Wat als we je vertellen dat Charlie Chaplin opgroeide in een Londense sloppenwijk, vaker op straat sliep dan in een bed, en op zijn zevende al in een weeshuis zat, terwijl zijn moeder in een gesticht werd opgenomen? Dat hij als kind optrad in vervallen theaters, als puber naar Amerika vertrok, en binnen een paar jaar de beroemdste mens op aarde was? En dat diezelfde Chaplin, die je kent van zijn komische stille films en charmante slapstick, ook werd beschuldigd van seks met minderjarigen, vrouwe...
Jun 03, 2025•1 hr 6 min•Season 1Ep. 51
Voor Elselina Versfelt stond het buiten kijf dat een jeugd in een Brabantse pastorie haar niet zou houden. Terwijl de wereld om haar heen kantelde dankzij revoluties, nieuwe republieken en vallende tronen, zocht zij haar plek in de geschiedenis. Wat begon in het Nederland van patriotten en Pruisen, leidde via liefdes, een poging tot acteren en een bijzondere voorliefde voor het leger naar Parijs, Milaan en misschien zelfs de slagvelden én het bed van Napoleon. Jaren later beschreef ze haar leven...
May 27, 2025•56 min•Season 1Ep. 50
Habemus Papam! Maar wie was eigenlijk de eerste? En waarom kreeg juist de bisschop van Rome het laatste woord? Een rol onder keizerlijk toezicht groeide uit tot een instituut met eigen ambities, rituelen en rivalen. En precies die elementen zorgen ervoor dat deze aflevering klinkt als een kerkelijke soap. Van de kroning van Karel de Grote tot pausen die naakt door de straten werden gesleurd. Van theologische twisten tot een pauselijke pornocratie. Een vrouw in pausgewaad die nooit bestaan heeft,...
May 20, 2025•54 min•Season 1Ep. 49
Deze aflevering wordt mede mogelijk gemaakt door AVROTROS Wat bezielt een man om zijn hele leven toe te werken naar enkel lijnen en vlakken? In deze aflevering ontrafelen we het leven van Piet Mondriaan, een kunstenaar die begon met keurig Hollands landschap en eindigde in het ritme van New York. We volgen hem van een stille jeugd naar de dansvloer van het bruisende Parijs, van penseelstreken naar strakke composities, van bewondering tot afwijzing. Waarom verliet hij Nederland? Wat vond hij in d...
May 13, 2025•58 min•Season 1Ep. 48
In dit tweede deel volgen we hoe Johan de Witt veranderde van een bewonderde bestuurder in een zondebok van een wanhopige republiek. Terwijl de buitenlandse dreiging groeide, bleef Johan vasthouden aan rede, diplomatie en beheersing. Zijn weigering om zich in te laten met verdachtmakingen of propaganda kwam hem duur te staan. Pamfletten verspreidden leugens, complottheorieën deden de ronde, en het volk keerde zich tegen de broers. Zijn broer Cornelis werd gearresteerd, Willem III keek weg, en de...
May 06, 2025•54 min•Season 1Ep. 47
Op veler verzoek beginnen we deze week met een tweeluik over Johan de Witt: het wiskundige wonderkind dat uitgroeide tot de machtigste man van de Republiek. Samen met zijn broer Cornelis groeit hij op in een streng en ambitieus gezin, onder leiding van hun vader, burgemeester van Dordrecht. Al vroeg in zijn leven toont Johan zijn uitzonderlijke talenten, maar met talent alleen red je het niet in een land waar de Oranjes altijd op de loer liggen. We volgen zijn bliksemcarrière, diplomatieke triom...
Apr 29, 2025•57 min•Season 1Ep. 46
Wie was Jezus van Nazareth, los van geloof en wonderen? In deze aflevering ontrafelen we het leven van een man die de wereld voorgoed zou veranderen, bekeken door de ogen van de geschiedschrijving. We onderzoeken hoe historici zijn leven proberen te reconstrueren, want wat kunnen we echt weten, en wat blijft speculatie? Jezus werd geboren in een uithoek van het Romeinse Rijk, in een regio vol religieuze verwachting. Pas als volwassene treedt hij naar voren, na een doop door, what’s in a name, Jo...
Apr 22, 2025•52 min•Season 1Ep. 45
In deze aflevering reizen we af naar de onderwereld. Daar waar Hades heerst over schaduwen en het onomkeerbare, daalt Orpheus af met muziek, verlangen en hoop. Van vroege voorstellingen van het hiernamaals in Mesopotamië en Egypte tot de Griekse mythen waarin leven en dood in elkaar grijpen. Hades’ macht wordt tastbaar wanneer hij Persephone aan zich bindt; niet alleen als bruid, maar als seizoenssymbool van verlies en terugkeer. Orpheus daarentegen probeert de regels te buigen, zijn geliefde Eu...
