinin yalnızca bir korelasyon (bağıllık) olup olmadığı sorusu, bilim felsefesinde önemli yer tutuyor. Bilimsel veriler ışığında "korelasyon mu, nedensellik ilişkisi mi?" sorusu nasıl cevaplanabilir?
Cep telefonu ve telsiz ev telefonu kullanımının, yetişkinlerde ve çocuklarda "glioma" adı verilen kötü huylu bir tür beyin tümörünün oluşmasına etkisini inceleyen kapsamlı yeni bir araştırmayı tartışıyoruz. Konuğumuz Dr. Şenol Ayla.
Psikoloji tarihi konuşmayı sürdürüyoruz ve noktayı koyuyoruz.
Bu hafta psikoloji tarihi tartışmasına devam ederek, davranışçılık okulunun ardından ortaya çıkan yapay zekanın ve ona bağlı olarak bilişsel bilimin doğuşunu konuşuyoruz.
2015'in ilk programında "Türkçe Felsefe ve Bilim yapılabilir mi?" sorusuna eğiliyor ve "Ex contradictione sequitur quodlibet" ilkesi üzerinde duruyoruz.
Doktora çalışmasını işkence mağdurları ve travma üzerine yapmış olan ve Bilgi Üniversitesi Travma Çalışmaları Programı'nın koordinatörlüğünü yürüten Dr. Murat Paker'le, üzerinde geçen hafta da konuştuğumuz CIA raporu, işkence, ve psikologların rolü konularını tartışmayı sürdürüyoruz.
Açık Bilinç'te ABD. Senatosunun geçen hafta hazIrladığı raporda sözü geçen ve CIA sorgulama yöntemlerinden olan "öğrenilmiş çaresizlik" kuramından ve bunları geliştiren psikologlardan söz ediyoruz.
Psikiyatrist Prof. Dr. Yankı Yazgan'la psikolojideki Davranışçılık Okulu'nun tarihçesi tartışmasının uzantısı olarak ebeveynlik ve mükafat/ceza/motivasyon konuları çerçevesinde çocuklarda davranış modifikasyonu hakkında konuştuk.
"Why are Americans to easy to manipulate and control?" (Bruce Levine, 2012) başlıklı makaleden yola çıkarak davranış modifikasyonu meselesini konuşmaya devam edeceğiz ve çocuklarda bazı mükafata dayalı davranış değişikliklerinin sakıncalarına değineceğiz. Gelecek hafta da bu konuyu daha derinlemesine tartışmak üzere Psikiyatrist Prof. Dr. Yankı Yazgan'ı konuk edeceğiz.
1910'lardan 1970'lere kadar egemenliğini sürdüren "Davranışçılık Okulu"nu ve B. F. Skinner'ın düşüncelerini konuşuyoruz, ve "Why are Americans to easy to manipulate and control?" (Bruce Levine, 2012) başlıklı makaleye değiniyoruz.
Fenomenal Bilinç tartışmasına devam ederek, deneysel Psikoloji Tarihi'ne göz atıyoruz ve "İçgörü Okulu"nun ("Introspectionism") çalışmalarından bahsediyoruz.
"Fenomenal Bilinç" konusuna ve zihin felsefesinde "Bilincin Zor Problemi" olarak bilinen soruna giriş yapacağız. Fenomenal Bilinç çalışmalarının Psikoloji Tarihi içindeki ilginç serüvenine baktıktan sonra, önümüzdeki haftalarda bilinç konusunun neredeyse Orwell-vari bir şekilde Psikoloji ders kitaplarından bile çıkartılmasını sağlayan Davranışçılık hareketinin yükselmesine ve ve ekolün en önemli ismi olan Harvard profesörü B. F. Skinner'la adı o zamanlar yeni duyulmakta olan genç dilbilimci Noam...
Açık Bilinç'te Türk Nöropsikiyatri Derneği'nin düzenlediği sempozyumu konuşmayı sürdürdük.
Prof. Dr. Hakan Gürvit ile Türk Nöropsikiyatri Derneği'nin düzenlediği kongredeki sempozyumu ve ana temalarını konuştuk.
