Bu bölümde, psikiyatrik hastalıklar arasında en ölümcüllerden biri olan anoreksiya nervoza üzerine konuşuyoruz. Güzellik ve zayıflık kavramlarının modern kültürde nasıl iç içe geçtiğini, sosyal medyanın beden algısı üzerindeki etkisini ve neden bazı insanların zayıflık uğruna hayatlarını riske attığını inceliyoruz. Genetik yatkınlık, duygularla başa çıkma becerileri, kültürel değerler ve sosyal kıyaslamanın bu hastalığın gelişimindeki rolünü tartışıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:20) Kültürel çe...
Jul 02, 2025•14 min•Ep. 30
Bu bölümde yaşadığımız coğrafyanın kişiliğimiz ve psikolojik yapımız üzerindeki etkilerini ele alıyoruz. İklim, kültür, ekonomik koşullar, sosyal normlar ve göç dinamikleri bireyi nasıl şekillendiriyor? Kültürel farkların ruh sağlığına etkisinden, halk danslarıyla birey-toplum ilişkisine; dikkat eksikliği olan kişilerin Amerika'ya göç eğiliminden büyük şehirde büyümenin psikolojik bedeline kadar birçok farklı örnek üzerinden çevre ve insan arasındaki etkileşimi tartışıyoruz. İçerik (00:00) Giriş...
Jun 18, 2025•14 min•Ep. 29
Bu bölümde psikiyatri perspektifinden burçlara bakıyoruz. Doğduğumuz ayın - ya da en azından mevsimin - kişiliğimize etkisi olabilir mi, yoksa burç yorumları tamamen rastgele mi? Burçlara olan inanç nereden geliyor ve neden bu kadar yaygın? İçerik (00:00) Giriş: Psikiyatri kitaplarında burç var mı? (01:17) Astrolojinin tarihçesi ve kültürel mirası (04:45) Astrolojiye kimler neden inanır? (07:19) Barnum etkisi ve kişisel analiz illüzyonu (09:50) Neden hep olumlu şeyler söyleniyor? (12:38) Doğum z...
Jun 04, 2025•15 min•Ep. 28
Bu bölümde rüyaların anlamlı olup olmadığını, Freud’un yorumlarından günümüz nörobilim bulgularına kadar ele alıyoruz. Rüyalar gerçekten bilinçdışına açılan bir kapı mı, yoksa zihnin rastgele üretimleri mi? Fizyolojik etkilerden psikolojik strese, sembollerden yaratıcı ilhamlara kadar rüyaları şekillendiren faktörleri konuşuyoruz. İçerik (00:00) Giriş ve Freud'un Rüya Yorumu (01:53) Rüyalardaki mantıksız şeyler (02:30) Nörobilim Freud'u ne kadar doğruluyor? (04:07) Rüyaların içeriğinde fiziksel ...
May 21, 2025•13 min•Ep. 27
Önceki bölümde, psikiyatrik tanıların geçerliliğini ve güvenilirliğini sorgulayan Rosenhan deneyini ele almıştık. Bu bölümde ise tanıların pratikte ne işe yaradığını ve nerede yetersiz kaldığını konuşuyor, bir psikiyatristin hastayı bütünüyle anlamaya çalışırken tanı dışında nelere dikkat ettiğini inceliyoruz. İçerik (00:00) Giriş: Herkese tanı mı koyuyoruz? (02:06) Tolstoy depresyonda mıydı? (03:50) Tanıda muğlak sınırlar (05:35) Geçerlilik ve güvenilirlik ne demek? (06:25) Psikiyatrik tanı nas...
May 07, 2025•13 min•Ep. 26
Bu bölümde psikiyatride tanı koyma sürecinin bilimsel dayanaklarını ve sınırlılıklarını ele alıyoruz. 1973’te yapılan ünlü Rosenhan deneyinden yola çıkarak, psikiyatrik tanıların güvenilirliği ve geçerliliği üzerine yürütülen tartışmaları inceliyoruz. Tanılar gerçekten bilimsel mi, yoksa uydurma mı? Psikiyatristler tanı kılavuzlarını ne ölçüde kullanıyor? Hastaların söylediklerine ne kadar güveniyoruz? İçerik (00:00) Giriş (01:50) Rosenhan deneyi ve psikiyatriye yöneltilen eleştiriler (03:47) De...