Apr 15, 2025•52 min•Season 1Ep. 44
Pythagoras was een mysterieuze denker, een wiskundige avant la lettre en de stichter van een bijna religieuze school van kennis. Voor sommigen was hij een visionair die orde bracht in het universum, voor anderen een mysticus die wiskunde met rituelen vermengde. Zijn beroemde stelling legde de basis voor eeuwen aan meetkundige inzichten, maar zijn invloed reikte veel verder dan driehoeken. Hij geloofde dat getallen de sleutel tot het bestaan waren, en zijn volgelingen beschouwden hem als een prof...
Apr 08, 2025•46 min•Season 1Ep. 43
Gerry Adams was de stem van Sinn Féin en een spilfiguur tijdens de Troubles. Voor sommigen een vrijheidsstrijder, voor anderen een man met bloed aan zijn handen. Hoewel hij zijn betrokkenheid bij de IRA altijd ontkende, was zijn invloed op de organisatie onmiskenbaar. Toch werd hij een van de architecten van het Goede Vrijdag-akkoord van 1998, dat vrede bracht na decennia van geweld. Was hij een visionair leider of een strateeg die geweld verruilde voor politiek gewin? Zijn nalatenschap blijft e...
Apr 01, 2025•1 hr 1 min•Season 1Ep. 42
Ze was vastberaden, meedogenloos en tot veel bereid voor haar idealen. Dolours Price, de beruchte IRA-strijdster, is een naam die nog altijd verdeeldheid zaait. Voor sommigen een vrijheidsstrijder, voor anderen een terrorist, maar onbetwist een vrouw die de geschiedenis in haar greep hield. In deze aflevering duiken we in de turbulente jaren van de Noord-Ierse strijd, een tijd waarin overtuigingen sterker waren dan angst. Dolours Price was een vrouw van tegenstellingen: een revolutionair met een...
Mar 25, 2025•52 min•Season 1Ep. 41
Mata Hari is een naam die je misschien kent, maar niet écht kent. De aflevering van vandaag neemt je mee op een reis door het Europa van de vroege 20e eeuw, langs de rokerige salons van Parijs, de balzalen van Berlijn en de schaduwen van de Eerste Wereldoorlog. Geboren als Margaretha Zelle in Leeuwarden, transformeerde ze zichzelf tot Mata Hari: een exotische danseres, muze, courtisane en als we de Fransen moeten geloven een spionne. Maar was ze echt een dubbelspion, of slechts een vrouw die te ...
Mar 18, 2025•57 min•Season 1Ep. 40
De aflevering van vandaag neemt je mee op een stormachtige reis door de Vikingwereld. We trotseren de ijzige fjorden van Noorwegen, worden verbannen naar de ruige kusten van IJsland en wagen ons op onbekende wateren naar Groenland. Het is een wereld van bloederige vetes, genadeloze plunderaars en meedogenloze handelaren. Slechts weinigen overleven de woeste tijden waarin ze leven. Maar één man maakte deze wereld tot zijn speeltoneel: Erik de Rode. Hij was meer dan een woeste Vikingkrijger met ba...
Mar 11, 2025•52 min•Season 1Ep. 39
In een wereld waar de klassieke oudheid langzaam vervaagt, schittert nog één laatste intellectueel baken: Hypatia. Filosoof, wiskundige, astronoom en misschien wel de beroemdste vrouwelijke geleerde van de oudheid. Haar zoektocht naar kennis werd haar uiteindelijk fataal. Want in een tijd van toenemend geweld blijft Hypatia moedig pleiten voor tolerantie, voor nadenken boven dogma, voor de kracht van de rede boven blind gezag. Een gevaarlijk standpunt, dat zal blijken. Haar naam zou in één adem ...
Mar 04, 2025•51 min•Season 1Ep. 38
Van vuur maken in de prehistorie tot een mislukte ruimtevaart in 1970, van ridders en revoluties tot rampen en triomfen. In deze special van Geschiedenis Inside nemen Thomas en Gijs je mee in de wereld van historische films, van Hollywood tot aan arthouse. Maar wat maakt een historische film écht historisch? Hoeveel fictie mag er in de feiten sluipen? En hoeveel bloed is te veel? Bewapend met een filmlijst die tot ver boven de 1500 titels reikt, proberen ze zich te beperken tot hun drie favoriet...
