'Als je samen iets spannends meemaakt, vind je diegene sneller aantrekkelijk.' Het is een bekende psychologische theorie die ervan uitgaat dat we een spannende ervaring verwarren met vlinders in onze buik. Maar de theorie is al bijna vijftig jaar oud en nog nooit getest tijdens een échte date. Daarom besloten we met Tila Pronk, relatiewetenschapper aan de Universiteit Tilburg, dat het tijd is om de theorie tegen het licht te houden. We zetten een heus date-experiment op en koppelden 16 proefpers...
Feb 11, 2024•13 min•Ep. 591
Wat denk jij; was de kip eerder of het ei? Dit is niet alleen een klassieker onder de evolutionaire vragen, maar zeker ook één van dé hersenbrekers in de filosofie. In deze podcast buigt filosofisch antropoloog Arjen Kleinherenbrink (Radboud Universiteit) zich voor jou over het antwoord. Mocht je na het luisteren van de podcast ook nog benieuwd zijn naar het evolutionaire antwoord op de 'kip-ei-vraag'? Dat krijg je van paleontoloog Melanie During (Vrije Universiteit Amsterdam). Klik hier. Zie he...
Feb 07, 2024•7 min•Ep. 590
Leuk dat je luistert naar 'Rare Jongens', de gloednieuwe podcastserie van de Universiteit van Nederland. In deze eerste aflevering vertelt Olivier Hekster (Radboud Universiteit) hoe de Romeinen omgingen met de vele culturen in hun rijk. De Romeinse samenleving was een smeltkroes, ging dat altijd goed? En dachten de Romeinen na over het sluiten van hun grenzen? Vond je dit een leuke aflevering? De volgende aflevering staat al klaar in het podcast-kanaal van Rare Jongens, die vind je hier: https:/...
Feb 06, 2024•21 min
Ademgoeroes strooien online met tips over hoe je moet ademen. Niet gek want honderduizenden Nederlanders ademen verkeerd of dénken dat ze verkeerd ademen. Maar wat zijn die adviezen waard? We vragen het aan longfysioloog Frans de Jongh van de Universiteit Twente. Hij onderzoekt de longen en ademhaling al meer dan 35 jaar. Volgens Frans is goed ademen geen rocket science. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-...
Feb 04, 2024•8 min•Ep. 589
Kun je als gewone burger invloed hebben op hoe de wereld werkt? Ja! In deze aflevering gaat het over boycots. Historicus Peter van Dam (UvA) vertelt wat een boycot succesvol maakt, maar ook waarom je het misschien tóch niet zou moeten doen. Leuk feitje: het boycot-fenomeen begint met het verhaal van één persoon, Charles Boycott. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Jan 31, 2024•10 min•Ep. 588
De één heeft er meer last van dan de ander: misselijkheid door bewegingen. Denk aan wagenziekte, zeeziekte of kermisattracties. Maar waar komt dat gevoel vandaan? Waarom word je misselijk van bewegen? Volgens evenwichtsdeskundige Raymond van de Berg is het een teken dat jouw hersenen in de war zijn. En dat is best logisch: ons lichaam is van nature nou eenmaal niet gemaakt om in achtbanen of vliegtuigen te zitten. Het is dus een normale reactie. In deze aflevering laat hij zien dat hij iedereen ...
Jan 28, 2024•12 min•Ep. 587
Je ziet steeds vaker influencers die microdoseren door regelmatig een hele kleine dosis van een psychedelica te nemen, zoals paddo's of LSD. Vaak met de intentie om net dat beetje extra geluk te ervaren of creatiever te worden. Maar is dat wel verstandig? Wat weten we eigenlijk over microdoseren? Kim Kuypers is één van de eerste wetenschappers ter wereld die hier onderzoek naar doet. Zij probeert te achterhalen of het veilig is en voor welke groepen mensen microdoseren het verschil kan maken. Af...