Apr 30, 2025•11 min•Ep. 26
Bu bölümde çocukların neşesinin arkasındaki biyolojik, psikolojik ve sosyal etkenleri konuşuyoruz. Neden çocuklar daha çok güler? Anda kalmak neden onlar için kolaydır. Prefrontal korteks, dopamin, nöroplastisite ve mindfulness kavramlarıyla çocukların mutluluğuna bir pencere açıyoruz. İçerik (00:00) Giriş: Çocuk olmak neden güzel? (01:30) Üst beyin ve alt beyin (02:56) Dopamin ve keşfetmenin heyecanı (03:46) Uyum sağlama ve nöroplastisite (04:16) Ortam gürültüsü (Default mode network) (05:19) M...
Apr 23, 2025•10 min•Ep. 25
Bu bölümde sade yaşam arayışını antik felsefeler ve modern nörobilim ışığında ele alıyoruz. Antik Yunan’da Kinikler, Epikürcüler ve Stoacılar nasıl bir sadelik anlayışı geliştirdi? Günümüzde dopamin çağında yaşayan beyin bu sadeliği neden zor buluyor? Felsefi yaklaşımlar ve psikolojik gerçeklikler arasında sadeleşmenin sınırlarını tartışıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:11) Antik Atina’da günlük yaşam nasıldı? (03:09) Diyojen ve Kiniklerin radikal sadeliği (04:47) Epikürcülük: Azla huzur mümkün m...
Apr 16, 2025•14 min•Ep. 24
Bu bölümde bir protesto yöntemi olarak boykotu davranışsal psikoloji yönününden ele alıyoruz. İnsanlar neden boykota katılır? Hangi boykotlar tutar, hangileri söner? Ahlaki motivasyon, topluluk desteği, duyguların gücü ve sosyal medyanın rolü üzerinden boykotun psikolojik arka planını inceliyoruz. İçerik (00:00) Charles Boycott’un hikayesi (02:03) Yakın tarihten boykot örnekleri (03:30) İnsanlar boykotlara neden katılır? (04:36) Ahlaki motivasyon ve belirsizlik (05:10) Duyguların harekete geçiri...
Apr 02, 2025•12 min•Ep. 23
Bu bölümde "normal" kavramının ne anlama geldiğini ve psikiyatride neden tanımlanmasının zor olduğunu konuşuyoruz. Normal nedir? Kime göre, neye göre normal? Günlük hayatta sıkça kullandığımız bu kelimenin istatistiksel, felsefi, evrimsel ve tıbbi açılardan nasıl farklı şekillerde tanımlanabileceğini tartışıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:00) Neler normal, neler hastalık belirtisi? (03:25) İstatistik, biyoloji, felsefe ve tıp açısından normal (05:11) Psikiyatride normal / anormal (06:19) Psikiya...
Mar 19, 2025•13 min•Ep. 22
Bu bölümde günlük yaşamda karşılatığımız bir çok problemi çözmemizi, hatta belki bir çok kapıyı aralamamızı sağlayacak bir beceriden: iyi bir dinleyici olmaktan söz ediyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:02) Düşüncelerimiz dinlemeyi nasıl engelliyor? (02:15) Önemsemek ve anlamaya odaklanmak (03:50) Beden dili ve göz teması (05:42) Sessizliğe tahammül etmek (06:53) Kendimizi anlatma isteğini durdurmak (07:32) Anlatmaya teşvik etmek (10:14) Anladığımızı özetlemek (12:15) Özet Kaynaklar You're Not List...
Mar 12, 2025•13 min•Ep. 21
Bu bölümde dinlemenin ilişkilerdeki kritik rolünden ve iyi bir dinleyici olmanın önündeki engellerden söz ediyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:22) Dinlemenin önemi (03:24) İlişkilerde dinlemek (05:37) Dinlemek neden zor? (07:37) Üzüntüyü dinlemek (08:15) Tartışırken dinlemek (09:50) Özet Kaynaklar You're Not Listening: What You're Missing and Why It Matters (Kate Murphy) The Lost Art of Listening: How Learning to Listen Can Improve Relationships (Michael P. Nichols) İletişim [email protected] ...