Feb 25, 2025•44 min•Season 1Ep. 37
Casanova werd bewonderd, verguisd, gevreesd en begeerd. Zijn naam werd synoniem voor verleiding, maar zijn ware kracht lag in zijn intelligentie, charisma en onstilbare nieuwsgierigheid. In de aflevering van vandaag, blijken de avonturen van Casanova nog wilder te kunnen; met occulte hobby’s, nonnen, van steenrijk naar straatarm en van de Franse koning tot de Tsarina van Rusland. Hij wordt verliefd, gearresteerd, ontsnapt, reist kriskras door heel Europa, en hij begeeft zich in vooraanstaande kr...
Feb 18, 2025•51 min•Season 1Ep. 36
Casanova werd bewonderd, verguisd, gevreesd en begeerd. Zijn naam werd synoniem voor verleiding, maar zijn ware kracht lag in zijn intelligentie, charisma en onstilbare nieuwsgierigheid. De aflevering van vandaag is een duizelingwekkende reis door het Europa van de 18e eeuw: we flaneren door de Venetiaanse maskerade, ontsnappen uit gevangenis en duiken in de salons van de aristocratie. We ontmoeten koningen en kardinalen, filosofen en charlatans, minnaressen en rivalen. Sommige mensen leven een ...
Feb 11, 2025•57 min•Season 1Ep. 35
Cassius Clay is niet langer Cassius Clay. Vanaf nu heet hij Muhammad Ali, een naam die hij krijgt van de Nation of Islam.Zijn bokscarrière schiet omhoog, zijn naam klinkt wereldwijd. Tijdens een tour door Afrika ziet hij Malcolm X weer, het is een korte ontmoeting niet lang daarna wordt Malcolm X vermoord. Ali blijft achter met spijt, spijt dat hij hem ooit zo hard heeft laten vallen. Terug in de ring strijdt Ali om de wereldtitel en wint van Sonny Liston. Maar de overwinning roept vragen op: wa...
Feb 04, 2025•53 min•Season 1Ep. 34
“Float like a butterfly, sting like a bee.” Muhammad Ali was meer dan een bokser, hij was een icoon. Geboren als Cassius Clay groeide hij uit tot een van de meest inspirerende figuren van de 20e eeuw. Van een ambitieuze, zelfverzekerde jonge atleet groeide hij uit tot een wereldwijd symbool van vrijheid, gelijkheid en veerkracht. Ali vocht niet alleen in de ring, maar ook daarbuiten. Hij was een stem tegen racisme, een strijder voor burgerrechten en een man die zijn geloof en principes boven all...
Jan 28, 2025•57 min•Season 1Ep. 33
Hij had alles: macht, rijkdom en een uitgestrekt rijk, maar zijn ambitie reikte verder dan goud alleen. Mansa Musa, de legendarische koning van Mali, is een figuur die je niet snel vergeet. Hij liet de halve wereld versteld staan met zijn ongelooflijke rijkdom en visionaire plannen, maar wat maakt hem echt zo fascinerend? In deze aflevering nemen we je mee naar de 14e eeuw, naar een tijd waarin Afrika een ongekende bloei kende. Mansa Musa was een man van paradoxen: een progressieve vorst die zow...
Dec 17, 2024•47 min•Season 1Ep. 32
Lee Miller is een vrouw die je misschien niet kent, maar wel zou moeten kennen. De aflevering van vandaag is een verrassende reis door de eerste helft van de 20e eeuw: we gaan mee met Lee van de Roaring Twenties in New York naar de Blitz in Londen, van de Egyptische woestijn naar avant-garde Parijs, en - vooral - van Dachau naar de badkuip van Hitler. Lee Miller heeft het allemaal gezien, maar ze was méér dan een ooggetuige. Want wat is ze eigenlijk niet geweest? Ze was oorlogscorrespondent, fot...
Dec 10, 2024•51 min•Season 1Ep. 31
Nog een paar nachtjes slapen en het is pakjesavond, maar niet voordat we hebben gekeken waar de goedheiligman nou eigenlijk vandaan komt. De wieg van de Sint ligt niet in Nederland, noch in Spanje, maar in het hedendaagse Turkije. Daar werd Nicolaas bisschop, weldoener, en later zelfs heilige. Zijn geschiedenis is ouder dan je denkt, in nevelen gehuld, maar des te leuker zijn de wilde verhalen die over hem rondgaan. Hij gaf een ketter een rechtse hoek, verrichte wonderen, zat misschien wel twee ...
Dec 03, 2024•51 min•Season 1Ep. 30
Hij werd verbannen, zijn boeken werden verbrand, en ze probeerden hem zelfs te vermoorden. Hij geloofde in vrijheid van meningsuiting en van denken, maar werd overal waar hij kwam verafschuwd. Als geen ander is Spinoza door Nederland geclaimd als symbool van de tolerantie en vrijheid van de Republiek. Is dat terecht? Wat vooral beklijft aan zijn verhaal is een buitengewoon origineel en soms wonderschoon gedachtegoed, dat zijn tijd ver vooruit was. Thomas is zo onder de indruk dat hij hem zelfs p...