Jan 24, 2024•11 min•Ep. 586
Als wij als mensen de aarde laten opwarmen, kunnen we hem ook weer afkoelen? Dat onderzoekt atmosfeeronderzoeker Herman Russchenberg op een verrassende manier (TU Delft). Hij wil het natuurlijke koelende effect van wolken gebruiken om de temperatuur op aarde weer te laten dalen. Door de wolken op aarde te veranderen. Universiteit van Nederland live zien? Dat kan in het theater, klik op de link voor meer informatie. https://www.universiteitvannederland.nl/theater Zie het privacybeleid op https://...
Jan 21, 2024•13 min•Ep. 585
Stel je voor: vliegtuigen stoppen ermee, stormvloedkeringen gaan open, Nederland overstroomt, beurzen crashen en al het licht op aarde valt uit. Dit klinkt als een doemscenario uit een film, toch zou dit in 2038 echt kunnen gebeuren als we de manier hoe onze computers tijd bijhouden niet snel veranderen. Roland van Rijswijk-Deij (Universiteit Twente) legt jou uit wat er moet veranderen aan onze computers voordat het te laat is. Meer info: https://www.universiteitvannederland.nl/college/waarom-cr...
Jan 17, 2024•9 min•Ep. 584
Zweet? Bah! Wist jij dat zweet niet alleen vies ruikt, maar dat je er ook mee kunt communiceren? Als iemand bang is, dan komt er een specifieke angstgeur vrij, die jij kan ruiken. Hoe dat zit hoor je van gedragsbioloog Jasper de Groot (Radboud Universiteit Nijmegen). Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Jan 14, 2024•9 min•Ep. 583
Complimenten voelen heerlijk, toch? Toch kunnen ze schadelijker zijn dan je denkt. Soms zijn ze zelfs slecht voor je zelfbeeld en vergroten ze kansongelijkheid, bijvoorbeeld in het onderwijs. Psycholoog en pedagoog Eddie Brummelman van Universiteit van Amsterdam deed hier onderzoek naar en legt je in deze aflevering uit hoe dat zit. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Jan 10, 2024•11 min•Ep. 582
Als je conservatisme associeert met oude witte mannen, zit je mis. Het zijn juist de jongeren die tegen alle verwachtingen in minder vooruitstrevend zijn. En dat is voor het eerste in de geschiedenis zo! De jongste generatie staat minder open voor andere denkbeelden en beschouwen onderwerpen als abortus of het homohuwelijk steeds vaker als minder acceptabel dan voorgaande generaties, ziet socioloog Quita Muis (Tilburg University). Zij doet onderzoek naar deze toch wel onverwachte stijging in con...
Jan 07, 2024•10 min•Ep. 581
Wat is jouw talent? Weet je het al of ben je er nog naar opzoek? En wat als je geen talent hebt? Allemaal vragen waar we deze aflevering een antwoord op krijgen van Marian Thunnissen van de Universiteit Utrecht. Wil je daten met hulp van de wetenschap? Schijf je in via dit formulier: https://forms.gle/gs5RmU5ZRRRWNmNW6 Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Jan 03, 2024•12 min•Ep. 580
Te diep in het glaasje gekeken? Daar zit je dan met je kater. Het internet staat vol met 'nuttige' middeltjes en foefjes om de kater weg te spoelen, maar welke werken echt? Wij vroegen het aan lever-arts Eric Twja van het Radboud UMC. Helpt cola tegen een kater? Of misschien toch die vette hap ? Je weet het na deze aflevering. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Dec 31, 2023•10 min•Ep. 579
Hoe komen we erbij dat er drie koningen kwamen kijken naar de pasgeboren Jezus? Of dat er een os en een ezel bij de kribbe waren? In de bijbel staat er niks over. Mensen hebben in de loop van de geschiedenis zelf van alles toegevoegd aan het kerstverhaal. Theoloog Frank Bosman (Tilburg University) legt je uit waarom ze dat deden - en dat dat eigenlijk niet uitmaakt. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-...
Dec 27, 2023•15 min•Ep. 718
Je tanden, botten en haren bevatten zonder dat je het weet een tijdlijn van je leven. De plekken waar je bent geweest en hebt gewoond zijn erin vastgelegd. In je tanden worden je kinder- en puberjaren opgeslagen. In je botten de laatste vijf tot tien jaar. En je haar maakt in elke centimeter dat het groeit een snapshot van de plek waar je bent. Deze informatie is ontzettend nuttig bij archeologisch onderzoek, maar wetenschappers zoals Lisette Kootker van de Vrije Universiteit Amsterdam gebruiken...
