¶ Geschiedenis maken we vandaag
Een mijn statement is heel erg , dat je geschiedenis elke dag maakt , en het is niet zozeer , dat geschiedenis iets is van gisteren , maar geschiedenis is van vandaag .
Welkom bij de 38e aflevering van de Vrijmetselaars podcast . Mijn naam is Sander , en in deze podcast interview ik elke aflevering een vrijmetselaar of een persoon gelinkt aan de vrijmetselarij , om samen met jou , de luisteraar , antwoorden te vinden op vragen over de vrijmetselarij .
Op deze manier hoop ik , een helder beeld te scheppen van wat de vrijmetselarij nu werkelijk is en wat het niet is . Deze aflevering heb ik Hidde te gast . Hidde is behalve vrijmetselaar ook meester patissier , meester ijsbereider , en hij maakt schilderijen en gedichten , en ik weet niet , waar hij de tijd vandaan haalt .
Maar op dit moment is Hidde ook nog bezig met het digitaliseren van historische menukaarten . Oftewel spijslijsten vind ik eigenlijk best wel een leuk woord spijslijst Van broedermalen uit de collectie van het Vrijmetselarijmuseum .
Dus in deze aflevering gaan we het ook hebben over het broedermaal in al zijn facetten En ook over het belang van het maken van geschiedenis Over het Vrijmetselerijmuseum gesproken . Het museum is zo genereus geweest , om zijn studiezaal ter beschikking te stellen voor de opnames . Dus dat is , waar we nu zitten .
Er zijn deze keer geen ingekomen stukken , en dat komt eigenlijk wel goed uit , want ik heb zelf een aantal mededelingen . Zoals jullie waarschijnlijk wel op sociale media van de Vrijmetselaars podcast gezien hebben , is er vanaf aflevering 31 voor elke aflevering een artikeltje op Substack te vinden .
Substack is een journalistiek platform , waar je artikelen kan plaatsen Voor de luisteraars , die ook graag iets willen nalezen . De link naar de Substack artikeltjes staan onderaan de show notes En over lezen gesproken .
Ik heb een duurder abonnement bij mijn podcast hosting partij genomen , met het grote voordeel , dat de transcripties van de afleveringen nu stukken beter zijn . Die waren altijd een beetje matig . Bij een transcriptie wordt een aflevering volledig in tekst uitgeschreven . Het is nooit helemaal 100% , maar die nieuwe transcripties zijn in ieder geval stukken beter dan de oude .
Deze transcripties zijn te vinden op de site van de Vrijmetselaars podcast . Mijn abonnementskosten zijn nu al bijna verdubbeld , dus mocht je erover nadenken , om een fooi te geven , dan is dit misschien wel een mooi moment .
De URL van de website met de podcast en de website van de fooiepot , waarmee je een vrijblijvende fooi kan geven , staat onderaan de show notes van elke aflevering . Dan nog even wat achtergrondinformatie over de aflevering , die jullie nu gaan beluisteren .
We noemen een paar keer de persoon Blair , en misschien hebben jullie in een oude aflevering al gehoord , wie dat is , maar anders zou ik het nog even vertellen , want anders heb je geen idee . Blair is het hoofd van het Vrijmetselarijmuseum , maar dat zeggen we er niet bij , dus dat kan een beetje verwarrend zijn .
In deze aflevering hebben we het een aantal keer over menukaarten van broedermalen , en het lastige van een podcast is natuurlijk het ontbreken van het visuele element . Daarom zal ik zorgen , dat alle besproken menukaarten ook op de sociale media zichtbaar zijn .
Wil je meer menukaarten of ook wel spijslijsten vinden , zoek dan vooral in het online archief van het Vrijmetselarijmuseum , en ik zal ook een linkje naar dat archief in de show notes zetten . En als we het toch hebben over Vrijmetselarijmuseum het museum , zijn archieven en bibliotheek zijn echt de schatkamer van de vrijmetselarij .
Het is ons erfgoed , en het is eigenlijk , wie wij zijn . Het is ons erfgoed en het is eigenlijk , wie wij zijn . Dus vergeet als vrijmetselaar niet de onschatbare waarden van deze collectie , van onze collectie .
Dus eigenlijk , en als de geschiedenis van de vrijmetselarij je aan het hart gaat , neem dan vooral contact op met het museum , om te zien , wat jij eventueel voor ze kan betekenen , zoals mijn gast van deze aflevering , die heeft dat in het verleden ook gedaan , en uiteindelijk leidt dat weer tot deze aflevering .
Dan heb ik nog , zoals altijd , de nieuwe locaties , waar geluisterd is naar de Vrijmetselaars podcast . De nieuwe locaties , waar is geluisterd naar de Vrijmetselaars podcast , is Schijndel in Noord-Brabant , rijen ook in Noord-Brabant en Hillegom in Zuid-Holland Mensen uit deze plaatsen , die geluisterd hebben naar de Vrijmetselaarspodcast . Ontzettend bedankt voor het luisteren .
Wil je contact opnemen met de Vrijmetselaarspodcast ? Dat kan , dat vind ik superleuk . Stuur me dan een mailtje op vrijmetselaarspodcast at gmailcom , en vrijmetselaarspodcast is aan elkaar , en dan gaan we nu luisteren naar een onwijs leuke aflevering met een onwijs leuke gast , en het gaat over broedermalen . Veel plezier met luisteren ,
¶ Hidde's weg naar de vrijmetselarij
hidde , welkom . Dankjewel , ontzettend leuk , dat je er bent . Het voordeel van een podcast is , dat ze jouw ontzettend goede radiostem horen .
Ja , ik heb het wel eens vaker gehoord , dat ze het fijn vinden , om daarna te luisteren . Dat snap ik helemaal , en als je dan ook nog eens een keer mooie informatie mag verkondigen . Dan is het helemaal leuk .
Ja , het nadeel van de podcast is , dat mensen niet zien . Jij zit aan de tafel , en je zit echt omringd door spullen . Daar komen we allemaal later nog wel op . Maar je hebt hem mooi volgelegd , hartstikke leuk .
Met als grootste , misschien wel mooiste , een goede fles Bordeaux , Ja ik zie hem staan . Dat gebeurt niet heel vaak volgens mij in de podcast .
Nee , sowieso niet . Nee , ik vind het super fascinerend . Nou ja , Hidde , je weet het . Ik begin eigenlijk altijd met de vraag van hoe ben jij vrijmetselaar geworden ? Zou je jouw verhaal kunnen vertellen ? Hoe ben je erbij gekomen ?
Ja , dat wil ik heel graag . Ik ben wel een typisch voorbeeld van dat ik eigenlijk al vrij lang vrijmetselaar was , alleen , zoals ze dan wel zeggen , de vrijmetselaar zonder schootsvel . Dat is wel echt mijn verhaal .
Dus oftewel eigenlijk ben je al vrijmetselaar , je gedraag je al als vrijmetselaar , het onderzoekende , wat heel veel vrijmetselaren hebben , dat heb ik eigenlijk altijd al gehad , alleen ja , tot een aantal jaar geleden , pas , dat ik me er echt veel meer in ben gaan duiken En uiteindelijk ook wat gesprekken heb gevoerd , zoals dat natuurlijk ook hoort , en uiteindelijk pas
eigenlijk nog niet zo heel lang geleden De stap genomen , om daadwerkelijk vrijmetslaar te worden , terwijl het eigenlijk misschien al twintig jaar was .
