Welkom bij Bureau Buitenland. Jawel, de Duitse verkiezingen. Ze komen eraan. We trappen straks af met onze serie Duitsland Wunderland. Waarin we ons verwonderen over onze Oosterburen. Met vandaag die grote vraag. Waarom zijn de Duitsers toch zo bang? Waarom gaat Duitsland straks angstig naar de stad?
En hoe spelen politici tijdens de campagnes in op die angsten? Straks Annette Beersel. Maar we beginnen ook iets om bang van te worden. Die enorme natuurbranden in Los Angeles. Het is tijd voor buitenland. We gaan de grens over. I've never seen anything. Fires were this close to the cars. People left their cars on Palisades Drive. Burning up the hillside, the palm trees, everything's going. And the wind and the firemen are great, but...
Alles is weggebrand, zegt deze vrouw... die wegvlucht in Californië tegen CNN. Los Angeles wordt geteisterd door de grootste natuurbranden ooit. En het einde is nog niet in zicht. Correspondent Marie Meijer woont in Los Angeles. Marie, welkom. Fijn dat je even aan de lijn kon komen. Ben je daar? Ja, goedemiddag. Ook jij hebt hals over kop je gezin en jezelf in veiligheid moeten brengen. Elders in de stad. Werden jullie verrast door de hevigheid van die branden daar in Los Angeles?
Ja, ik denk dat we daar allemaal wel heel erg door verrast werden. We zijn natuurlijk niet onbekend met wat inmiddels een vuurseizoen is van een jaar. Maar de manier waarop de wind het allemaal opzwiepte. En het zo snel ontbrandde. Het ging echt met een minuut. Zag je op televisie hoe...
Het vuur zich verspreidde. Het was echt wel heel eng om te zien. En het gaat zelfs voor Los Angeles. Een stad die vaker geplaagd wordt door branden. Maar überhaupt door natuurrampen. Ook echt om een hele grote evacuatie nu. 100.000 mensen minstens moeten hun huis verlaten. Jij kon bij vrienden terecht, begreep ik. Geldt dat voor meer mensen? Ik bedoel, lukt het de autoriteiten voor iedereen opvang te regelen? Ja, het is lastig ook omdat...
Natuurlijk de branden van grote veranderen en ook op verschillende plekken dus nieuw vuur ontstaat. Gisteravond nog lokale tijd hier ontstond een nieuwe brand in de Hollywood Hills. Aan de rand van een heel dicht bevolkt gebied. Het meer toeristische centrum van Los Angeles. Waar je dan de Walk of Fame hebt. En zo. En er zijn dus mensen die ik ken.
waren al naar dat gebied vertrokken, want dat leek ze dan veilig. Ook de persoon waar wij logeerden, die woonde daar in de buurt. En toen hij dat zag, begon hij een tas in te pakken, want hij had ook zoiets van, ja, misschien moeten we hier dan toch weg. Dus er zijn ook mensen die meerdere keren zichzelf hebben moeten evacueren. Maar jij bent dus nog steeds op die bewuste plek? Nee, ik ben inmiddels op een tweede plek. Net als veel andere Angelino's er zijn. Best wel veel publieke...
Conventiecentra en plekken waar je naartoe kan die beschikbaar zijn gemaakt. Want we hebben natuurlijk ook vaak dingen met water en overstroming en zo. Dus dat systeem is op zich best wel redelijk opgetuigd. Het is niet perfect. Maar ik heb nog geen berichten gehoord van mensen die echt helemaal nergens terecht kunnen. Maar wat weten we vooralsnog over het aantal slachtoffers, over de omvang van de schade die deze branden aanrichten?
Ja, het is altijd een beetje een inschatting natuurlijk, want het gaat heel snel. Wat we nu weten is dat er minstens 2000... huizen en gebouwen in Vlammen zijn opgegaan. Dus in meerdere gebieden, dat is in Pacific Palisades, dat is meer aan de kust, naast Malibu en dan ook naast Santa Monica, wat ook een veel dichtbevolkter gebied is, waarvan ze dus hopen dat het niet... overslaat naar Sint-Amonica.