Dec 24, 2023•11 min•Ep. 577
Driekwart van de Nederlanders denkt dat mensen steeds meer lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. En wie naar de tv-debatten van lijsttrekkers of naar de uitslag van de laatste verkiezingen kijkt, kan al snel denken dat dat echt waar is. Maar sociaal psycholoog Namkje Koudenburg van de Rijksuniversiteit Groningen kantelt dat beeld: uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we veel minder gepolariseerd zijn dan we denken. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklar...
Dec 20, 2023•11 min•Ep. 576
Paracetamol lijkt een onschuldig pilletje. Corine Bethlehem is toxicoloog en ziekenhuisapotheker in het Erasmus MC. Hier ziet ze regelmatig mensen met mogelijk een overdosis van dit tabletje. Paracetamol is namelijk hartstikke giftig. Gelukkig hebben we van nature een kleine voorraad antigif in ons lichaam. Maar dan moet je je wel aan de maximale dagdosering houden, anders kan je lichaam het niet meer klaren. Dan vallen je organen één voor één uit en is het zaak om snel aan de bel te trekken, vo...
Dec 17, 2023•12 min•Ep. 575
Het is 23 augustus 1973, een man met een pruik en een zonnebril stapt een bank binnen in Stockholm. Onder zijn jas heeft hij een machinegeweer verstopt. Hij schiet in het plafond. Het is het begin van een zesdaagse gijzeling van 3 vrouwen en 1 man. Een bijzondere, omdat de gegijzelden het opnamen voor hun ontvoerders en zich keerden tegen de politie. De gijzelaars schreven onbedoeld geschiedenis met deze zaak, omdat het later bekend kwam te staan als het ‘stockholmsyndroom’. Maar 50 jaar na dato...
Dec 13, 2023•11 min•Ep. 574
De wereld telt op dit moment 8 miljard mensen en zal naar verwachting naar 10 miljard groeien. Hebben we dan wel genoeg eten voor iedereen op aarde? Volgens hoogleraar duurzame voedselsystemen Hannah van Zanten (Wageningen Universiteit) hoeven we niet te verhongeren, maar dan moet er wel iets veranderen aan het eten op ons bord! Ons huidige dieet put de wereld namelijk uit. Maar hoe ziet een duurzaam dieet er dan wel uit? Het antwoord zal je misschien verbazen, want je kan gewoon vlees blijven e...
Dec 10, 2023•9 min•Ep. 573
Je ziet het niet, je hoort het niet, je ruikt het niet en toch bestaat het. Het is zelfs levensgevaarlijk: koolmonoxide. In deze aflevering vertelt longarts Marijke Rutten van het Maastricht UMC+ hoe koolmonoxide zuurstof verdringt uit het lichaam met ernstige gevolgen. Gelukkig weet ze ook wat je kan doen om zo'n vergiftiging te voorkomen. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Dec 06, 2023•12 min•Ep. 572
Gapen is niet iets om je voor te schamen. Echt niet, het is juist een teken dat je extra oplet. Wist je dat al? Nou, de meeste mensen denken dat we gapen als we moe zijn of een tekort aan zuurstof hebben, maar dat is niet waar. Onderzoek wijst erop dat gapen een hele andere functie heeft. Voor Bioloog Jorg Massen (Universiteit Utrecht) is gapen z'n leven. Hij weet alles over over het fenomeen en legt ons uit waarom we gapen en ook waarom wij anderen na-gaapen. Zie het privacybeleid op https://ar...