Ja , maar voordat je vrijmetslaar officieel was , ingebreid was , wist je misschien niet , dat je al vrij metselaar was ? Je wist niet , dat het die noemer had .
Nee , nee , het is gewoon toch wel echt een , mag ik zeggen , bepaalde type mens of zo , wat het mag zijn , en eigenlijk was ik dat eigenlijk al een beetje Alleen nog niet ingewijd , nog niet aangenomen .
Ja , wat goed . Maar is er iets een trigger geweest , waardoor je dacht , van nu ga ik eens met iemand praten of nu ga ik eens een mailtje sturen ?
Misschien was het mijn levensfase , en ik denk , dat de wijze , zoals ik nu het leven doorwandel , past , of de vrijmenschrijving nu past bij het moment van mijn leven , en dat ik denk , als ik dat had gedaan , toen ik 20 of 25 was , dat het toen nog niet bij mijn leven paste , en dat kwam .
Nu kwamen die paden letterlijk en figuurlijk bij elkaar , en eigenlijk , toen ik de gesprekken inging ik ben dan ingewijd in een Haagse loge , le Veritable Zelle . Die komen één keer per maand bijeen , en ik had eerst gesprekken gehad bij een andere loge , die elke week bij elkaar komen .
Nog steeds , ik wou zeggen , kwamen , maar komen , en dan heb ik wel gemerkt van oké , ja , de vrij met salariën is nu echt iets , waar ik me mee bezig wil houden .
Alleen gezien mijn werk en gezinsleven , de kinderen , was het voor mij een keuze , om naar een loge te gaan , die voor de vaste regelmaat minder vaak bijeenkomt , maar daardoor juist ook weer de vrijheid geeft , om weer heel veel andere dingen te doen . En dat zie je ook wel naar de broeders bij ons in de loge .
Er zijn echt veel broeders , die ver zijn in vervolgpaden , die veel andere functies bekleden . En dat is natuurlijk ook de vrijheid , die je dan wat meer hebt , eigenlijk , en dat is wel fijn , en dat doe ik nu eigenlijk zelf ook al met de menukaart en met alle andere onderzoeken .
Je kan wat makkelijker wat gaan visiteren , wat bezoeken bij andere loges , omdat je iets minder de regelmatigheid hebt ?
Ja , nee , zeker , want je bent nu gezellig vrijmetselaar . Ja , en wat ik al net in het voorstukje zei je bent hier in het museum als vrijwilliger , om de menukaarten te digitaliseren . Hoe is dat zo gekomen ? Het past wel mooi bij , wat je nu zegt , want ik heb meer tijd , om ook nog massonieke dingen te doen .
Ik bedoel , het hoeft niet per se massoniek , maar je hebt ervoor gekozen , om ook hier nog als vrijwilliger aan de slag te gaan .
Ja , dat komt eigenlijk doordat ik ook momenteel bezig ben met een boek aan het schrijven met een culinaire historicus , lisette Kruijf , over de studentenjaren en dan vooral het culinaire stuk van de studentenjaren van Juliana . Maar we zijn in ieder geval daarmee bezig , en daar duiken we vooral in het Koninklijk Huisarchief .
Dus dan zitten we daar lekker u urenlang met onze neus in vooral de menukaarten van Juliana van de jaren 20 , jaren 30 en een stukje jaren 40 .
En , dan specifiek dus het studentenleven .
Ja eigenlijk wel over de jaren , dat Juliana student was , iets daarvoor en iets daarna , ook om bepaalde contexten te kunnen begrijpen .
Maar het leuke is nou dat mag misschien wel zo zeggen dat ik persoonlijk denk , dat de studentenjaren voor Juliana de leukste jaren zijn geweest uit haar leven , en dat het eigenlijk iemand was , die zich vooral heel erg thuis voelde in de burgerij , in het normale leven , en dat ze op dat moment vooral het koninklijke randje , wat er omheen zat , nou ja , je zult
eigenlijk gewoon student zijn , maar dat kan je natuurlijk niet zijn .
Dat is een beetje Het is misschien wat off-topic en zo , maar als ik dan denk aan studentenjaren en culinaire menukaarten , dan denk ik ja , dat is de menukaart van de frietent en de pizzeria En een aantal liters bier .
Maar dat zal in koninklijke zin wel anders zijn . Het begint eigenlijk al met natuurlijk , dat er ook dingen op het hof worden gegeten , en ook studiegenoten van haar worden uitgenodigd daar , en dat zijn wel natuurlijk mooie menus . Maar je moet ook natuurlijk die menus , als er niemand aan schoof , maar gewoon van de familie zelf geven , natuurlijk ook context .
Maar zelfs met haar studieclubje werden er echt wel behoorlijke dingen gemaakt , dus die zaten echt aan mooie gerechten , dus iedereen mocht dan wat doen , en dan zag je dat nou , oké , die dame , die dam de oesters mee , en die maakte de soep , en ik zag net ook alweer op een mooie menukaart schilpaddensoep bijvoorbeeld .
Nou , dat is iets , wat tegenwoordig niet meer wordt genuttigd , in ieder geval niet hier in het Nederlandse . Maar dat soort zaken , er werd wel echt leuk gekookt . Dat was niet een gangetje of twee , maar dat ging echt over naar acht , negentien gangen , zeg maar .
Dus , je hebt eigenlijk al een soort zoektocht naar historische menukaarten . Ja , en zo ben je ook hier weer terecht gekomen , of was het op een andere ?
manier . Nee , exact zo .
Omdat ik ook in het Koninklijk Huisarchief wat menukaarten tegenkwam , stiekem van onder andere de truc Frederik En ik ga binnenkort weer naar het Koninklijk Huisarchief , want je kan natuurlijk daar niet zomaar binnenlopen Je moet jezelf eerst aanmelden , dan moet jeming gekregen , om onderzoek te doen naar de jaren 20 , jaren 30 , een stukje jaren 40 over Juliana .
Dus dan kan je ook specifiek in die archieven duiken . Alleen , ik had al gezegd , van ja , dan wil ik ook wel kijken , wat ik nog voor massonieke sporen kan vinden in de Koninklijke Huisarchief , als Als ik er toch ben . Maar daar ben ik natuurlijk heel geel terecht , op mijn vingers getikt van goh leuk , hidde .
Maar maak maar een nieuwe afspraak En dien dan ook dat onderzoek weer in .
Dat is een ander formulieringsstap .
Maar daar heb ik nu wel inmiddels toestemming voor gekregen . Dus ik ga over twee weken heb ik een dag kan vinden of niet . Dus dat is leuk , en eigenlijk vertelde ik daar heel erg over . Nou , een van onze broeders , eveneens een redenaar , die jij ook al eerder in de podcast hebt gehad .
Die is ook een actieve vrijwilliger hier in het museum , zeker , maar ook een redenaar met een duidelijk statement ook over de geschiedenis En die zei van kijk eens hier ook in de archieven , hier in het museum , want volgens mij is het hartstikke leuk voor je . Nou , ja , voor je het weet , zat ik hier met een scanner en een laptop .