Mar 05, 2025•11 min•Ep. 20
Tıp fakültesinden çok sevdiğim öğrencimiz Alperen, mezun olduktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavı için yoğun bir tempoda çalışırken lenfoma tanısı aldı. Benim için gerçekten özel bir yeri olan bu bölümde ben sordum, Alperen bize kendi öyküsünü anlattı. Yalnızca onkoloji ve hematoloji hastalarının değil, stresli dönemlerden geçen herkesin yararlanabileceği, akıp giden bir sohbet oldu. İçerik (00:00) Giriş (01:35) Hastalığın fark edilmesi (04:43) Biyopsi sonucun beklenmesi (07:00) TUS ve hastalık süre...
Feb 19, 2025•46 min•Ep. 19
Bu bölümde profesyonel dolandırıcıların çok zeki insanları bile nasıl manipüle edebildiğini davranış bilimleri açısından inceliyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:00) Dolandırıcılık ve türleri (02:06) Alt beyin, üst beyin ve dolandırıcılar (03:45) Alt beynin harekete geçirilmesi (08:43) Üst beynin devre dışı bırakılması (13:12) Özet ve öneriler Kaynaklar The Psychology of Fraud, Persuasion and Scam Techniques: Understanding What Makes Us Vulnerable (Martina Dove) Nobody's Fool: Why We Get Taken In a...
Feb 05, 2025•15 min•Ep. 18
Kartalkaya yangın felaketinde kaybettiklerimizin anısına ithaf ettiğimiz bu bölümde hayatın adil olmasına dair beklentimizi ve bu beklentinin davranışlarımız üzerindeki etkilerini ele alıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (00:38) Çaresizlik hissi ve adalet beklentisi (01:54) Milgram deneyi (02:58) Mervin Lerner ve adil dünya yanılgısı (04:35) Farklı kültürlerde adalet ve hak kavramları (07:03) Bireysel etkenler (08:13) Adil dünya inancı neleri açıklar? (11:12) Olumlu ve olumsuz yanların özeti Kaynak Th...
Jan 29, 2025•13 min•Ep. 17
Bu kısa molada kişisel gelişim kavramını ele alıyoruz. Kişisel gelişim yayınları yararlı mı yoksa zaman kaybı mı? Neden bazı insanlar bu kategoriden uzak duruyor? İletişim [email protected] https://www.instagram.com/cenanhep
Jan 15, 2025•9 min
Bu bölümde çalışma ortamımızda kararlılıkla "Hayır" diyebilmek için üç temel ilkeden bahsediyoruz. İçerik (00:00) Giriş (02:30) Birine iyilik yapmak ve işini iyi yapmak (07:40) "Hayır" derken suçlu hissetmek (10:12) Gerçekten sorumlu biz miyiz? (12:18) Evet demek aptallık mıdır? (13:34) Özet Kaynaklar When I Say No, I Feel Guilty: How to Cope - Using the Skills of Systematic Assertive Therapy (Manuel J. Smith) Boundaries: When to Say Yes, How to Say No to Take Control of Your Life (Henry Cloud, ...
Jan 08, 2025•15 min•Ep. 16
Herkese iyi seneler! Araya sıkıştırdığım bu ekstra bölümde podcaste neden başladığımdan, neden devam ettiğimden ve süreçte ne öğrendiğimden bahsediyorum. Bir de kısaca çok sevdiğim bir araştırmaya ve siyasetle ilgisine değiniyorum. Normal akıştaki 16. bölüm haftaya çarşamba yayında olacak. Görüşmek üzere :) İletişim [email protected] https://www.instagram.com/cenanhep
Jan 01, 2025•10 min
Bu bölümde zaman yönetiminden ve verimli çalışmak için herkese yararlı olabilecek temel ilkelerden söz ediyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:25) Psikiyatri ve zaman yönetimi (03:11) Zaman yönetiminin kişiselliği (05:10) Neyi yapacağını hatırlama ve iş listeleri (07:24) İki dakika içinde yap, rica et ya da yaz (09:14) Sosyal medyanın kısıtlanması (11:17) Çalışma ortamı, zamanı ve süresi (13:33) Hedefe yönelik çalışma (14:05) Özet Kaynaklar Getting Things Done: The Art of Stress-Free Productivity (Da...
