Açık Bilinç

ABD Başkanlık seçimleri

Geçtiğimiz hafta ABD'de gerçekleşen Başkanlık seçimleri üzerine konuşuyoruz.

Romatoloji ve bağışıklık sistemi

Romatoloji nedir, neyle uğraşır? Bağışıklık sistemi nasıl çalışır, neden önemlidir? Otoimun hastalık nedir, nedenleri nelerdir? Konuğumuz Brown Üniversitesi'nden pediyatrik romatolog Prof. Ali Yalçındağ anlatıyor.

Geştalt Terapisi

Geştalt terapisi nedir, temel ilkeleri nelerdir? Geştalt kuramı ile terapisi arasında nasıl bir bağ var? Ülkemizdeki Geştalt terapisi faaliyetleri hakkında ne söyleyebiliriz? Bu alana çok emeği geçmiş ve uluslararası çalışmalar da yapmış olan, TED Üniversitesi'nden Prof. Nilüfer Voltan Acar ile bir araya geliyoruz.

Geştalt Kuramı

'Geştalt Kuramı' nedir? Geştalt kuramı ile terapisi arasındaki ilişki nereden kaynaklanıyor? Bilime ve insana Geştalt yaklaşımı ne şekilde farklı? Geştalt Psikolojisi konusunda uzman bilişsel psikolog Dr. Esra Mungan ile konuşuyoruz.

Oyun teorisi

Oyun teorisi nedir, ne işe yarar? Matematikçiler ve iktisatçılar, niçin böyle bir teori geliştirdiler? Oyun teorisi üzerine uluslararası alanda tanınırlığı olan akademisyen Prof. Remzi Sanver ile konuşuyoruz.

Bitkiler akıllı mı?

Bitkiler akıllı mı? 'Bitki aklı' insan aklından nasıl farklı? Bitkilerin etkileyici marifetleri için anlayış şart mı? Geştalt Psikolojisinin bu sorularla ne ilgisi var?

Domates ve mısır, istilacı tırtıllara karşı

Bitkiler böcek istilasına karşı birbirleriyle nasıl haberleşiyorlar? S.O.S. çağrısı yapan mısır; domates bitkisini yerken kaniballeşen yani yamyamlaşan tırtıllar...

Canlılar dünyasında kamuflaj ve sınıflandırma

Canlılarda kamuflaj yaygın mı, neden ve nasıl var? Taksonomi nedir, biyoloji için bitki-hayvan ikili sınıflandırması doğru mu? Araştırmacı-yazar Zoë Schlanger'ın 'bitkilerin gizli hayatlarını' anlattığı The Light Eaters kitabına geri dönüyoruz.

Sokak hayvanları hak savunuculuğu

'Sokak hayvanları' yasa düzenlemesi ne içeriyor? Yeni yasa gerçekte ne fayda sağlayabilir? İktidar bu konuda niçin çok ısrarcı? Hayvan dostları ne yapabilir? Dr. Itır Kaşıkçı anlatıyor.

Deprem ve 'kırılgan gruplar'

1999 Marmara depreminin 25. yıldönümü yaklaşırken ne durumdayız? Özellikle engelliler ve yaşlılar gibi 'kırılgan gruplar' hazırlıklı mı? Neler yapılabilir? Dr. Nazan Cömert anlatıyor.

Bitkiler Görebilir mi?

Bazı bitkiler görüyor olabilir mi? Kendini komşu bitkilere benzetebilen 'boquila'nın botani dünyasında tartışmalar yaratan öyküsü ne anlatıyor?

Bitkiler dünyasında akıl ve öznelik

Bitkiler akıllı mı; onları genetik programlarının ötesine geçen 'failler' olarak görebilir miyiz? Bitkilerin kendi becerileri, iklim krizi ve pestisit kullanımına karşı kullanılabilir mi?

'Ötanazi' ve sokak hayvanları yasa tasarısı

'Ötanazi' nedir? Hangi tartışmaların odağındadır? Pasif-Aktif ötanazi uygulamaları ve farklı ülkelerin farklı yaklaşımları... Bu konunun 'sokak hayvanları yasa tasarısı ile ne ilgisi var?

Yapay Zeka'nın Vaadi

Yapay Zeka'nın en önemli vaadi nedir, bu vaadi tutabiliyor mu? Hesaplama ile yargı aynı şey mi? Yapay Zeka konusunda dünyanın önde gelen düşünürlerinden Prof. Brian Cantwell Smith ile bir araya geliyoruz.

Şizofreni, Deliler ve Veliler

Şizofreni nedir, alt türleri nasıl ayrılır? 'Delilik ile Velilik' arasındaki gri alan niçin toplumda çok ilgi görüyor? Belgesel film yönetmeni ve psikiyatrist Dr. Hira Selma Kalkan anlatıyor.