Ik denk , als Ber dit hoort , dan moet hij hard lachen , maar er zijn vier volle dozen met menukaarten , en ik denk , dat ik nu op één tiende ben van doos 1 . Dus er zijn nog wel een paar uurtjes te verslijten hier .
Maar ik kan me voorstellen , dat je , als je in die dozen broedt , dat je , net als met oude fotoalbums het is niet onder de scanner , volgende onder de scanner . Je denkt , waarschijnlijk ga je ze allemaal lezen . Ga je ze allemaal lezen , ga je ze allemaal bekijken , ja , wat wordt er gegeten ?
Want het zijn menukaarten uit 1800 . Maar ook van deze jaren . Er zit heel veel informatie , die je daarin kunt vinden , en ik heb het al eerder tegen jou gezegd . Maar mijn steenpunt is heel erg , dat je geschiedenis elke dag maakt , en het is niet zozeer , dat geschiedenis iets is van gisteren , maar geschiedenis is van vandaag .
En in die menukaart kun je namelijk heel veel lezen Van welke broeders zaten aan tafel , wat werd er gegeten , welke tijdsgeest zat er , welke aanneming was er , welke viering was er ?
Mooi .
En je kunt er heel veel aflezen Van eigenlijk het hele massenieke leven van die loge Ja , ja .
En dan gaan we even een beetje weer terug . Want wat is een broedermaal Voor de niet-vrijmetselaars , die nu luisteren , die denken , een broedermaal . Nou , het zal echt een maaltijd zijn , maar wat is het ? Wanneer is het Waarom ?
Nou , broedermaal . Het zegt natuurlijk altijd ,
¶ Broedermalen en tafellodges uitgelegd
het is een maaltijd onder de broeders of natuurlijk ook zusters , maar het is in ieder geval een maaltijd , die genuttigd wordt , na dat de broeders samen zijn gekomen , eigenlijk altijd in een open loge . Dus , als er een open loge is , dan wordt er daarna een maaltijd genuttigd .
Dat noem je dus een broedermouw , of een tafellodge , is natuurlijk dan de officiële benaming van het gehele stuk , en eigenlijk wordt daar na een open loge dus dat is in de regel eigenlijk altijd over een aanneming of inwijding , een verheffing tot meester , soms ook wel een bevordering tot gezel , en het winter St John en het zomer St John wordt daar daarna dan dus
een maaltijd genuttigd , van 1 tot 5 , 6 gangen , afhankelijk van wat het is , en daar worden ook de nodige glazen wijn genuttigd , om uiteindelijk de broederschap natuurlijk goed soepel te houden .
Ja , wat ik bij ons merk . Ik weet niet , of je dat herkent , maar bij ons is er altijd na zo'n ritueel een soort opluchting , dat het allemaal al dan wel niet goed gegaan is , maar in elk geval , dat het voorbij is , in elk geval , dat het voorbij is . En een broedermaal , daar weet jij waarschijnlijk meer van .
Dan , ik Heeft ook wel bepaalde wetten , om het maar even streng te zeggen . Ja , de tafelwetten , maar het is wel een wat losser onderdeel van de avond . Bij ons wordt het altijd een beetje recalcitrant .
Het zal misschien ook met de wijn te maken . Officieel in de tafelwetten staat , dat het natuurlijk niet te ver uit de hand mag lopen .
We houden ons altijd netjes binnen de kaders , maar we rekken ze misschien wel op .
Nee , maar dat is natuurlijk het leuke eraan . Het is echt wel een mooi en ook lekker verlengstuk van de avond . Het massanieke werk stopt niet bij de opologe , maar die gaat keurig netjes door op de tafel . Maar die gaat keurig netjes door Op de tafel , maar wel in een wat relaxere .
De schootvellen zijn af , de kanonnen zijn geladen , en laten we vooral ook met elkaar Op die manier de avond goed doorbrengen En uiteindelijk ook afsluiten , en dat is iets , wat ik wel heel mooi vind . In het Frans wordt het ook nog weleens vaak uitgedrukt Als trav .
In het Frans wordt het ook nog weleens vaak uitgedrukt als travaux de table , dus het tafelwerk , de tafelarbeid , dus , of er ook aan de tafel wordt er gearbeid . En ook vooral wat ik zelf zie , ook vanuit mijn eigen professie , is , dat eten en drinken ook juist een hele verbindende factor heeft , eigenlijk in de hele wereld .
Maar ook op die manier , wij hebben visiteuren uit de hele wereld over regelmatig , en ze zijn allemaal even welkom , en de verhalen , die komen op tafel , en dat is gewoon onwijs leuk , om mee te maken , en het wordt vaak laat .
Ja , zeker , want jij zei net al een term . Je zei de kanonnen zijn geladen . Een term je zei de kanonnen zijn geladen . Ja , kan je iets uitleggen over de terminologie van een broedermaal ? Zeker , wat hebben we allemaal ?
Nou heel wat .
Kijk , vrijmetselaars voor de niet-vrijmetselaars , die luisteren , die hebben natuurlijk over het algemeen allerhande symbolieken en benamingen , Die dan al dan niet vanuit welke hoek dan komen , en dat maakt het soms wel eens lastig , want er zijn ook wat verschillende opvattingen van vrijmetselarij in de vorm van , er zijn wat aftakkingen of in ieder geval stromingen , die
andere ritualen bijvoorbeeld volgen , et cetera . Dus er zullen een aantal broeders zijn , die nu luisteren en zeggen van hé , maar wij doen het anders .
Maar er is natuurlijk ook een soort van middenweg , die we bewandelen , en die middenweg , die , als we dan kijken naar de benamingen of tijdens een tafellodge , tijdens het broedermaal , die komen eigenlijk allemaal wel een beetje uit , dat militaire stuk Dus dan is er worden de kanonnen Dat is eigenlijk een benaming , hoe we glazen noemen Dus als de kanonnen zijn geladen
En dan het liefst met roodkruid , want dat is dan weer de symbolische naam voor rode wijn . Dat is iets , wat natuurlijk een goede begeleider is , maar ook , wat uiteindelijk weer een functie is , om uiteindelijk te kunnen proosten , om uiteindelijk wat condities uit te brengen , om uiteindelijk natuurlijk het spraakwater iets te laten vloeien .
Maar ook het kanon kan ook een manier zijn , om het woord te vragen , bijvoorbeeld Dus , als je die op een specifieke plek plaatst op de tafel , dan weet je in ieder geval , dat je op dat moment even het woord mag nemen , en dat is ook wel iets , wat vroeger want de broedermalen werden al beschreven , zelfs in de constituties van Anderson .
Daar praten we even uit mijn hoofd over 1723 . Daar was het ook heel normaal , dat er ook tijdens de openloge , dus in de werkplaats , in de tempel , niet werd gesproken , althans dat je niet het woord mocht vragen . Dat deed je dus tijdens de maaltijd . En dat is bij ons in mijn loge anders . Daar mag je dus ook als visiteur , maar ook als broeder .
Je wordt juist gestimuleerd , om dan dat stuk in de werkplaats te voeren . Maar er zijn nog steeds loges . Ik ben er laatst weer bij , en je wees visiteerder . Dat is iets van ok , dat doen we aan tafel .
Dus aan tafel . Mag je gaan praten .
En dan niet te vaak het woord vragen . Maar dat doen we niet in de werkplaats .