Açık Bilinç'te tam 100 yıllık bir tarihçeye sahip olan Türk Nöropsikiyatri Derneği'nin etkinliklerinden ve gelecek hafta düzenlenecek olan kongreden konuşacağız. Konuğumuz, derneğin 2004-2014 yıllarında başkanlığını yapmış olan Prof. Dr. Peykan Gökalp.
Fizyoloji ve Tıp Nobel Ödülü “Beyindeki yer ve durumumuzu belirleyen hücreleri keşiflerinden” dolayı psikolog kökenli sinirbilimciler John O´Keefe ile May-Britt Moser ve Edvard I. Moser aldı. Ödülü konuşuyoruz.
Açık Bilinç'te Albert Einstein'in beyninin öyküsünü konu ediyoruz. Einstein'in beynini özel kılan neydi? Bu konuda yapılan çalışmalar neler öne sürüyor? Einstein'in beyni nasıl oldu da 1955'deki ölümünün ardından 30 yılı iki reçel kavanozu içinde Amerika'da eyaletten eyalete dolaşarak geçirdi?
Açık Bilinç'te "beynimizin yalnızca %10'unu mu kullanıyoruz?" iddiasını evrimsel biyoloji verileri ışığında incelemeyi sürdürüyoruz.
Beyin boyutu ile zihin/akıl arasındaki ilişkiyi konuşmaya devam ederek, "beynimizin yalnızca %10'unu mu kullaniyoruz?" iddiasının yanlışlığı çerçevesinde yeni birkaç ilginç çalışmaya bakıyoruz. Ayrıca, uyku sırasında beynin aktif halinin sürdüğü ve hatta semantik bazlı dilbilimsel bazı aktivitelerin uykuda bile devam ettiği üzerine çok yeni yayımlanmış bir çalışmaya da değiniyoruz.
Açık Bilinç'te beyin boyutu ile zihin/akıl arasındaki ilişkiyi konuşmaya devam ederek, şu sorunun üzerinde duruyoruz: Beynimizin yalnızca %10'unu mu kullanıyoruz? Konuklarımız: Profesör Morgan Freeman, ajan Scarlett Johansson ve romancı Bradley Cooper.
Açık Bilinç'te beyin bilimleri tartışmalarına devam ederek bilişsel canlılarda beyin boyu ile akıl (zihni kapasite) arasındaki ilişkiye değiniyoruz.
Beyin bilimleri tartışmalarını sürdürerek beyinde plastisite ve öğrenme konusunda bu ay yayınlanmış yeni bir makaleyi tartışacağız. 'Frontiers in Human Neuroscience' dergisinde yer alan, Brezilyalı futbolcu Neymar'ın beyni üzerine yapılmış bir çalışmadan söz edeceğiz.
Açık Bilinç'te beyin bilimleri tartışmalarına dönerek beyinde plastisite ve öğrenme konusunu konuşuyoruz. Konuğumuz Prof. Dr. Hakan Gürvit.
Açık Bilinç'te beyin bilimleri tartışmalarından kısa bir mola alarak yeniden sosyal psikolojiye döneceğiz ve daha önce de üzerinde konuşmuş olduğumuz bilişsel uyumsuzluk ('cognitive dissonance') kuramı çerçevesinde İsrail'in günümüzdeki politikasından ülkemizdeki Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve seçmen psikolojisine uzananan bir yelpazede rasyonalizasyon ve bilişsel uyum mekanizmalarını tartışacağız.
Bir nöro-modül olduğu iddia edilen beyindeki yüz algılama ve tanımadan sorumlu kortikal devrelerinden ve yüz algısının bilgisayar modellemelerinden söz edeceğiz. Programa, yüz algısı algoritmaları konusunda çalışan ve aynı zamanda sanatçı kimliğiyle yüz montajları/kolajları yapan İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Tayfun Akgül de konuk olarak katılıyor
Açık Bilinç'te bu hafta beyinde modülarite ve yüz tanıma konularını konuştuk.
Açık Bilinç'te konuğumuz California Üniversitesi, Berkleley'den sosyal psikolog Doç. Dr. Özlem Ayduk'la insanlar arası ilişkiler, kabul edilme, sevilme ihtiyacı ve reddedilme korkusunu konuştuk.