Dec 25, 2024•15 min•Ep. 15
Bu bölümde internet ve sosyal medyanın bilişsel becerilerimiz üzerine etkilerini inceliyoruz. İçerik (00:00) Giriş ve Brain Rot (Beyin Çürümesi) (02:29) Dikkat ve uyaranların kontrolü (05:32) Dorsolateral prefrontal korteks ve RAM benzerliği (06:48) Zeka, dikkat ve internet (09:19) Bellek ve problem çözme (12:13) Bilişsel fonksiyonlar, uyku ve egzersiz (13:11) Araştırmaların sonuçları (14:41) Özet ve öneriler Kaynaklar Exploring the Impact of Internet Use on Memory and Attention Processe s From ...
Dec 11, 2024•16 min•Ep. 14
Bu bölümde kumar bağımlılığından kurtulmanın neden oldukça zor ama mümkün olduğunu hem nörobilim hem davranış bilimleri açısından kolay anlaşılır bir dilde ele alıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:08) Dopamin ve bağımlılık (02:35) Dürtü kontrolü, alt beyin ve üst beyin (03:17) Dikkat eksikliği, dopamin ve kumar (04:02) Özgür irade ve biyoloji (05:06) Dopamin ve haz ilişkisi (07:20) Davranışsal zorluklar ve kontrol yanılsaması (09:59) Martingale stratejisi (11:40) Her yol tükenmeden yardım istememe...
Nov 27, 2024•15 min•Ep. 13
Sosyal medya bize iyi mi geliyor, kötü mü? Eğer gerçekten başkalarını sürekli mutlu görüp kötü hissetmemize yol açıyorsa neden kullanmaya devam ediyoruz? Hangi tip kullanım en iyisidir? İçerik (00:00) Giriş (00:50) Oyunlar, sosyal medya ve bağımlılık (03:40) Anket: sosyal medyanın iyi hissetmeye etkisi var mıdır? (04:49) Kötü hissettiren bir şeye neden devam ederiz? (05:48) İnsanların hakkımızdaki fikirlerini etkileme (08:45) Etkileşim ve beğendiğini belli etme (09:12) Gizlice takip etme (10:16)...
Nov 13, 2024•14 min•Ep. 12
Satın alamayacağımız hiç bir şey kalmayana kadar daha çok para her zaman daha mutlu olmaya yarar mı? Yoksa bir süre sonra çok da fark etmez mi? Bu bölümde para ve mutluluk ilişkisini ele alıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:10) Mutluluk ve para ilişkisini inceleyen araştırmalar (02:02) Aylık hangi gelirin üstü ekstra mutluluk getirmez? (05:20) Parayla mutluluk ilişkisini sınırlayan faktörler (06:01) Hedonik adaptasyon (06:35) Sosyal kıyaslama (07:39) Sosyal medyanın etkisi (08:56) Kıskançlık ve ta...
Oct 30, 2024•14 min•Ep. 11
Bu bölümde psikiyatrik hastalıklarla şiddet suçları arasındaki ilişkiyi, bu ilişkinin medyada işlenme şeklinin önemini ve şiddet suçlarının önlenmesi için yapılabilecekleri ele alıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:16) Vicdan, psikopat, sosyopat ve antisosyal kavramları (02:30) Psikiyatrik bozukluklar şiddet suçlarının ne kadarından sorumlu? (03:12) Damgalayıcı dil kullanımı ve etkileri (07:01) Şiddet suçları nasıl önlenebilir? (10:31) Cezaevi aflarının etkisi (12:13) Özet Kaynaklar The Oxford Hand...
Oct 16, 2024•13 min•Ep. 10
Bu bölümde işinde mutlu olma kavramının gerçekçi olup olmadığını inceliyoruz: Bir şey iş olarak yapıldığında mutlaka sıkıcı hale gelir mi? Sevmediğimiz bir işte de başarılı ve mutlu olabilir miyiz? İçerik (00:00) Giriş (01:22) Mesleğinizi / işinizi seviyor musunuz (02:22) Meslek seçerken önemli faktörler (03:54) Deniz Göktaş ve mesleki eğilim testi (05:24) Sevmediğin işi bırakamamak (06:09) İşimizde mutlu olmamız hangi koşullara bağlıdır? (06:44) Yeterlik (08:23) Kıymetinin bilindiğini hissetmek...