Ja precies , want ook zo'n tafellodge
¶ Symboliek en terminologie
hangt In een soort framework eigenlijk Van de regels .
Ja , zeker , en dat zijn echt wel de tafelwetten , en een deel van die tafelwetten , die wordt ook voorgelezen door de redenaar En begin van het Broedermaal zelf , om even uit te leggen , wat dan een klein beetje de regels zijn , en dat wordt bij ons eigenlijk altijd met een hele grote knipoog verteld , en vooral over het broodendronkenschap .
Ja , je hebt heel veel papieren om je heen liggen . Heb je toevallig ook tafelwetten ?
Ja , ik heb hem hier . Ondertussen ben ik eigenlijk alles een beetje aan het beschrijven , en dan hoop ik , dat ik hier ooit een boekje over mag maken , en daar staat natuurlijk ook een stukje over de tafelwetten .
Misschien mag ik een klein zinnetje hebben . Dat was mijn vraag .
Als je ze hier hebt liggen . Zou je iets kunnen voorlezen daarvan ? Ja , nou ja , misschien dan de eerste zin . Misschien is dat wel een leuke . Aan de tafellodge zal de broeders vrijstaan , zich onderling met Alcander te onderhouden , toch zonder veel gerucht , luidruchtigheid of brooddronkenheid aan te richten . Ja , dat is even .
Oh ja , en nog een laatste , nog een komma Of onbetamelijke woorden te gebruiken .
Ai Ja en dan .
Inmiddels weet iedereen , wat de kanonnen zijn en hoe ze geladen worden . Ja , als daar natuurlijk een paar keer een kanon geleegd is dan kan het wel eens zijn , dat iemand natuurlijk een klein beetje wel bespraakt wordt . Ja , de tafelwetten schrijven dus voor dat hou je een beetje in . Dus dat is echt heel leuk .
En eigenlijk nog even terugkomend op die afkortingen Het is echt een behoorlijke lijst . Maar ja , bijvoorbeeld de glazen , dat zijn kanonnen , dat is ook wel een specifiek glas . Dus dat is ook . Ik heb hier eentje voor me staan , een glas met een dikke voet . Ik heb thuis van die mooie kristallen glazen , voor me rode w , maar dit is ook wel bedoeld .
Om het glas mag ook op tafel geslagen worden Met kracht , en dat is een mooi geluid , zeker als hoe groter het aantal broeders is , die aan de tafel zitten , en als die allemaal tegelijkertijd die kanonnen op tafel slaan en er een flinke teugte van hebben genomen . Dat is ook wel iets . Dat maakt op mij wel op mij wel indruk . Dus dat vind ik wel mooi .
Weet je trouwens daar kwam ik laatst ook pas achter hoor maar dat er een verschil is tussen kanonnen en kanons .
Het ligt uit , want .
dat vind ik leuk Dan moet ik even heel nadenken , of ik het goed om heb , maar wat ik begrepen heb , zijn kanonnen , de kanonnen aan land , en kanons zijn de kanonnen op schepen .
Ah , dat is heel goed , en dan hebben wij dus . We hebben dus bijvoorbeeld roodkruid , dat is dus rode wijn , maar je hebt ook witkruid . Nou , dat is dan uiteraard witte wijn , maar je hebt ook knalkruid , knallend kruid , bruisend kruid , dus oftewel champagne , En dat wordt volgens mij nu wat minder vaak gedronken .
Voor mij is het vaak of dan wel roodkruid , of dan wel zwakkeruit , dat is iets alcoholvrijs .
Zwartkruid Zwak , zwak . Oh ja , dat heb ik nog nooit gehoord , wat leuk .
Dan is die iets minder krachtig . Je mist die alcohol , maar bijvoorbeeld ook servetten , dat zijn dan weer vaandels , en als je gaat drinken , dan ga je vuren . Dus dat is Zo . heb ik een heel lijstje hier .
Ik kan hier eindeloos naar luisteren , maar goed , we hebben heel veel te bespreken . Anders zou ik zeggen lees die hele lijst , maar vol .
Maar het is Weet wel , er zitten altijd wel wat verschillen in . Dat wil ik altijd nog wel blijven zeggen , en dat vind ik meer Dat .
Het probleem is natuurlijk , dat ze met feiten en meningen verkondigen , of in ieder geval , er zijn gewoon ook over de hele wereld , maar ook in Nederland zijn er natuurlijk echt wel veel verschillende loges , die soms andere ritualen gebruiken , en er zullen ook nuances zijn , dat ze zeggen , wij noemen dat iets anders , of dat kan .
Maar dit zijn wel de wat klassiekere fundamenten .
En hier in het museum ben je dus die menukaarten aan het digitaliseren . Ja , wat kom je daar zoal tegen , en over welke jaartallen hebben we het , en wat vind je zoal ?
Nou , ik , vind heel veel . Dus dat is echt heel leuk . Ik moet zeggen , de meeste menukaarten komen allemaal uit de 19e eeuw . Ja , die kom je het meeste tegen , ook wel in de deel 18e eeuw . En de grap is , en ik ga heel ordinair , maar gewoon direct een oproep doen Er worden nu nog steeds elke week , elke maand worden er broedermalen gehouden in Nederland .
Ik zou bijna zeggen , stuur ze in . Ik weet niet , of Blair denkt , straks van , er komt een soort van postzak met Valentijns kaarten voor hem binnen , maar dat zijn dan misschien de menukaarten .
Want het is echt Iets , wat heel mooi is , om te documenteren , om iets juist hier te archiveren , en als je het niet in het museum wil doen , doe het alsjeblieft in je eigen archief . Want het is echt , ik mis nu , van de afgelopen vijftig jaar Kom je echt een aanzienlijk minder groot aantal menukaarten tegen , terwijl ik zie hier bijvoorbeeld even snel .
Dit appelleert ook weer aan wat je eerder zei Van de geschiedenis maak je vandaag .
Exact . Wij zijn ook weer begonnen in onze loge Met echt mooie menukaarten , die we ook weer allemaal voorzien Van elke broeder , die er aanwezig is , een handtekening , wat soms nu lijkt , alsof het een simpel iets is Of iets makkelijks is . Dat is over 50 jaar super waardevol En daarvoor nog steeds weer de claim .
Geschiedenis maak je elke dag En op het moment , dat je het nu inzet En iets moois van maakt .
En het hoeft niet gelijk super chic , het hoeft niet heel veel geld te kosten , je hoeft niet ineens alleen maar flesje champagne op de menukaart te zetten , maar alles , wat we nu doen , elke week weer Elke open loge , elke keer broeders of zusters bij elkaar bent , dan is , dat is geschiedenis .
Ja , precies .
En in een digitaal tijdperk is dat iets , wat nou ja ergens op de harde schijf of ergens in de cloud wordt opgeslagen , maar het is nooit iets fysieks . En ik zit hier nu voor een aantal menukaarten uit 1800 , uit 1900 . Ja , ik zou bijna zeggen , ik word er emotioneel van , als je dit ziet . Maar dit is geschiedenis en dat schrijven we vandaag ook .