En in Altadina en Pasadina. Dat is helemaal de andere kant van de stad aan de voet van de bergen. En daar zijn ook dodelijke slachtoffers gevallen. Dus daar zijn vijf mensen gevonden. Eén man die... Die zijn huis aan het bewaken was. Aan het proberen te redden. Die er al 55 jaar woonde. Want er zijn ook mensen die besluiten om te blijven. Die gaan niet weg. Die zeggen de brandweer heeft niet genoeg middelen.
En ik blijf gewoon zelf en ik ga proberen te blussen. En ik hoop op het beste. Want die branden, die woeden, ook sinds gisteren al. Waarom lukt het niet om de situatie onder controle te krijgen? Heeft de brandweer inderdaad te weinig middelen? Ja, nou, meerdere factoren, maar ten eerste de wind. De winden deze tijd van het jaar kunnen heel hard en overspelbaar waaien. De Santa Ana winds heten die. En er waren windzotel tot op.
Tot wel 150 kilometer, 160 kilometer per uur. En als dat zo is, dan kun je niet blussen vanuit een vliegtuig of een helikopter. En dat is een van de middelen die de brandweer heel vaak inzet. Omdat die gebieden heel lastig te bereiken zijn. Het gaat echt om branden in heuvelachtige, bergachtige gebieden. Dus daar kun je niet echt de voet in. Dus dan laten ze water vallen vanuit de lucht. Maar als je dat niet kan doen, dan zit je eigenlijk een beetje met de handen op de rug.
Dan moet je het aan de randen proberen te bestrijden, maar het is zo droog na een droge winter dat het gewoon heel lastig is. En het tweede factor is dat er in Pacific Palisades, ja, er was niet genoeg water. Ze waren er gewoon niet op voorbereid of ze wisten gewoon niet dat het zo erg kon zijn. Maar hoe komt het dat er een watertekort is? Er waren meerdere waterreservoirs waar heel veel water in zat.
Die zijn leeggeraakt en omdat het in de heuvels is, is er dan niet genoeg waterdruk om snel genoeg die reservoirs opnieuw op te vullen. Dus dan kan je zeggen ze gebrek aan voorbereiding, maar het is ook nog nooit op deze manier zo gebeurd. Dus ik denk gewoon niet dat ze dachten dat dit een probleem zou worden. Ja, een perfect stormschetsje eigenlijk. Want daar komt dus nog ook die flinke wind bij.
Wat is de verwachting? Hoe zullen de komende dagen eruit gaan zien? Want het klinkt dus niet als een brand die makkelijk te controleren is. Nee, dat klopt. Dat maakt het ook zo eng. Er zijn... Er wordt meer wind voorspeld, helaas, zeg ik als eenwoner van het gebied. Het is nog niet voorbij. De wind die is voorspeld is minder hard dan de wind die we gehad hebben.
Maar het zal het nog een stuk moeilijker maken dan bijvoorbeeld de afgelopen twaalf uur. Want de afgelopen twaalf uur was er een beetje een soort van windpauze. En dat zag je ook in de Hollywood Hills waar die grote brand dus ontvlamde.
Dat die best wel goed bestreden kan worden met blushelikopters. Maar ja, de vraag is inderdaad als het nou weer heel hard gaat waaien. Bijvoorbeeld de brand bij mij in de buurt in Eaton, Fire en Althedina. Ja. Wat zal daarmee gebeuren, dat weten we niet natuurlijk.
En intussen, terwijl de brand dus nog lang niet geblust is, wordt ook de politieke fik opgestookt. Trump zegt dat het allemaal de schuld is van de gouverneur van Californië, Gavin Newsom. Houdt die politieke commotie de Californiërs bezig of zijn die vooral heel druk? De brandmeester te worden. En zichzelf in veiligheid te brengen. Ik denk vooral dat laatste. Trump is natuurlijk al vier president geweest. En Newsom is een van zijn. Ja.
Het belangrijkste politieke vijanden in de VS. Die twee kunnen totaal niet met elkaar vinden. En daar maakt Newsom ook geen geheim van. En Trump zelf ook niet. Dus we hadden eigenlijk wel verwacht dat Trump dit zou aangrijpen om Newsom aan te vallen. Mensen hier vinden het wel gewoon laag en naar en maken zich er dan heel eventjes boos over. Maar het is niet onverwacht en het is ook niet echt de prioriteit.
