2021’de, yani Marmara depreminin 22. yılında, 1999'a oranla neler öğrenmiş durumdayız? Depreme daha hazırlıklı mıyız? Yeterli mi? Başka neler yapmamız gerek? Bugün itibarıyla deprem olasılığı ne, öngörüler neler? Kandilli Rasathanesi’nden Dr. Doğan Kalafat ile konuşuyoruz.
Bir gece yarısı cinayet işleyen birinin, uyku bozukluğu teşhisi sayesinde beraat etme şansı var mı? Uyurken veya uyumaya çalışırken yaşadığımız sorunlar neler? Uykusuzluk, kabuslar, uykuda yürüme, bedensel ve zihinsel arızalar. Açık Bilinç’te uyku patolojileri uzmanı Prof. Derya Karadeniz Uyku-Rüyalar serisinin yedincisi.
Uyuduğumuzda bedenimizde neler oluyor? Uykunun aşamaları neler? Uyumadan yaşayabilir miyiz, ne kadar uyumalıyız, uykuyu önemli kılan şey ne? Açık Bilinç’te Prof. Ertan Yurdakoş ile Uyku-Rüyalar serisinin altıncısı...
Gece-gündüz ritimleri nedir? İçimizde bu ritimleri düzenleyen bir "biyolojik saat" mi var? Işığın uyku ve duygu durumumuz üzerindeki etkileri. Açık Bilinç’te Prof. Reşit Canbeyli ile Uyku-Rüyalar serisinin beşinci bölümü…
Bilişsel bilinçdışı nedir? Freud'un bilinçdışı kavramıyla ortak yanları, farkları neler? İçimizde saklı bir bilgisayar mı var? Bilinçdışımız neler yapmamızı mümkün kılıyor? Açık Bilinç’te Uyku-Rüyalar serisinin dördüncü bölümü...
Bilinçdışı nedir? Bu kavram Freud ile mi ortaya çıktı? Bilinçaltı mı, bilinçdışı mı? Bilişsel bilimin araştırdığı bilinçdışı, Psikanaliz'deki kavramla aynı mı? Açık Bilinç’te uyku-rüyalar serisinin üçüncüsü.
Uykunun bir işlevi var mı, gerekli mi? Uyumazsak ne olur? Rüyaların uykuyla ilişkisi ne? İnsan rüya gören tek canlı mı? Uyku araştırmaları Tıp alanında nasıl meşrulaştı? Açık Bilinç’te uyku ve rüyalar serisinin ikinci bölümü...
Bu hafta, çok ilginç ve renkli sorular ele alacağımız yeni bir seriye başlıyoruz: Uyku ve Rüyalar. Açık Bilinç’te, Fizyoloji, Nörobilim, Psikanaliz, Psikoloji ve Felsefe açısından, "gece hayatımız".
Ev hayvanları bizi, bizim onları anladığımızdan daha iyi anlıyor olabilir mi? Kedilerin, köpeklerin bakış açısıyla insanlar. Açık Bilinç’te veteriner hekim, ve hayvan refahı ve davranışları uzmanı Doç. Dr. Yasemin Salgırlı Demirbaş ile konuşacağız.
Tilkiler evcilleşebilir mi, tilkiden "ev hayvanı" olur mu? Köpeklerin evrimsel tarihi ve insanlarla ilişkisi, tilkilerden ne şekilde farklı? Açık Bilinç’te, 40 senelik büyük bir Sovyet projesinin hikayesi.
Hayvan hakları nedir, neden gereklidir, niçin toplumsal bir mesele olarak görülmeli? Hayvan sömürüsü, iklim, ekoloji, veganlık. Hayvan-insan ilişkileri serisinin 5. bölümünde, “Türlerin Yaşam Hakkı” programının yapımcıları Işıl Karaelmas ve Melike Dirikoç konuk oluyor.
Açık Radyo'nun Dinleyici Destek Şenliği sürüyor. Bu seneki temamız: Farkındalık. Açık Bilinç’te, destek haftasında, komplo kurgularından radyonun işlevlerine ve dinleyici yorumlarına uzanan bir program yapacağız.
Diğer ayrımcı tutumlarla benzerlikleri, farkları neler? Türcülük, hayvanların hangi nitelikleri üzerinden savunuluyor? Sorunları neler? Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine bu 4. bölümle devam ediyoruz.
Hayvanlar birer makine mi? Bu iddia nereden ve niçin çıktı, ne anlama geliyor? Makine-hayvanlar görüşünün felsefi ve ahlaki sonuçları neler; bu kimler açısından "kullanışlı" bir görüş? Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine bu üçüncü bölümle devam ediyoruz.
Mikroskopla görülebilen küçük hayvancıkların keşfi Hristiyanlık dünyasını nasıl ve niçin sarstı? Yaratılış hikayesi; hayvanlarda beden, ruh, rejenerasyon. Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine devam ediyoruz.