Dec 03, 2023•9 min•Ep. 571
Sommige mensen hechten veel waarde aan hun sterrenbeeld. Tijdschriften staan dan ook vol met voorspellingen en persoonlijke eigenschappen op basis van jouw horoscoop. Toch is de kans groot dat jouw sterrenbeeld niet overeenkomt met de sterren die op jouw verjaardag aan de hemel staan. In deze aflevering legt Annelotte Derkink (Universiteit van Amsterdam) uit hoe dat komt en welk sterrenbeeld wél bij jouw verjaardag hoort. Boogschutter 18 december - 18 januari Steenbok 19 januari - 15 februari Wa...
Nov 29, 2023•11 min•Ep. 570
Bij de geboorte van een kind is vaak het eerste wat we willen weten; is het een man of een vrouw? En die hokjes blijven vaak de rest van je leven een rol spelen, ga je naar het mannen- of vrouwentoilet? Speel je in een vrouwen of mannenteam? Maar wat nou als je je nooit thuis hebt gevoeld in één van die twee hokjes? Soraya Riem is zo iemand en identificeert zichzelf niet als man en ook niet als vrouw, maar als non-binair. En vraagt zich af waarom mensen altijd van die willen weten of die een man...
Nov 26, 2023•12 min•Ep. 569
Sinds het conflict tussen de Israëliërs en Palestijnen weer is opgelaaid, hoor je vaak de term genocide vallen. Maar wat betekent die term precies? Historicus Ugur Ümit Üngör van de Universiteit van Amsterdam legt het in deze aflevering uit. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info .
Nov 22, 2023•12 min•Ep. 568
Heb jij een kort lontje? Raak je vaak betrokken bij opstootjes? Dan biedt de wetenschap een oplossing: door je hersenen een klein beetje onder stroom te zetten, kun jij meer grip krijgen op je emoties. Oké, we geven toe dat dit best wel spannend klinkt. Toch is dit precies waar hersenwetenschapper Josanne van Dongen (Erasmus Universiteit Rotterdam) onderzoek naar doet. Door middel van hersenstimulatie probeert zij misdadigers op het rechte pad te krijgen. Speciaal voor deze aflevering mocht onze...
Nov 19, 2023•11 min•Ep. 567
Ontdek de oorsprong van het conflict tussen Israëliërs en Palestijnen. Midden-Oosten expert Maurits Berger (Universiteit Leiden) neemt je mee op een historische reis door het gebied. Zo snap je hopelijk beter waar dit langlopende conflict vandaan komt. Veel dank aan de tegenlezers: - Dr. Maaike Warnaar, Midden-Oostendeskundige, Universiteit Leiden - Prof. dr. Paul Aarts, Internationale betrekkingen, Universiteit van Amsterdam Video: https://youtu.be/7wyEAK7STy8 Zie het privacybeleid op https://a...
Nov 15, 2023•15 min•Ep. 566
Say cheese! In Nederland zijn honderduizenden camera's die je vastleggen. Onbespied over straat wandelen, kan bijna niet meer. De vraag is natuurlijk; mogen al die camera's jou wel filmen en is het erg als dat gebeurt? Jurist Anna Berlee (Open Universiteit) houdt van dat soort vraagstukken en kent de regels precies. Zij geeft je een kijkje in de wereld van de camera en dat doet ze voor ónze microfoon en camera. Big Brother is watching you! Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de...
Nov 12, 2023•11 min•Ep. 565
Daten om de liefde te vinden. Dat is als zoeken naar die ene piepkleine speld in een veel te grote hooiberg. Je hebt je eigen wensenlijst, die van je date. Het moet klikken, maar hoe? En als jij het naar je zin hebt is het nog maar de vraag of die ander datzelfde gevoel heeft. Zo stap je van de ene datingapp-match in de andere. Dat moet toch beter te regelen zijn? Tom Roth (Universiteit Utrecht) vertelt in deze podcast hoe de wetenschap van te voren kan inschatten of je date een succes zal zijn....
Nov 08, 2023•8 min•Ep. 654
Over een paar weken is het zover: we mogen weer stemmen. Tijd voor verandering, of niet? Is onze democratie toe aan een update? Met jurist Reijer Passchier (Open Universiteit/Leiden Universiteit) leggen we ons politieke stelsel onder een vergrootglas. Welke bedreigingen zijn er? Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info ....
Nov 05, 2023•12 min•Ep. 563