Er wordt meer gekibbeld hier over de burgemeester Kern Baas. Die geld weg heeft gehaald bij de brandweer. De politie heeft doorgeschoven dat budget. Had dat dan wel moeten gebeuren? En is zij dan wel effectief? Dus politiek gaat het ook nog wel een staartje krijgen, denk ik. Dank je wel, correspondent Marie Meijer. Over de natuur branden in Los Angeles en jij sterkte daar.
Over anderhalve maand dan gaat Duitsland naar de stembus. En die verkiezingen beloven anders dan je misschien op voorhand denkt. ongenadig spannend te worden. Want er staat veel op het spel voor de Duitsers. Duitsland verzeilde in een diepe politieke en... Economische crisis. De uiterst rechtse AFD pookt dat crisisgevoel verder op. En dan is er straks ook nog die uiterst onvoorspelbare nieuwe president in de Verenigde Staten. We hadden hem net al eventjes. Donald Trump. Wij kijken.
Vooruit naar die verkiezingen. Duitsland gaat naar de stembus. Maar wat weten we eigenlijk van onze buren? Duitsland Wunderland. We brauchen in Deutschland een nieuwe Bundesregierung. De Duitse verkiezingen bij Bureau Buitenland. Het kan toch wel niet waar zijn. Jawel, jetzt geht's los. Welkom bij Duitsland Wunderland. Onze serie in aanloop naar de Duitse verkiezingen op 23 februari. Dan is het zover. En in die serie duiken we in de wondere wereld van de Duitsers. Want ja...
Hoe goed kennen wij onze Oosterburen nou eigenlijk? Wat moeten we van de Duitsers weten... om die komende verkiezingsstrijd beter te begrijpen? Komende weken gidst een bondgezelschap Duitslandkenners ons langs onze Oosterburen. En we trappen af met Annette Peersel. U hoorde haar al even lachen. Duitse journalist die al jaren in Nederland woont. En die ons dus bij uitstek kan helpen om onze buren iets beter te doen.
beter te doorgronden voordat zij straks naar de stembus gaan. Welkom, Annette. Hallo. Wij vroegen jou wat Nederlanders nou echt niet begrijpen aan Duitsers. Je moest net lachen bij die tune. Waarom? Ja, ik moest zeggen, ik vond het heel grappig. En het hele wonderland. En dan is er heel veel losjes. Dat is typisch Nederlands. Allemaal heel optimistisch en vrolijk te zien. Want ik vind wat Nederlanders echt moeten leren van Duitsers.
De woordje angst, de German angst. Je bedoelt moeten leren, dat moeten we begrijpen. Het feit dat die Duitsers zo bang zijn. Oftewel, hoe bepalend angst is in de Duitse samenleving. Je zei... Dat moeten jullie beter begrijpen. Dat zien jullie over het hoofd. Wat is dat met die Duitse angst?
Angst, German Angst, heet het ook in het Engels, is een grondhouding van Duitsers. Dat is niet dat we hysterisch zijn, paniekerig zijn, maar het is wel iets dat we zeggen, wij zien overal beren op de weg, wij zien overal gevaren en risico's. En het belangrijkste is, wij willen op alles voorbereid zijn. En wij willen...
Absoluut, heel belangrijk voor Duitsers is de veiligheid. Dus ik zeg maar als voorbeeld is zeker de fietshelm, kent iedereen. Dat staat dus achter het geheim van de fietshelm. Waarom hebben Duitsers altijd een fietshelm op? Want je zegt dat Duitsers veel bangers zijn.
waar zij meer behoefte hebben aan veiligheid dan Nederlanders? Waarin zie je dat nou nog meer in het dagelijks leven... behalve dan dat zij met helmpjes op fietsen en wij niet? Jij ziet het overal. Stel maar de reclame op radio en tv. En dan kijk je dus naar... Duitse reclame. Ik heb gisteren weer heel veel gekeken. Ik dacht, jeetje, dat is echt nog veel erger dan ik dacht. Maar er zijn continu allemaal medicijnen. En apothekers. En er zijn verzekeringen.