Oct 02, 2024•14 min•Ep. 9
Bu bölümde, dikkat eksikliğinin tahammülsüzlük ve sinirlilikle nasıl iç içe geçtiğini, bunun günlük hayata ve sosyal ilişkilere nasıl yansıdığını ele alıyoruz. İçerik (00:00) Giriş (01:31) Sinirli herkeste dikkat eksikliği mi var? (02:09) Dikkat eksikliği ve hiperaktivite (02:56) Kişilik ve dikkat (03:44) Dikkat eksikliği olan kişiler neden sinirli oluyor? (05:29) Neden ilişki sorunları yaşıyorlar? (07:14) Narsist mi, DEHB mi? (08:29) Kimlerde DEHB düşünülmeli, dikkat eksikliği belirtileri neler...
Sep 17, 2024•13 min•Ep. 8
Bu bölüm antidepresanlarla ilgili şu soruları yanıtlıyor: İşe yarıyorlar mı? Gereğinden fazla mı kullanılıyorlar? Yan etkileri neler, zararları var mı? Bağımlılık yaparlar mı? Ne kadar süre kullanılabilirler? İçerik (00:00) Giriş (01:50) Antidepresanların etki mekanizmaları (03:49) Antidepresanlar işe yarıyor mu? (04:40) Gereğinden fazla mı kullanılıyorlar? (07:22) İlaç kullanmasak da olur mu? (09:15) Yan etkiler (11:22) Antidepresanlar intihar riskini artırır mı? (12:04) Bağımlılık yaparlar mı?...
Sep 04, 2024•15 min•Ep. 7
Bu bölümde antidepresanların büyük çoğunluğunun hedefi olan serotoninin çalışma şeklini, etkilerini ve psikiyatrik bozukluklardaki rolünü basit ve anlaşılır bir dille ele alıyoruz. İçerik: (00:00) Giriş (01:21) Serotonin nasıl çalışıyor? (02:50) Serotonin reseptörleri ve tipleri (04:15) Beyin dışında serotonin (04:55) Mutluluk hormonu ve antidepresanlar (07:48) Serotoninin etkileri (10:24) Depresyonda serotonin eksik mi? Kaynaklar The Roles of Serotonin in Neuropsychiatric Disorders The serotoni...
Aug 21, 2024•13 min•Ep. 6
Bu bölümde iyi hissetmek için neden iyi uyumak gerektiğini bilimsel bir bakış açısıyla ele alıyoruz. İçerik: (00:00) Giriş ve çocukların uykusuz kalınca huysuzlaşması (01:10) Uykusuz kalma ile mani arasındaki ilişki (03:04) Duygu düzenleme (emosyon regülasyonu) (04:52) Amigdala ve prefrontal korteks (05:30) Enerji ile duygu düzenleme ilişkisi (06:16) Hatırlamak için uyu, unutmak için uyu (07:34) Non-REM uykusu ve bilişsel fonksiyonlar (08:17) Duygu düzenleme için stratejiler (10:41) Enerji azalı...
Aug 07, 2024•14 min•Ep. 5
Bu bölümde çocuklara müzik dinletmenin zeka ve stres düzeyi üzerine etkisine de değinerek ebeveynlerin zeki ve sağlıklı çocuklar yetiştirmeyle ilgili kaygılarını ele alıyoruz. İçerik: (00:00) Giriş (00:24) Bebeklere klasik müzik dinletmek zekayı geliştiriyormu? (01:55) Müziğin stres azaltıcı etkisi ve araştırmalar (03:50) Ninniler ve geleneksel yöntemler (05:45) Evrensel geleneklerin değeri (06:29) Modern ebeveynlerin kaygıları (07:52) Aşırı yoğun (helikopter) ebeveynlik (09:17) Bilgilerin güven...
Jul 24, 2024•11 min•Ep. 4