Dus doe mee nee , en het is heel goed , dat je zegt , je hoeft niet ineens allemaal flesjes champagne want juist , hoe het er nu aan toe gaat , als je dat documenteert in een menukaart of wat dan ook , dat is een tijdsbeeld , dus dat is gewoon de authentieke manier , waarop een normale tafelloosje in wat voor loge dan ook gehouden wordt .
Als dat gedocumenteerd wordt , dan is het authentiek En dan zegt het wat over deze tijd .
Maar dat zien we ook in het Koninklijke Huisarchief bijvoorbeeld , als ik praat over de jaren 30 , dat waren niet de beste jaren in Nederland , het was gewoon crisis , en dat zie je ook terug . Heel veel mensen denken , dat dat niet zo was , maar dat zie je ook terug in de menukaarten van het Koninklijk Huis .
En ik probeer voor mezelf , als ik de geschiedenis probeer te ontleden , eigenlijk drie lagen van die geschiedenis uit te pluizen , en dat is eigenlijk op maatschappelijk niveau , op cultureel niveau , dus kunst en cultuur , en op culinaire niveau .
En je ziet eigenlijk , dat er continu golfbewegingen zijn en dat die maatschappelijke en die culturele en die culinaire golfbewegingen elkaar aansteken , en soms gaan ze hand in hand , soms gaan ze een beetje uit de pas , maar je ziet dingen gebeuren . En denk bijvoorbeeld maar aan de bijvoorbeeld de industriele
¶ Menukaarten digitaliseren
revolutie . Dat heeft heel veel gedaan , met het culinaire landschap Heel veel , en dat zijn allemaal van die dingen , dat eind 19e eeuw met onder andere de impressionisten , die juist weer op cultureel iets deden , die vrijheid , die uiteindelijk weer kwam , die bekenden bijvoorbeeld van het cubisme et cetera .
Het heeft allemaal weer met elkaar te maken . Het is gekoppeld aan elkaar .
Juist , en dat is super boeiend En dat is natuurlijk wel een hoop werk , om dat uit te zoeken . Maar dat zegt heel veel over elke dag En elk broedermaal die we nu nuttigen . Dat zegt iets over waar de loge staat . Wie werd er ingewijd ? We komen oude namen tegen , van misschien overleden broeders .
Het is iets , wat moet worden gekoesterd , en ook al maak je het eenvoudig , ook al doe je het simpel , ook al maak je het misschien niet een groots menu , probeer het in ieder geval te koesteren en zie de waarde van dat stuk weer in Zonder , dat je schildpaddensoep gaat serveren in 2025 .
Het moet authentiek zijn , omdat het anders geen tijdsbeeld is .
Kl fanatiek zijn , omdat het anders geen tijdsbeeld is Klopt . Ik was bij een bevordering bij Loge Salomo in Amersfoort , en daar heb je bijvoorbeeld een hof en keldermeester , die vrij fanatiek is in het maken van menukaarten Voor de niet-vrijmetselaars .
Een hof en keldermeester is eigenlijk een broeder , die ik wil zeggen , belast last , maar dat is weer zoiets maar die in ieder geval verzorgt , dat de maaltijden er zijn , dat er genoeg kruid is , om te vuren , die eventueel met de ketra want wij zitten bij de Haagse loge bijvoorbeeld met een ketra in Pandag die dat regelt en die uiteindelijk ook zorgt , dat nou in
sommige gevallen in ieder geval de gelden worden opgehaald en dat uiteindelijk de thesaurier dat uiteindelijk weer netjes kan verwerken , maar ook de menukaart natuurlijk verzorgt En sterker nog ook in sommige loges ook echt daadwerkelijk kookt . Dus ik was aan het visiteren bij de Noordstar in Alkmaar .
Die zeggen ook altijd van wij zijn een bourgondische loge In Alkmaar , super top . Ja , en dat is iets , wat , er wordt goed gegeten . En daar zit nu een broeder op Ja , als Hof en Keldenmeester , ja , en die is echt heel fanatiek , en we hebben daar vier gangen gekregen , en dat was echt , het was leuk .
Het was een leuke avond . Oh , wat gaaf . Maar wat heb je Want ? je begon daarover , maar je hebt iets voor je liggen .
Ja bijvoorbeeld , en die hebben bijvoorbeeld de maaltijd , die zij serveerden , dus de broedermaal , wat ze serveerden . Dat was gewoon een eenvoudige maaltijd , dus dat was niet heel gek . Alleen , de menukaart was weer bijvoorbeeld heel erg kunstig gemaakt Met een hoop leuke drukke snijwerk , waar ook weer een stukje tekst op komt .
Soms zie je , wat tafelliederen In sommige loges wordt nog wel eens gezongen . Zelfs de visiteuren worden toegezongen .
Ik zal hem even ontschrijven , want het is eigenlijk een soort tafelzettertje . Het is een papiertje in een driehoek , het zal ongeveer 20 centimeter lang zijn , in het middel dubbel gevouwen , en op de voorkant staat een trap afgebeeld . Nou , dat kennen we allemaal wel , natuurlijk wel Met de informatie van de avond en de datum . En op de achterkant staat het menu .
En wat binnenin staat , is dit het broederlied .
Nee , want dit werd niet gezongen , het werd wel opgelezen , eigenlijk . Dus , het is meer een gedicht , een gedicht .
Maar het is heel mooi opgemaakt En het is heel sfeervol . Ik kan me voorstellen dat , als je het hebt over geschiedenis . Dat is fantastisch .
Persoonlijk . Wat ik dan leuk vond , toen ik je in het museum , in de archieven dook , is dus menukaarten , die je tegenkomt , die ook allemaal voorzien zijn van de handtekening Van de aanwezige broeders , en dat is natuurlijk wel iets , wat nog een meerwaarde zou kunnen zijn , wat gewoon superleuk is En wat ik al zei .
Soms zie je dus die tafelliederen erop staan , wat heel leuk is . Ik weet , bijvoorbeeld in Leiden bij Laagje Door worden de visiteuren dus ook toegezongen , dus dan mag je zitten , en dan staat er , er staan dertig man je toe te zingen , en dat is leuk . Als je het hebt over verbroedering , is dat misschien wel een schoolvoorbeeld Daarvan .
Dus Maar ja , dit is iets hedendaags Van Lorges , salewo en Amersfoort Super mooi gemaakt . Maar je hebt voor je wat Best , wel klassieke .
Ja , misschien mag ik wel gewoon beginnen met Eentje . Die moet ik eigenlijk met Bijna met handschoentjes .
Ik ben het zeggen , heb je je handschoenen bij .
Je , ja , maar dit is een zijdenmenukaart . Deze komt nou . De datum luidt 27 juli 1876 . En als voorgerecht , als eerste gerecht wordt de potage tortue à l'américain , dus dat is Amerikaanse schilpaddensoep . Maar daarna komen er allerlei nog . Ik zie hier onder andere ook kalkoen , kalf , salade , pudding à la Louise Bavroada .
Er komen allerlei dingen , maar dit is de plechtige herdenking . Wat nog even misschien een klein zijtakje . We doen het dus vaak met een inwijding of aanneming , een Met een inwijding of aanneming , een bevordering , verheffing , en dan zomer St Jan , winter St Jan .
Maar ook tijdens jubileum van de loge Of jubileum van een broeder Wordt ook vaak een open loge gehouden Met een broedermaal . Dit is dus de plechtige herdenking Van het 60-jarig bestuur Van prins Frederik der Nederlander , en dat is grootmaatschappij Nationaal . De orde van de vrijmetselaars . Dit was een . Ja , ik had hier graag bij .