Eén na de andere. En in Nederland heb je dan beleggingen. Jongens, risico's nemen. En in Duitsland, je moet veilig zijn. Je kunt je maar beter op het ergste voorbereiden. Het is ook altijd zo. Nederlanders die zeggen... het maakt niet uit en het komt wel goed.
En Duitsers zeggen, man kan ja niet wissen. Je moet op alles voorbereid zijn. En dat is een groot verschil. Duitsers en hun angsten. Jij bent niet de enige die daarop wijst. Laten we luisteren naar de satiricus Jan Böhmermann. De Duitse Arjen Lubach, zeg ik maar even. En het is ganz einfach.
om naar boven te komen politisch. De schlüssel van de erfolg is angst. Angst. Angst. Machen Sie den Deutschen angst. Den Grund kunnen ze zich eigenlijk uitdenken, wat ook altijd je persoonlijk angst maakt. Keine Ahnung, Frauen met Kurzhaalfrisuren. Onder Flüchtlinge die naar Nederland komen. Deutsche hebben angst ervoor dat Nederland kaputt gemaakt wordt. Wat ook wel dat heist.
Ja, Burmerman zegt hier eigenlijk ook als politicus... als je verkiezingen in Duitsland wil winnen... dan moet je op die angsten inspelen. Hoe ze dat doen, daar komen we zo. Maar toch even die angst als fenomeen nog beter te begrijpen. Waar komt die Duitse angst nou vandaan? Volgens jou? Ik denk oorspronkelijk eigenlijk is mijn theorie dat het uit de Duitse romantiek komt. Dat echte Duitse volksziel iets is. Ik ben angst voor krachten, voor het noodlond.
Het schicksal. Maar je hebt het zeker ook als je ziet na de Tweede Wereldoorlog, zie je eigenlijk dat de Duitse politiek en het Duitse leven gekenmerkt is door een zekere angst. En dat komt ook omdat Duitsland... toen aan de front was of aan de front van de Koude Oorlog was. En dat is iets wat de Duitse politiek tot de dag van vandaag eigenlijk ook nog...
Want waar zijn de Duitsers dan nu op dit moment het meest bang voor? Nou, het meeste bang is dat Duitsland, de grootste kracht, de grootste stabiliteitsfactor in Duitsland is de economie, is de industrie. En we zien dat het daar slecht gaat. En dat zijn bij de chemie, dat is bij de auto-industrie, de staalindustrie. Overal gaat het slecht. En dat zijn ook de drie grootste sectoren? Dat zijn de drie grootste sectoren. Dus massaontslagen zijn aangekondigd.
Dus mensen zijn daar bang voor wat is met ons stabile factor. Ook wij zijn daarvoor natuurlijk als grootste economie van Europa een stabile factor voor Europa. Dat tweede is wat je ook hebt. Mensen zijn bang in hun persoonlijke situatie... met de sociale veiligheid. Dus pensioenen, de bijstand. Hoe gaat het daarmee verder? Gisteren was weer een bericht dat de armoede bij oude mensen toeneemt.
En dan heb je, heel belangrijk ook in Duitsland, is de oorlog en de Oekraïne. Dat geeft mensen meteen het gevoel die is voor onze deur. Dus het is een onveilige situatie. Dus mensen zeggen, nou, bijvoorbeeld Kanzler Scholz, die heeft zich geprofileerd, probeert zich te profileren als Friedenskanzler. Friedenskanzler. dat wij niet echt betrokken waren bij deze oorlog.
Maar goed, waarom wordt de vrees... dat die oorlog in Oekraïne ook meer naar het westen komt... waarom wordt die nou in Duitsland zoveel meer gevoeld dan in Nederland? Heeft dat met die geschiedenis te maken die je net beschreef? Dat heeft zeker met de geschiedenis te maken. Je hebt natuurlijk...
Dichtbij, dat is natuurlijk iets. Duitsland voelt het ook meteen. Maar je hebt ook, en dat is in zekere mate ook in... Voor Duitsland is het natuurlijk ook iets van... Je hebt buitenlandse politiek. Voor Duitsers was ook altijd, nou, je moet wel... Vrienden zijn of in ieder geval goede contacten hebben met Poetin en met Rusland.