Hayvanlar, insanların nesi olur? Uzak-yakın akrabalarımız mı, ötekimiz mi? Açık Bilinç’te: Hayvan zihinleri çalışmaları hangi aşamalardan geçti, şimdi nerede; bu konu felsefi ve etik sorular için niçin önemli?
"Babun tipi liderlik sistemi" nedir? Babunlar bazı ortak kararlarını katılımcı bir yöntemle nasıl alıyorlar? Açık Bilinç’te, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtiğimiz referandumun 4. yıldönümünde, karşılaştırmalı bir analiz.
Lezzete ilişkin yargılar ne kadar nesnel ve/ya ne kadar öznel? Gastronomide doğrular ve kişisel tercihler arasındaki denge nasıl tutturulabilir? Açık Bilinç’te gastronomi uzmanı yazar Vedat Milor, uzmanlığı ve kişisel deneyimleri ışığında anlatıyor.
Bütün canlılar niçin şekerli besinleri sever? Koku evrenimizi belirleyen reseptörlerimiz nasıl çalışıyor? Bireyler arasında farklar var mı? Genetik yapımız, lezzet dünyamızı ne ölçüde şekillendiriyor? Dr. Ömer Gökçümen anlatıyor.
Limon insan zihninden bağımsız olarak ekşi midir? Niçin acı severiz? Köpekler de sever mi? Tat hakkında nesnel doğrular var mı? Açık Bilinç’te, lezzete dair felsefi, bilimsel, ve pratik sorular serisine bir giriş yapıyoruz.
Tütü, korse, ayak bağı: Kadınlar için erkeklerin tasarladığı aksesuarlar. Bale tarihinde giysilerin tasarımı, kadın hakları konusunda ne söylüyor? Açık Bilinç’te Prof. Pınar Aydın O'Dwyer ile konuştuk.
Kadın hareketinin dünyada ve Türkiye'de ulaştığı yer, bugünü ve yarını. Kadınların hak mücadelesinde erkeklerin yeri ne olmalı? Sorunlar, öneriler, olası çözümler. Açık Bilinç’te gazeteci ve yazar Elif Key ile konuştuk.
Feminizm nedir? Dünyada, Osmanlı'da ve Türkiye'de kadın hakları hangi aşamalardan geçti? Kadın hareketinin bugünü ve yarını. Açık Bilinç’te, hukukçu, siyasetçi, kadın hakları aktivisti, aynı zamanda söz yazarı, besteci, ve belgesel film yapımcısı Filiz Kerestecioğlu anlatıyor.
Vitaminler ve besinsel katkı maddeleri yararlı mı, gerekli mi? Bilimsel çalışmalar ne diyor? Tıp sektöründe metalaşma ve sahtekarlık. Kardiyoloji ve İç Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Mehmet Emin Korkmaz ile konuşuyoruz.
Covid-19 ile birlikte Letarjik Ansefalit ("Uyku Hastalığı") salgını da kapımızda olabilir mi? Tıp tarihçisi Doç. Dr. Fatih Artvinli, yüzyıl öncesinin arşivlerini inceleyerek yorumladı.
Artıları ve eksileriyle Neuralink projesi: Vaat ettikleri, yapabilecekleri, yapamayacakları. Beyninize bir Neuralink taktırır mıydınız, taktırmalı mısınız? Siborg teknolojileriyle şekillenen geleceğimiz. Neuralink serisini noktalıyoruz.
Hayatınızın kalanını sanal gerçeklik içinde ama hayal ettiğiniz gibi ve mutlu olarak geçirmeyi tercih eder miydiniz? Matrix (I) filminde ve Black Mirror dizisinde de işlenen bu ihtimali, Robert Nozick’in “Deneyim Makinası” başlıklı düşünce deneyi ile felsefi bir soru olarak ele alıyoruz.
Dini deneyim ve düşüncenin nörobilimi olur mu? "Tanrı Kaskı" deneylerinden hangi sonuçlar çıkartılabilir? “Neuralink" serisine farklı bir açıyla devam ediyoruz.
Yeni dijital dünyada, yapay zekânın ve insanlığın geleceği. Bilgi, para, sağlık, bilinç, ve ötesi. Neuralink projesi ve ölümsüzlüğün üç yolu. Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Cem Say ile yeni kitabı “Yeni Dünya, Yeni Ağ: Bilgi Biliminin Bakışıyla Evren, Hayat, ve İnsanlığın Yükselişi” üzerine konuştuk.
2021'in ilk programında, yazar ve davulcu-müzisyen Kaan Sezyum’un (sol) gözünden geride bıraktığımız yıla bakıyoruz. Biraz da yeni yıl beklentilerinden söz edeceğiz.