Ja , zeker .
Ja , dit was , dit is heel mooi , en hier zie je dus het menu , wat uiteindelijk uitgesplitst is Op ongeveer 10 gangen . Er worden 14 gerechten uitgeschreven , maar er werden heel vaak dingen gecombineerd . Dus Werden heel vaak dingen gecombineerd . Dus je ziet hier bijvoorbeeld de zalm , maar de salade werd dan bij de zalm geserveerd .
Dus dat waren niet twee losse gangen , en dit is wel een lange avond geweest . Dus dat is wel mooi .
Het is een mooie , goede avond geweest . Ik zie er dan af .
Ja , en hier worden dan wel de wijnen en de champagnes . Die kon je losbestellen , dus , die kon je gewoon per glas bestellen , en in dit geval kon je ook de ruïnaar champagne . Nou , die is nog steeds fantastisch lekker , kon je gewoon losbestellen , en werd er veel Bordeaux geschonken . Dus dit is misschien wel een van de mooiste .
Heel bijzonder Misschien , zonder dat ik je nu over blok , maar ik denk , dat het wel heel mooi is , om deze te fotograferen en bijvoorbeeld op Instagram te zetten of iets , want dit is echt gewoon geweldig om te zien , want je ziet ook op die zijde menukaart zie je ook echt twee kolommen Voor de vrijmenschelaars wel bekend , een troffel , een passenwinkelhaak , nou ,
dus dat is boordevol symboliek .
Het schiet me even te bidden , deed zo'n menukaart tevens dienst als servet dan , of is dat een beetje het ?
onregelmiddel . Nee , dat is echt alleen menukaart , omdat het op stof is . Die komen we uit de 19.0, . Kom je dat wat vaker tegen ? Althans niet . Ik moet zeggen , dit is de enige in dit archief , wat ik tot nu toe heb gezien , maar misschien , dat er ergens in het archief nog wat meer ligt .
Maar ik weet namelijk , op Paleis Noordeinde liggen er wat meerdere op het zijde .
Wat gaaf . Maar kijk , dat scheelt . Omdat je dan voor hier is de enige , denk je dus een uniek iets . Maar omdat je dus op Paleis Noordeinde ook in archieven ziet , kan je zien , dat het dus iets is van een tijdsbeeld . Laten we zeggen , dat we toen vaker als het uit dezelfde jaren Ja Klopt .
Ja , maar dit zijn wel . Eigenlijk de maaltijden , die hierop staan . Dat waren niet zomaar feestjes , zullen we zeggen .
Nee , dat was geen boerenkool .
laten we zeggen Nee , maar je ziet hier ook de Sint-Jansloge L'Union Provinciale . Ik zie hier onder andere ook weer van Alkmaar dan , maar dan het massonieke nieuwjaar 1999 .
Dus dat is weer een wat recentelijke van de drie loges , die in één gebouw zitten , dus dat is de Noordstar , de Morgenster en de Noorderkroon , en hier heb ik weer bijvoorbeeld een hele mooie dat is een fantastisch mooi menukaart , waar dan ook weer op de achterkant ook weer het programma staat , waar ook zelfs de muziek , die werd gespeeld tijdens dit feest , ook
nog staat , en uit welk jaartal komt die ? Deze komt uit 1896 .
Ja , wat is het ? Het is een heel mooi vormgegeven A5'tje met een beetje ruwe garant , En er staan kan je uitleggen , wat we ? zien , het zijn allemaal engeltjes ofzo .
Ja een soort van kleine engeltjes , die allemaal druk bezig zijn aan het bouwen , en daar zit ook allemaal weer wat mooie symbolische ook , onder andere het koord met de negen knopen , acacia , tak , wat voorbij komt , ook uiteraard weer de passen en winkelhaak , wat natuurlijk wel heel groot is , en dit is dan weer een banket . 24 juli 1896 .
Kan je iets opnoemen , wat er gegeten werd rond die tijd ?
Zeker , dit is een saumon à la hollandaise , dus dat is dus een zalm met een hollandaise saus . We hebben dan een legume Sant'Italien , dus dat is dan weer op een Italiaanse wijze Charpon , dus dat is een , als ik het goed weet , een gevogelte Kapoen . Kapoen is iets , wat nu niet zoveel meer wordt gegeten , maar een vogeltje .
Maar ook de salade romaine , riz à la reine , dus dat is dan weer een dessert , een rijstdessert , bombe glacé , dus een ijsbombe , en daarna nog eventjes fromage met fruits , dus daarna krijg je nog kaas en fruit , en daarna noemen ze alleen nog dessert , ook nog daarna .
Oh , ik dacht , je hebt een dessert gehad , en dan heb je kaas met fruit , ja , en dan heb je nog een dessert .
Oh ja , en nog wel een van mijn favorieten Riedervo . Riedervo is zwezerik . Zwezerik is een orgaanvlees , dat is heel lekker .
Maar wat voor orgaan is dat dan ? Is dat een leven ?
Nee , het is een groeiorgaan . Het is of lam of kalf , het zijn altijd jonge dieren , want het is een groeiorgaan . Die is er ook niet meer bij volwassen dieren , en dat zit dan of bij meer bij het hart , zeg maar . En dat is een groeiorgaan , dat heet de zwezerik , en dat kan je .
Dus ja , kan je of een beetje zacht stoven , zeg maar , of je kan het ook krokant bakken , wat misschien wel leuk is . Je ziet nu heel veel menus , die ik hier voor me heb , die worden allemaal in het Frans uitgedrukt .
Dat is natuurlijk iets , wat ook het internationale karakter , maar ook zeker iets , wat buiten de vrije mensen leidde om zeg , maar wat heel regulier was , eigenlijk tot aan 1914 . En 1914 brak natuurlijk de Eerste Wereldoorlog uit , en dat zie je ook bij het Koninklijk Huis , maar dat zie je ook op andere soorten menu kaarten Buiten het massanieke landschap .
Ook Is dat er uiteindelijk dan ineens alle menu kaarten in het Nederlands gingen . Dus ineens was het oké , en dat was ook een soort van reactie , waarvan ik zelf hadden denken , van oké , we moesten vooral neutraal blijven , Want we dachten natuurlijk , dat dat zou helpen . Nou , dat heeft in de Eerste Wereldoorlog wel geholpen .
Twee Wereldoorlogen hebben dat ook nog wel eens geprobeerd , maar dat is niet helemaal gelukt .
Interesseerden ze zich niet zo voor .
Nee , maar 1914 lukte dat wel . Maar dan merk je , dat het ineens Nederland werd , en dat is ook wel een stukje eenvoud . Dat zie je ook . Rond 1900 waren de chefs ook van het Koninklijk Huis , maar ook daarbuiten van hogere orde . De chef-koks , die gingen altijd naar Parijs toe , om hun inspiratie op te zoeken .
Dus alle bereidingen , die in het Frans werden , uitgedrukt , hadden ze ook geleerd in Frankrijk .
Natuurlijk , ja , dat is wat je overneemt .