En daar hebben mensen nu het gevoel, nou dat is er niet meer. Dus wat is er dan? Hoe bereiden we ons dan daarop voor? En dan heb je in Oost-Duitsland nog veel meer die natuurlijk opgegroeid zijn met 40 jaar DDR. als bondgenoot, als vriend van de grote Sovjet-Unie. En daar is nog een hele andere verhouding met Rusland. En dan is er natuurlijk ook die politieke crisis in Duitsland zelf. De laatste regering van Sociaaldemocraten, van Scholz, de Groenen en de Liberalen...
ging rollenbollend over straat. Ook dat, lees je veel, draagt bij aan dat gevoel van angst en instabiliteit. Maar waarom zijn de Duitsers daar zo van ondersteboven? In Nederland zijn wij gewend aan toch vrij veel wisselingen. Op het regeringsvlak. Ja, maar Duitsland is daar vrij stabiel en conservatief eigenlijk. Dat Duitsland zegt, wij en dat hele systeem is eigenlijk ook op veiligheid en verzekeringen ingebouwd om juist de gevaren en de risico's te minderen.
Nu heb je gezien dat ze rollenbollend over straat liepen. Maar niet alleen dat. Maar ze hebben dan een consensus gevonden in die Ampel coalitie met die drie partijen. En een paar weken later was het opeens weer helemaal niets. Dan was het weer opgeheven. Dan was het compromis weer overboord, bedoel je? Het compromis was weer overboord. En dat heeft toch bij mensen, bij burgers de indruk gewekt...
Het woord van de politici is niet waar. Die afspraken zijn niet meer stabil en die kan ik niet meer vertrouwen. En we beleven nu het echt het vertrouwen in de politici. de politiek en de politieke instanties is heel laag. Ja, en... De satiricus die zei het net ook. Als je dus als partij in Duitsland verkiezingen wil winnen. Als je dat vertrouwen wil herstellen. Dan moet je toch ook.
niet aan die angsten voorbij gaan. Daar moet je op inspelen. Hoe gaat die Duitse angst nou een rol spelen? In die komende strijd zijn we benieuwd naar. Wat zien we daarvan terug? De grote uitdager is natuurlijk de AFD. De alternatieven voor Duitsland. Tweede in de peilingen. Hoe spelen zij in op angsten onder die Duitse kiezers? Ik denk dat twee dingen belangrijk zijn. Er zijn ook de belangrijkste onderwerpen in deze campagne. Het eerste is de economie.
En maar wat voor de... En dat tweede is zeker ook migratie en asiel. En dat is absoluut iets waar de AFD op inspeelt. En wij hebben nog in december... was er een aanslag geweest op een kerstmarkt in Marken. dat is een voorbeeld, want dat is de afd. Dus dat kan misbruiken en kan zeggen... kijk, als die buitenlanders... het was, moet ik nog daarbij zeggen... het was een oorspronkelijke vluchteling...
...die daden was van deze aanslag. Dus de AFD die speelde opeens en zegt... ...als wij de grenzen niet hadden geopend... ...dan was dat allemaal niet gebeurd. Dat is dus een probleem. De veiligheid is een gevaar door de buitenlaars, door de migratie. Dat is wat de AFD zo beschrijft. En dan verder nog, dus dat is actueel. En dan verder nog, wij verliezen onze cultuur. door de vreemdeling. Ja.
En wat andere partijen ook doen... is heel duidelijk te speculeren op de industrie en op de economie. En dus zeggen, wij moeten ervoor zorgen dat het heel stabiel blijft. En dat is eigenlijk ook bouwen op de angst. en zeggen, nou, wij zorgen voor de veiligheid, jongens. Dat zien we dus eigenlijk aan alle kanten van het politieke spectrum. Ik wil even bij de AFD blijven, want ook Elon Musk mengt zich in de Duitse verkiezingsstrijd. Vanavond wordt zijn interview met AFD voor...
door vrouw Alice Weidel, uitgezonden. Daar, voor die inwenging van MUS... wordt door heel veel Duitse politici ook weer angstig voor gewaarschuwd. Waar zijn zij beducht voor? Nou, het is een inmenging. Het lijkt een inmenging te zijn. Want Musk is niet gewoon de rijkste man ter wereld. Maar hij krijgt natuurlijk over tien dagen... die waarschijnlijk een belangrijke functie... wel dicht bij de Amerikaanse regering.
lijkt dus neer te komen op een inmenging van een buitenlandse staat. In hoeverre kan dat een invloed hebben op de verkiezingen? En is dat eigenlijk wenselijk? Dus daar zijn mensen wel beducht voor dat het inderdaad een... dat het een ongeoorloofde inmenging is. En hoe reageren de leiders van, laten we zeggen... de historisch gezien grootste partijen in Duitsland... op de angst?