Yeni müfredat ve eğitim

'Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli' başlığıyla kabul edilen yeni müfredat neler içeriyor? Eğitim sistemi açısından Türkiye hangi evrelerden geçti, bugün ne durumda? Konuğumuz Prof. Ali Alpar, 40 yıldan fazla üniversitelerimizde ders vermiş bir bilimci gözüyle düşüncelerini aktarıyor.

Korsakoff Sendromu

'Korsakoff Sendromu' nedir? Kimlerde ne sebeple ortaya çıkar, etkileri nelerdir, geri döndürülebilir mi? Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) aileleriyle yakından çalışmış olan nörolog Prof. Hakan Gürvit anlatıyor.

Istakozu da düşünelim

Istakozlar nasıl canlılardır? 'Diğer Zihinler Sorunu' ile ilgileri ne? Bilinçleri var mı, acı hissederler mi? 18. yüzyıl ABD hapishanelerinde sürekli ıstakoz verildiği için mahkumların isyan çıkarttığı doğru mu?

Ahlaki açmaz - Bölüm 2

'Kardeş katli' olmanız gerekse, yine de hükümdar olmayı seçer miydiniz? 'Aile içi rekabet' Avrupa'da ve Osmanlı'da nasıl görülmüş? Ahlaki açmaz serisi sürüyor - tarihçi I. C. Schick ve sosyolog N. İsvan ile konuşuyoruz.

Ahlaki açmaz - Bölüm 1

'Ahlaki açmaz' nedir? Hayatta hangi durumlar bizim ikilemlerle karşı karşıya bırakır? Felsefe külliyatından bilime (örneğin tramvay deneyinde karşılaştığımız türden) açmazları nasıl ele almalı?

Alzheimer riskini azaltacak bir buluş

Alzheimer hastalığında genetik çalışmalar ne diyor? Hastalığı sonradan tedavi etmek yerine engelleyici önlemler almak niçin önemli? Doç. Dr. Çağhan Kızıl geçen ay yaptıkları önemli buluşu anlatıyor.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli

'Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli' nedir, yeni müfredat ile ne yapılmak isteniyor? Bu model Türkiye'de eğitimi ileriye götürür mü? Konuğumuz ERG Eğitim Reformu Girişimi'nden politika analisti Ekin Gamze Gencer anlatıyor.

Beyinden Bilince - Aklı Başında Konuşmalar

Açık Radyo'da bu haftadan itibaren Güven Güzeldere, Prof. Hakan Gürvit ve Mesut Varlık ile birlikte yeni bir program başlıyor: " Beyinden Bilince - Aklı Başında Konuşmalar ." Açık Bilinç 'te üç programcı ile birlikte yeni programın tanıtımına kulak veriyoruz.

Çocuklar ve Bilim (Koku nedir?)

Çocukları bilime yönlendirmek niçin önemli? Bilim, koku hakkında ne söylüyor? 'Çocuk İstanbul' katılımcıları Atlas Yazıcı ve Derin Deniz Kalmış, uzman pedagog Sibel Çetingöz ve genetikçi biyolog Prof. Uygar Tazebay ile koku algısı üzerine konuşuyoruz.

Öncü bir primatolog: Frans de Waal

Önceki hafta aramızdan ayrılan primatolog Frans de Waal kimdi? Şempanzelerde duygular ve siyasi ilişkiler konusundaki düşünceleri niçin tartışma yarattı? Primatolojiye getirdiği yenilikler neler?

Nöroçeşitlilik

Nöroçeşitlilik nedir? Psikiyatri niçin nöroçeşitlilik ile ilgilenir? Nöroçeşitlilik kavramı ne sebeple doğdu, bu konuya nasıl yaklaşmak gerekir? Psikiyatrist Prof. Yankı Yazgan ile konuşuyoruz.

Açık Bilinç: 21. Radyo Şenliği

Kadın hakları hareketinin dünü ve bugünü

Türkiye'de kadın hareketi nasıl doğdu, hangi yollardan geçti, ne gibi zorluklarla mücadele etti, bugünkü durum ne? 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'ne atıfla yazar ve aktivist Ceylan Orhun anlatıyor.

Evrim kuramının bugünü

Darwin'in 1859'da yayımladığı Türlerin Kökeni' nden bu yana geçen 165 yılda evrim kuramında neler değişti? Evrimsel yaklaşımın bugün biyolojideki yeri ne? Evrim kuramı serisinin son bölümünde, biyolog ve kuşbilimci Prof. Utku Perktaş anlatıyor.

Evrim kuramı ve müfredat

Evrim kuramı ülkemiz müfredatında nasıl bir yere sahip? Biyoloji, evrim kuramı olmadan eksik kalıyor. Peki evrimsel biyolojiyi kim nereden öğrenebilir? Prof. Mehmet Somel ve Merve İnci Şahin anlatıyor.