Nov 26, 2024•1 hr•Season 1Ep. 29
Piraten, die had je natuurlijk in de Caribische Zee. Grote piraten? Zwartbaard, dat soort namen: intimiderende, Britse mannen. Maar de grootste piratenleider aller tijden was een vrouw. Ze was de rijkste, de slimste, en ze was Chinees. Ze werd de koningin van een schaduwrijk in het zuiden van China, met een eigen economie, een leger dat de grote naties deed bibberen, en met regels die tegen alle heersende normen in gingen. 💜 Probeer Podimo nu uit voor € 1 per maand voor de eerste 3 maanden via ...
Nov 19, 2024•52 min•Season 1Ep. 28
Na onze reeks over Amerikaanse presidenten blijven we nog één aflevering plakken in de VS, ditmaal voor de koning: The King, Elvis Presley. In alle belichaamt hij de Amerikaanse geschiedenis van de jaren ’50 tot en met ’70, van armoede naar ongekende rijkdom en uit de hand gelopen hedonisme. Thomas weet wel het een en ander van gigantische beroemdheid, dus deze week heeft niet Gijs, maar hij het verhaal voorbereid. Luchtverkeersleiding Nederland of kijk op www.komwerkenbijlvnl.nl voor meer infor...
Nov 12, 2024•55 min•Season 1Ep. 27
Een extra lange special, voor een hele lange man: Lincoln was met zijn 1.95 meters een letterlijke reus. Maar ook figuurlijk, want wat heeft hij een hoop betekend voor Amerika, het westen, en de wereld. Hij was de Great Emancipator die de slavernij afschafte. Hij was de man die de Burgeroorlog won en zo het uit elkaar vallen van de belangrijkste democratie van de wereld voorkwam. En hij was een bijzondere, grappige, gevoelige, extreem welbespraakte man, die idealistisch en visionair te werk durf...
Nov 05, 2024•1 hr•Season 1Ep. 26
“I am not a crook,” zei Nixon toen mensen het vertrouwen in hem begonnen te verliezen. Destijds hadden ze al redenen om aan te nemen dat hij dat wel was, maar nu we meer en meer te weten komen over wat hij allemaal heeft uitgespookt in het Witte Huis, kunnen we met zekerheid stellen: hij was een crook. Een cynische, amorele crook die minstens honderdduizenden doden op zijn geweten heeft, de Amerikaanse (en, in het verlengde, de westerse) maatschappij in tweeën spleet en voorgoed polariseerde, en...
Oct 29, 2024•49 min•Season 1Ep. 25
PRESIDENTEN VAN DE VS, DEEL 2 In onze zoektocht naar de slechtste president belanden we bij Richard Nixon. Een buitengewoon amoreel leider, die het vertrouwen in de politiek blijvend heeft geschaad. Deze week kijken we naar de aanloop naar zijn presidentschap. We zien waarom hij de gewetenloze, spijkerharde leugenaar werd met de bijnaam "Tricky Dick." Hoe een jongen die op blote voeten naar school moest, later werd uitgelachen om de verkeerde schoenen op het verkeerde cocktailfeestje. Hoe een pr...
Oct 22, 2024•44 min•Season 1Ep. 24
PRESIDENTEN VAN DE VS, DEEL 1 Nee, zijn tanden waren niet van hout. Hij kweekte geen wiet, hij was geen briljante generaal, en hij droeg geen pruik. Maar hij was wél de eerste president van de Verenigde Staten, en volgens vele historici nog steeds een van de beste. Het meest bijzondere van zijn presidentschap is misschien wel dat hij überhaupt president was, en geen koning, want dat was destijds toch echt de mode. Veldslagen winnen was niet zijn sterke punt. Hij was wel lang, had goede dijen, ma...
Oct 15, 2024•51 min•Season 1Ep. 23
Afgelopen week besloot de Amsterdamse gemeente tegen het vernoemen van een brug naar Erik Hazelhoff Roelfzema. Het werkte als ene rode lap op bepaalde stieren, tot het kabinet aan toe. "Luister Geschiedenis Inside," reageerden Twitteraars op de betreffende VVD-minister, en dat was waanzinnig advies. Vandaag hoor je alles over dat woord dat steeds vaker rond de naam EHR zweeft: "staatsgreep." Wat is er gebeurd? En wat betekent dat voor de manier waarop we naar de verzetsheld des vaderlands moeten...
Oct 08, 2024•39 min•Season 1Ep. 22