Onder Duitse kiezers. Hoe reageren zij ook op het oppoken van die angsten door de AFD? Wat doen zij? We moeten wel één ding zeggen. Die gevestigde partijen hebben allemaal een zogenoemde brandmouwer opgericht. Tegen de AFD. willen we absoluut niet hebben. En zij zeggen, wij zijn de stabiele factor. En de brandmouwer betekent dus ook... we gaan niet met de AFD samenwerken. Dus een coalitie met de AFD is uitgesloten.
Maar zij proberen dus duidelijk te maken, dat dat sentimente, dat dat gevaarlijke sentimente zijn en dat dat dus een instabiele faktor is. En vooral dat de situatie achteraf... Een stem op de AfD zou de instabiliteit in de hand werken. Maar het wonderlijke is...
Duitsland zit in zo'n diepe crisis, ook economisch gezien. Eigenlijk zijn er allerlei radicale plannen en grote investeringen nodig. Zie je die nou terug in de plannen van die grote partijen? Voorop in de peilingen gaat bijvoorbeeld de CDU, de Christendienst... Nou ja, ze hebben wel plannen dat ze zeggen, oh ja, we moeten belastingen verlagen en we moeten hier investeren. Bijvoorbeeld alleen in de infrastructuur moet vreselijk geinvesteerd.
...laatste tijd naar Duitsland gegaan is. Die weet dat er echt continu vertragingen... ...dus daar echt is iets nodig. Digitale infrastructuur is nodig. Maar ook in de industrie de hele transformatie... ...naar de groene staalproductie. naar de auto-industrie die duurzaam moet worden. Nou, daar is heel veel geld voor nodig. En dat beloven ze wel, maar hoe gaan ze dat doen? Dat is nog maar de vraag.
Komt er inderdaad meer geld? Want er is tegelijkertijd... en daar hebben we weer een veiligheidsmaatregel in Duitsland... dat er niet veel extra schulden mogen worden gemaakt. De beroemde schuldenbremsen. De hele beroemde, beruchte schuldenbremsen.
Dus hoe ga je dat eigenlijk doen? Dus daar is nog maar de vraag in hoeverre wat er van terecht komt... van de grote investeringen die ze graag willen. Maar is het dan ook zo, Annette, als je denkt... Duitsland heeft eigenlijk grote plannen, investeringen... nodig, maar omdat partijen denken dat die Duitse kiezers eigenlijk vooral een gevoel van veiligheid moet worden geboden, dat ze niet echt met echte veranderingen durven te komen.
Ja, ik denk dat we voor de volgende vier jaar, als het zo lang houdt, gaan we zien als iets van het blijft eigenlijk een beetje bij het oude. Zij gaan kijken dat inderdaad de bestaanszekerheid... dat het leven van mensen inderdaad veilig blijft. Ze gaan ook kijken dat de economie en de industrie gestimuleerd wordt. Maar verder blijft het bij het oude. En dan heb je nog heel veel onzekerheidsfactoren van buiten. Bijvoorbeeld Trump. Die gisteren zei nou de NATO... NAVO-bijdragen moet op 5% komen.
Heeft Duitsland met één gezegd... dat is veel te veel en het maken wij wel uit hoeveel het is. Maar dan ga je er dus vanuit dat die oude grote partijen... het weer onderling gaan doen. Dat de AFD dus inderdaad buitenspel blijft. Yes. Daar kunnen we eigenlijk van uitgaan. En dat is wel nog een vraag. Hoe stabiel gaat zo'n coalitie eigenlijk worden? Maar daar loopt het toch... Ik denk dat het zo ver komt, ja.
Dank je wel, Annette Beurzel. En de komende weken verwonderen wij ons verder over onze Oosterburen. Hartelijk dank voor deze aftrap.