Ja , precies , en dat is iets . Wat zie je bijvoorbeeld bij ? hier in Den Haag had je een hele mooie pat bankenbakkerij . Mes en krul heette dat en mes en krul , ja , dat was wel het summum , zeg , maar waar alle mensen , die een beetje hadden te besteden , daar zo hun taarten en etcetera kochten .
En ook zij gingen naar Parijs toe en kwamen terug met het verhaal van in Parijs maakten ze boter luchtig , en ze voegden ze suiker toe , en daar gaan we gebakjes van maken , wat we nu heel normaal vinden , in gebakjes maar dat was toen een soort van hé , maar dat heb ik in Parijs gezien , dat gaan we ook
¶ Tijdsgeest in historische spijslijsten
doen daar , en zo zie je , dat dat komt en ook uiteindelijk weer evolueert , en wat we in Nederland doen , wij verbasteren soms iets , wij maken het iets eenvoudiger . het mag allemaal wat minder . Binnen mijn vak zie je dat bijvoorbeeld met macarons . De macaron d'appari .
dat is een mooi koekje , wat je in Parijs voor zo'n 3,5 euro koopt , maar wat je gewoon liggend in het gras bij de Louvre tot je moet nemen . Maar ja , wij hebben er uiteindelijk een macaroon van gemaakt , de kokosmacaroon .
Oh zo ja .
Dus , dat is macaroon . Macaroon , amandel vonden wij iets te duur . Door onze koloniale verleden hadden wij behoorlijk wat kokos . Dus weet je , wat Amandel eruit , kokos erin , en dus ja , die , wat een grap , die schoelschijf die bij de supermarkt ligt . Die heeft eigenlijk dezelfde afkomst als die Macron de Paris .
Ja , hij is , en waarom ik dat eigenlijk zeg , is , dat je dat ziet . Tijdens het Broedermalen zie je ook , dat er soms wat vereenvouding komt , en dat is ook iets , wat met het tijdsgeest te maken heeft . Ja , dat zie je nu ook , en ik zou bijna aan de broers willen vragen van oké , maar wat wordt er bij jullie gegeten tijdens het Broedermalen ?
Maar je ziet ook gewoon , dat de urgentie van het menu zeg maar heel groot , meeslepend , uitgebreid en daardoor natuurlijk ook kostbaar te maken , is minder aanwezig En gaat het meer over het rituaal van de tafellodge .
Maar je ziet nu aan deze menu uit , dat eigenlijk het eten voor een heel groot deel meer in het belang stond , en dat hebben wij wat vereenvoudigd in de jaren , en dat zeg ik zonder oordeel , maar wel als constatering .
Ja . constatering Ja . Wat heb je nog meer voor je ?
Nou , wat ik wel leuk vond ik had een aantal uit de dozen gevist en ook meer , om eigenlijk wel een beetje te laten zien , ook van wat er heel is . Want hier zien we bijvoorbeeld de zomer zonnewende , en dat is eigenlijk heel grappig . Een , een menukaart , die heeft iemand zelf geschilderd , getekend , en ook wel met een mooie , echt klassieke type radar zeg .
Maar Hier is de zomer zonnewende 5939 . Dus oftewel , voor de mensen , die het niet weten , daar gaat weer 4000 jaar vanaf , en ze zitten hier op 1939 . En ik heb dus nu iets in mijn hand .
Wat gewoon In ?
1939 heeft het ergens op een bureau gelegen En heeft iemand deze fruitsoorten geschilderd ?
en getekend . Ja , daar heeft iemand met een kwastje gezeten . En een paar verfbakjes En uit de losse pols Of misschien eerst met potlood een schetsje gemaakt . En heeft dat gewoon helemaal handmatig ? Ja , dat vind ik fantastisch .
Hier zie ik bijvoorbeeld een menu kaart van de Nederlands Indische Federatie van de Internationale Orde van de Gemengde Vrijmetselarij , en dat is 17 april 1938 , profane stijl . En daar wordt ook beschreven , welke toasten er worden uitgebracht .
Of in sommige gevallen noemen we dat ook wel condities , en hier zie je dus bijvoorbeeld een hors d'oeuvre regime Potage royale volavant de champignon , maar daarna een gâteau nougat , dus een nougat taartje En daarna nog een bombe of fruit . Dus ja , Top ?
Ja , want die condities , die zijn al eerder voorbij gekomen . Ik moet er nog naar vragen , maar je noemt het nu weer . Is dat iets , waar we nog even op in kunnen gaan , op de condities ? Wat is dat ?
Nou , een conditie is eigenlijk een toast , daar komt het eigenlijk op neer , en daar is het een vaste volgorde in van op wie we die toast doen .
Als we nu thuis de wijnglazen aan elkaar klinken , dan zeggen we vaak santé , oftewel avotere santé , op de gezondheid , op jouw gezondheid of op uw gezondheid moet ik zeggen , en de conditie is eigenlijk hetzelfde , alleen niet altijd naar de mensen , die aan tafel zitten .
Ja , een van de condities is bijvoorbeeld voor het grootste gezag in Nederland , nou , in dit geval de koning , maar bijvoorbeeld ook de visiteuren worden ook onder die conditie gesteld , en ik vind dat een mooi moment .
Dus een vaste rij Eigenlijk van de vaste condities , en er is eigenlijk maar één conditie , die op het allerlaatste altijd wordt gedaan , en dat is dan de Tyler's Toast , en dat is eigenlijk , die wordt ook door de dekker gedaan , en dat is een toast , die de boel afrondt , en dat weten we ook .
Dat is de laatste teug roodkruid , die je tot je mag nemen , voordat je weer huiswaarts keert , maar dat is dan de afsluitende , en dat gaat eigenlijk over iedereen , over de hele wereld , en Tyler is een benaming voor de dekker .
Dus , je bent nu best een eind met die menukaarten , maar je moet , denk ik , ook nog best wel veel .
Ik moet meer dan wat ik heb gedaan Alleen . Het probleem is het liefst ook hier . We zitten hier nu in het studiecentrum , in de bibliotheek van de orde , van het museum , en het liefst zou ik alles gewoon uit willen , spreiden en uit willen . Maar ik moet heel voorzichtig en heel stap voor stap . Maar ik word hier enorm onrustig van .
Maar dat is ook goed , dat is leuk .
Word je er onrustig van dat het , van de hoeveelheid of van de strakke werkwijze ?
Nee , dat ik gewoon het liefst wilstelijk alles doorspitten en bladeren en doen en opschrijven , en ik moet dus die orde bewaken , en dat is juist ook goed .
Alleen , er is zoveel , en dat is het leuke weer aan , en ook weer het gevaarlijke soms bij geschiedenis is , dat je , als je één blikje opentrekt , dan Ja , het is bijna een ontdekking van het hele al Iedere keer , als we denken , dat we dat weten , dan vinden we wel weer wat nieuws , zeg maar , en dat is met dit precies hetzelfde , en dat geschiedenis blijft
zich eigenlijk ook iedere keer weer herschrijven , en er zijn iedere keer weer verdiepingen .
En als je dan denkt , dat je iets weet , dan komt er wel weer iets . Ja , want Die vraag , die ik in mijn hoofd heb , haakt hier heel erg op aan , want ik zat net te denken van je ziet heel veel dingen , je ziet een tijdsbeeld van zoveel honderd jaar .
Maar behalve een tijdsbeeld is het misschien ook iets , waar jij zelf als mens of juist als vrijbedselaar ook wat van kan leren . Is het iets , waar je op een bepaalde manier ook een soort massanieke les uit kan halen voor jezelf . Of rek ik het nu op ?
Nee , nee , nee . Ik denk , dat het ook wel vrijmestelaars eigen is , dat er ongeveer overal wel ergens een les uit te halen is , wat soms ook heel bizar kan zijn , maar dat er ongeveer overal wel in wat dan ook symboliek zit , om daar wel weer iets uit te halen , overal wel in wat dan ook symboliek zit , om daar wel weer iets uit te halen .
Voor mij , de eerste les , die ik hier uithaal , is vooral het nog verder uitdiepen van het vrijmetselaarschap , om dat stuk nog beter te snappen . En iedereen doet dat op zijn of haar eigen manier . Maar mijn manier is dat , denk ik , om dit zo uit te pluizen .
En dan kom je ineens op een menukaart , kom je weer een symbooltje tegen , waarin ik denk , van Dat ken ik niet , en daar heb ik dan altijd mijn handstand , voor Die ik dan weer een foto stuur En dan eigenlijk een klein antwoord vragen , en dan krijg je ineens een hele grote labtekst terug Op de WhatsApp .
Maar daar leer je dan weer van , je leert continu weer van dit soort zaken . Dat is voor mij het grote stuk , wat ik uithaal .
Ja , dus , behalve een reis door de tijd en een reis door de geschiedenis Helpt het je ook op je innerlijke reis , laat maar zeggen Ja , het zijn soms bijna mini-tablootjes , die menukaarten , die oude , en dat is het leuke eraan .
Ik zie hier bijvoorbeeld deze van Jacob van Kampen uit Amersfoort . Nou ja , als je gaat kijken naar wat zij daarop hebben staan , ja , dat is niet eens een minitablo , dat is gewoon een tablo op zekere zin . En ook de Stichting Rieters
¶ Geschiedenis en lessen uit menukaarten
en Tempelbouw heeft natuurlijk heel mooie beschrijvingen van de tablo's , onder andere in het gezellenboek . Ja , eigenlijk is tablo niet iets , wat vaststaat , en dat is , denk ik , ook iets , wat ook weer leuk is . Er zijn zoveel variaties mogelijk , en dit vind ik eigenlijk bijna een tableau .
Er zit zoveel in , en haal er maar uit , wat er voor jou in zit , en ik denk , dat dat iets is , wat binnen de vrijmetselij heel normaal is . Maar wat ik hier bijna alleen nog maar kan onderstrepen Ja , wat gaaf .
En ik haal hier weer iets uit , en er is ongetwijfeld een aantal broeders luisteren , die zeggen van Nee , maar ik zie dat heel anders , en ik heb het weer , ik pak het weer op een hele andere manier op . Nou , dat mag .
Ja , dat is mooi Dat is het leuke juist eraan . Ja , nee , zeker , En dat is ook een beetje de reden , dat ik Kijk normaal gesproken als mensen hier als vrijmetslaren Of niet vrijmetsl Over wat iemand in de normale wereld doet .
Maar bij jou is die link tussen jouw werk en je massanieke interesse , of ja , je algemene interesse , en hoe je dat nu toepast op het massanieke is natuurlijk heel erg leuk En snap ik dat . Dat versterkt elkaar alleen maar Dat is echt wel gaaf .
Ja , daarom En ook wel weer de dingen , die ik dus al eerder heb gezien In bijvoorbeeld het Koninklijke Huisarchief , al eerder heb gezien in bijvoorbeeld het Koninklijke Huisarchief , kan ik weer heel erg makkelijk of makkelijker , laat ik het zo zeggen toepassen op de menukaarten , die ik hier weer zie .
Dus , er zijn altijd weer haakjes , die je overal weer kunt pakken , en dat is natuurlijk het leuke eraan . Hoe meer je erin duikt , hoe meer je vaak verbindingen ziet , en hoe meer overlappen ook wel . Dat is wel iets , wat heel prettig is Dus dat werkt goed .
We gaan de theorie gedeelte een beetje afronden . We hebben ook nog een praktijk gedeelte .
Ik was net begonnen , ja , precies .
Maar is er nog iets , waarvan je zegt , dit hebben we gemist , of dit is nog belangrijk , om even te noemen , of even Daar ?
mag je zo lang over doen , als je wil . Nee , ik vind , dat we het wel behoorlijk het hebben getackled . Ik zou het bijna als een soort van bijna klein oproepje willen doen . En wat ik al eerder heb gezegd , maar dan nu even als een mooie afronding van dit stuk , is van kijk voor per loge , van wat doen we nu en vinden we het leuk ?
want het mag geen verplichting zijn , dat zou ordinair zijn . Wat zouden we er misschien nog wat meer aan kunnen doen , of doen we het al heel goed ? Zie dat ook maar weer als de nieuwe steen , waar je zelf aan mag zitten . Is het er leuk , om binnen onze loge ook daar weer wat meer mee te doen ? Dat heb ik gezien , binnen mijn loge .
Ik dook in de archieven , en ik dook natuurlijk automatisch naar het envelopje van mijn loge , en daar heb ik ook foto's van gemaakt en in onze groeps app gezet , en toen zag ik ineens hé , maar die broeder , oh , dat was een van , wij zijn heropgericht , wij waren oorspronkelijk nummer twee van Nederland , maar zijn uiteindelijk even zijn lichter gedoofd , maar zijn weer
in volle glorie , staan ze weer te stralen . Maar wij zijn nu dus , en wij hebben nu een wat hogere telling . Maar je ziet dus wel , dat daardoor er weer broeders , die er niet meer zijn , maar die bijvoorbeeld wel de loge hebben heropgericht . Oh wacht even , dat is die . En er wordt gelijk weer wat opgerakeld .
En ik zou dat bijna als oproep willen doen van kijk , wat je doet , kijk , wat jullie leuker kunnen doen of mooier kunnen doen Of meer aandacht kunnen geven , maar zonder verplichting .
Ja , zeker Een hele mooie oproep . Ik sta er volledig achter . En het is ook echt , als ik dit allemaal om me heen zie En als ik dan denk , wat we bij ons verloorje doen , dan is dat zeker een oproep , die ik op ga pakken .
Jij zit vanavond thuis , zet je een menukaart van elkaar .
Ja , ik ben bang van . Ik wil je onwijs bedanken voor dit stuk Alvast . Hierna komt er nog Een extra aflevering met het praktijkgedeelte Zullen we maar zeggen , ik roep iedereen op , om daar Onwijs veel plezier aan te beleven En te luisteren . Maar voor nu onwijs bedankt , graag gedaan . Bedankt voor het luisteren . Tv Gelderland 2021 .
Je kan me ook een mailtje sturen op vrijmetselaarspodcastgmailcom . Vanaf aflevering 30 is er van elke aflevering een transcriptie beschikbaar . Deze transcriptie is te vinden op de website van de podcast . Luister je graag naar de Vrijmetselaarspodcast en waardeer je de afleveringen . Dan kan je nu ook een fooi geven .
Dit kan via fooiepotcom En fooiepot is met de D van podcast Of klik op de support the show link onderaan de show notes . Tot de volgende aflevering .